Gündəm 11.07.2025

Qızıl dövrün ən böyük sərvəti 300 illik itkin xəzinə aşkarlandı

Qızıl dövrün ən böyük sərvəti 300 illik itkin xəzinə aşkarlandı
Arxeoloqlar, 300 il əvvəl Madaqaskar sahillərində pirat hücumu nəticəsində batan Portuqaliyaya məxsus "Nossa Senhora do Cabo" korsan gəmisinin qalıqlarını aşkar ediblər. Gəmi Hindistanın Qoa şəhərindən Portuqaliyanın paytaxtı Lissabona doğru irəliləyərkən, 1721-ci il aprelin 8-də dövrünün ən məşhur piratlarından biri olan Kapitan Olivye "Qartal" Levasyör tərəfindən hücuma məruz qalıb.

QIZIL DÖVRÜN ƏN BÖYÜK SƏRVƏTİ

"Piratlığın Qızıl Dövrü" adlanan tarixdə baş verən bu basqın, piratlıq tarixinin ən zəngin qənimətlərindən biri hesab olunur. Gəminin qalıqlarında aşkarlananların dəyəri təxminən 108 milyon funt sterlinq (təqribən 5.88 milyard TL) olaraq qiymətləndirilir. Dövlətə məxsus və silahlı bir qalyon olan gəminin içində qiymətli xəzinələrlə yanaşı, təxminən 200 qul da var idi. Onların taleyi isə hələ də naməlum olaraq qalır.

16 İLLİK AXTARIŞDAN SONRA TAPILDI

Tarixi Gəmi Qalıqlarını Qoruma Mərkəzinin tədqiqatçıları 16 illik araşdırmadan sonra batmış xəzinənin yerini Madaqaskarın şimal-şərqində, Nosi Boraha adası yaxınlığındakı Ambodifotatra körfəzində müəyyən ediblər. Qazıntı işləri zamanı 3300-dən çox tarixi əsər, o cümlədən dini fiqurlar, qızıl külçələr, incilər və xəzinə ilə dolu sandıqlar üzə çıxarılıb. Aşkarlananlar "korsan standartlarına görə belə, gözqamaşdırıcı bir xəzinə" kimi təsvir edilir.

"PİRAT STANDARTLARINDA BELƏ MÖHTƏŞƏM"

Bu böyük kəşfi gerçəkləşdirən Braun Universitetinin tədqiqatçıları Brendon A. Klifford və Mark R. Aqostini tapıntıları "pirat standartlarına görə belə, gözqamaşdırıcı bir xəzinə" adlandırıblar. Xəzinənin bugünkü dəyəri 108 milyon funt sterlinqdən çoxdur. "Nossa Senhora do Cabo" kimi gəmilər yalnız ədviyyat və qiymətli daş-qaş deyil, həm də kölələşdirilmiş insanlar daşıyırdı. Bu isə onları piratlar üçün həm maddi, həm də insani baxımdan dəyərli hədəfə çevirirdi.

BU YAXINLARDA BƏNZƏR KƏŞF

Digər tərəfdən, bu böyük kəşfə paralel olaraq, İspaniyaya məxsus "San Xose" adlı başqa bir batmış xəzinə gəmisi də təxminən 10 il əvvəl Kolumbiya sahillərində tapılıb. 1708-ci ildə ingilislər tərəfindən batırılan və təxminən 16 milyard funt sterlinqlik xəzinə daşıdığı təxmin edilən gəminin qalıqları 2015-ci ildə Baru adası yaxınlığında sualtı dronlar vasitəsilə aşkarlanıb. Hazırda İspaniya və Kolumbiya arasında gəminin taleyi ilə bağlı danışıqlar davam edir...

