Xərçəng skrininqləri xəstəliyi erkən mərhələlərdə aşkar etmək və sonda insanların həyatını xilas etmək məqsədi daşıyır. Lakin dünya üzrə xərçəngdən ölüm hallarının əsas səbəbi olan ağciyər xərçəngi skrininqi proqramları məhdud əhatəlidir. Bu da xüsusilə qadınlar və heç vaxt siqaret çəkməmiş şəxslər arasında bir çox diaqnozun gecikməsinə səbəb olur.
Bu, yeni “JAMA Network Open” araşdırmasının əsas nəticəsidir. Tədqiqat göstərir ki, mövcud skrininq qaydaları səbəbindən ağciyər xərçəngi hallarının əksəriyyəti aşkar edilmir. ABŞ Preventiv Xidmətlər İşçi Qrupunun (USPSTF) indiki skrininq qaydaları 50-80 yaş arasında olan, 20 pak-il siqaret çəkmə tarixi olan və ya son 15 il ərzində siqareti atmış yetkinlərin illik ağciyər xərçəngi skrininqindən keçməsini tövsiyə edir. Bu yanaşma çox sayda həssas insanı kənarda qoyur.
Bu skrininq qaydaları niyə bu qədər vacibdir? Onlar sığorta əhatəsinə təsir edir və tövsiyə olunan meyarlara uyğun gəlməyən şəxslər üçün ağciyər xərçəngi skrininqi xərclərini öz cibindən ödəmək bahadır. Üstəlik, bir çox insan tövsiyə olunmayan bir şey üçün müayinədən keçməyəcək.
Ohio Dövlət Universiteti Hərtərəfli Xərçəng Mərkəzinin onkoloqu və ağciyər xərçəngi tədqiqatları üzrə rəhbəri Dr. David Carbone bildirir ki, “ağciyər xərçəngi bütün xərçənglər arasında skrininq vasitəsilə aşkarlanma üzrə ən pis göstəricilərə malikdir.” Onun sözlərinə görə, bunun qismən səbəbi ağciyər xərçəngi skrininqinə tətbiq olunan bütün məhdudiyyətlərdir.
Budur, araşdırmanın nəticələri və onkoloqların ağciyər sağlamlığınızı qorumaq üçün tövsiyələri.
Tədqiqat Nəyi Aşkar Etdi?
Araşdırma üçün tədqiqatçılar Northwestern Medicine-də ağciyər xərçəngi müalicəsi alan 1000-ə yaxın xəstənin məlumatlarını təhlil ediblər. Sağlamlıq məlumatlarını nəzərdən keçirdikdən sonra məlum olub ki, həmin ağciyər xərçəngi xəstələrinin yalnız 35%-i USPSTF meyarlarına əsasən ağciyər xərçəngi skrininqi üçün uyğun idi. Bu xəstələrin üçdə ikisi qadınlar və heç vaxt siqaret çəkməyən şəxslər olub. Tapıntılara əsaslanaraq, tədqiqatçılar skrininq qaydalarını genişləndirərək 40-85 yaş arasındakı insanları hədəf almağı tövsiyə edirlər. Onların hesablamalarına görə, bu yanaşma ağciyər xərçəngi hallarının 94%-ni aşkar edəcək və hər il 26.000-dən çox əlavə ölümün qarşısını alacaq. Tədqiqatçılar həmçinin bu genişlənmənin rentabelli olacağını, şüalanma və ya biopsiya kimi minimal risklərin həyat xilas etmə potensialından daha az əhəmiyyətli olduğunu müəyyən ediblər. Tədqiqatçılar yazırlar: “Yaşa əsaslanan ağciyər xərçəngi skrininqi aşkarlanmanı və səmərəliliyi artıraraq bərabərsizlikləri azalda bilər.”
Ağciyər Xərçənginin Erkən Əlamətlərini Aşkar Etmək Çətindir
Həkimlər mövcud ağciyər xərçəngi skrininqi tövsiyələrinin yetərli olmadığı barədə həmfikirdirlər. Santa Monica, CA-dakı Providence Saint John’s Sağlamlıq Mərkəzinin pulmonoloqu və İnvaziv Pulmonologiya üzrə tibbi direktoru Dr. George Chaux “SELF”ə bildirir ki, “skrininq üçün yaş aralığının genişləndirilməsi faydalı olacaq kimi görünür.”

Oxucu Şərhləri
Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!
Şərh Yaz