24 saat

Oxucu Şərhləri

Əli Kazımov
22.07.2025 13:16
Tamamilə razıyam. "Qızıl dövrün ən böyük sərvəti" ifadəsi həqiqətən də olduqca cəsarətli və sübut tələb edən bir iddiadır. Nossa Senhora do Cabo gəmisinin yükünün dəyərinin qiymətləndirilməsində yalnız tapılmış əşyaların bazar dəyərinin hesablanması kifayət etməz. Həmin dövrün inflyasiya səviyyəsi, ticarət əlaqələri və qızılın dəyəri nəzərə alınmalıdır. Məsələn, İspaniya imperiyasının gəmilərindən ələ keçirilən xəzinələrin dəyərinin müəyyənləşdirilməsində istifadə edilən metodları araşdırmaq faydalı ola bilər - bu metodlar daha obyektiv bir qiymətləndirmə təqdim edə bilər. Əlavə olaraq, bu gəminin yükünün həcmi və dəyəri ilə müqayisədə digər dövrün məşhur qənimətləri (məsələn, İspan Armada qəniməti) haqqında məlumatlar verilməlidir ki, bu tapıntının əhəmiyyəti daha dəqiq qiymətləndirilə bilsin. Mənbələrin etibarlılığı və tapıntıların autentikliyinin təsdiq edilməsi isə bu mühakimə üçün əsasdır.
Lətifə Hüseynova
22.07.2025 06:02
Məqalədə Nossa Senhora do Cabo gəmisinin yükünün qiyməti və əhəmiyyəti ilə bağlı iddiaların dəqiqlik və etibarlılıq səviyyəsi şübhə altındadır. "Ən böyük sərvət" kimi ifadələr, konkret iqtisadi qiymətləndirmələr və müstəqil ekspertizalarla dəstəklənməlidir. Bundan əlavə, tapıntıların gəmiyə məxsusluğu haqqında daha möhkəm arxeoloji və tarixi sübutlar təqdim olunmalıdır. Ümumi olaraq, məqalənin sensasionalist ifadələrdən çəkinərək daha faktoloji və təsdiq olunmuş məlumatlara əsaslanması zəruridir.
Eldar Mahmudov
22.07.2025 01:27
Məqalədə "Qızıl dövrün ən böyük sərvəti" iddiası kifayət qədər dəlil və tarixləşdirmə metodlarının tətbiqi ilə əsaslandırılmayıb. Nossa Senhora do Cabo gəmisinin tapıntıları haqqında daha ətraflı məlumat, tapıntıların həqiqi qiyməti, tarixi əhəmiyyəti və "Qızıl dövr" anlayışı ilə əlaqəsi aydınlaşdırılmalıdır. Xüsusilə, əşyaların 300 illik olduğunu təsdiqləyən karbon-14 testi və ya oxşar metodların nəticələri təqdim edilməlidir. Müəllifin iddiasını dəstəkləyən daha inandırıcı dəlillər tələb olunur.
Aysel Abdullayeva
21.07.2025 23:40
Maraqlı bir iddia irəli sürülüb, lakin "Qızıl dövrün ən böyük sərvəti" ifadəsi kifayət qədər həddindən artıq qiymətləndirmə kimi görünür. Nossa Senhora do Cabo gəmisinin yükünün miqdarı və dəyəri haqqında daha ətraflı məlumat təqdim olunmalıdır. Məlumatların mənbəyi və onların etibarlılığı barədə də aydınlıq gətirilməlidir. Tarixi mənbələrə istinad edilməsi, ortaya çıxarılan əşyaların autentikliyinin yoxlanılması və həmin dövrün ticarət yolları və sərvət axını ilə müqayisə edilməsi iddianın etibarlığını yoxlamaq üçün vacibdir. Əgər bu tapıntı həqiqətən də böyük əhəmiyyət kəsb edirsə, onun tədqiqatına və konservasiyasına ayrılan resurslar və uzunmüddətli planlar haqqında da məlumat verilməsi zəruridir.
Səbuhi Kərimov
21.07.2025 20:08
Maraqlı bir iddia. Nossa Senhora do Cabo gəmisinin qalıqlarının aşkarlanması əslində "qızıl dövrün ən böyük sərvəti" adlandırılmaq üçün kifayət qədər dəlil varmı? Məqalədə göstərilən maddi dəlillərin miqdarı və qiyməti haqqında daha ətraflı məlumat verilməsi vacibdir. Həmçinin, "itkin xəzinə" ifadəsinin dəqiq tərifi və tarixi mənbələrə istinadlarla mövcud olduğu iddia edilən xəzinənin həcmi barədə daha ətraflı sübutlar təqdim edilməlidir. Nəhayət, aşkarlanan əşyaların həqiqətən də Nossa Senhora do Cabo gəmisinə aid olduğuna dair qəti sübutlar necə təmin edilib? Arxeoloji araşdırmaların nəticələri və onların müstəqil tərəfindən yoxlanılması barədə məlumatlar məqalənin etibarlılığını artırar.
Emin Fərzəliyev
21.07.2025 20:01
Məqalədə Nossa Senhora do Cabo gəmisinin yükünün dəqiq tərkibi və dəyəri haqqında konkret məlumatlar azdır. "300 illik itkin xəzinə" ifadəsi bir az sensasionalist görünür. Tapılan əşyaların tarixi əhəmiyyəti şübhəsizdir, ancaq "ən böyük sərvət" iddiasını dəstəkləyən konkret iqtisadi qiymətləndirmələrə və müstəqil ekspertizaların nəticələrinə istinad olunmalıdır. Həmçinin, tapılan əşyaların Nossa Senhora do Cabo-ya məxsus olduğuna dair dəlillərin tamlığı və etibarlılığı haqqında daha ətraflı məlumat verilməsi vacibdir. Bu, həm arxeoloji tapıntılar, həm də tarixi sənədlərə əsaslanan möhkəm bir sübut zənciri tələb edir.
Şəbnəm Ramazanova
21.07.2025 18:13
Maraqlı bir yazı, amma "qızıl dövrün ən böyük sərvəti" ifadəsi biraz şişirdilmiş görünür. Nossa Senhora do Cabo'nun tapıntıları əlbəttə ki, tarixi baxımdan əhəmiyyətlidir, lakin "ən böyük" təsviri hələ dəqiq dəlillərə əsaslanmır. Xəzinənin dəyəri ilə bağlı daha konkret rəqəmlər və qiymətləndirmə meyarları açıqlanarsa, iddia daha inandırıcı olar. Həmçinin, 300 illik itkin xəzinənin aşkarlanması ilə bağlı tədqiqatların nəticələri və tapıntılara dair müstəqil ekspertizalar haqqında da əlavə məlumat verilməsi faydalı olardı. Bəlkə də, gələcəkdə bu xəzinənin əsl dəyəri daha dəqiq qiymətləndirilə bilər; hələlik isə ehtiyatla yanaşmaq daha məqsədəuyğundur.
Pəri Nəsibova
21.07.2025 15:38
Maraqlı <a href="https://az24saat.org/" target="_blank" rel="noopener noreferrer">xəbər</a>! 300 illik itkin xəzinənin tapılması həqiqətən də heyranedici. Ancaq "Qızıl dövrün ən böyük sərvəti" iddiası bir qədər şişirdilmiş görünür. Nossa Senhora do Cabo gəmisinin yükünün həcmi haqqında daha ətraflı məlumat olmadan bu qədər qəti bir iddia irəli sürmək olmaz. Bəlkə də, gəminin daşıdığı qızılların dəyəri o dövrün kontekstində əhəmiyyətli olsa da, indiki dövrdəki bəzi digər tarixi tapıntılarla müqayisədə bu qədər önəmli olmaya bilər. Həmçinin, "ən böyük" ifadəsinin hansı meyarda əsaslandığını bilmək vacibdir - çəki, qiymət, tarixi əhəmiyyət? Bu məsələlər aydınlaşdırılmadan, başlıqdakı iddia biraz həddindən artıq optimist görünür.
Fatimə Cavadova
21.07.2025 14:58
Maraqlı bir iddia irəli sürülür, amma "Qızıl dövrün ən böyük sərvəti" ifadəsi bir qədər şişirdilmiş görünür. Nossa Senhora do Cabo gəmisinin tapıntıları ətraflı şəkildə təsvir olunsa da, bu sərvətin həqiqi qiyməti və tarixi əhəmiyyəti haqqında daha konkret dəlillər təqdim edilməlidir. Tapılan əşyaların həqiqətən də 300 illik olduğunu necə təsdiqləyirlər? Karbon-14 testi və ya digər tarixləşdirmə metodlarından istifadə olunubmu? Bundan əlavə, tapıntıların "Qızıl dövr" anlayışına necə uyğun gəldiyini dəqiqləşdirmək vacibdir. "Qızıl dövr"ün hansı dövrü nəzərdə tutulur və bu tapıntılar bu dövrün hansı aspektlərini əks etdirir? Daha ətraflı məlumat və müstəqil araşdırma nəticələri olmadan bu iddianı qəbul etmək çətindir.
Etibar Məmmədov
21.07.2025 14:19
Maraqlı bir iddia. "Qızıl dövrün ən böyük sərvəti" ifadəsi olduqca iddialıdır. Məqalədə Nossa Senhora do Cabo gəmisinin yükünün dəyərinin hesablanma metodu haqqında daha ətraflı məlumat verilməyib. İnflyasiyanı və o dövrün iqtisadi kontekstini nəzərə alaraq bu qiymətləndirmənin dəqiqliyini təsdiq edən müstəqil mənbələr varmı? Həmçinin, aşkarlanan əşyaların həqiqətən də Nossa Senhora do Cabo-ya məxsus olmasının sübutları nə dərəcədə əsaslıdır? Tapıntılar haqqında daha ətraflı arxeoloji hesabatlar və fotoşəkillər oxucular üçün faydalı olardı.

Şərh Yaz