Gündəm 11.07.2025

Qızıl dövrün ən böyük sərvəti 300 illik itkin xəzinə aşkarlandı

Qızıl dövrün ən böyük sərvəti 300 illik itkin xəzinə aşkarlandı
Arxeoloqlar, 300 il əvvəl Madaqaskar sahillərində pirat hücumu nəticəsində batan Portuqaliyaya məxsus "Nossa Senhora do Cabo" korsan gəmisinin qalıqlarını aşkar ediblər. Gəmi Hindistanın Qoa şəhərindən Portuqaliyanın paytaxtı Lissabona doğru irəliləyərkən, 1721-ci il aprelin 8-də dövrünün ən məşhur piratlarından biri olan Kapitan Olivye "Qartal" Levasyör tərəfindən hücuma məruz qalıb.

QIZIL DÖVRÜN ƏN BÖYÜK SƏRVƏTİ

"Piratlığın Qızıl Dövrü" adlanan tarixdə baş verən bu basqın, piratlıq tarixinin ən zəngin qənimətlərindən biri hesab olunur. Gəminin qalıqlarında aşkarlananların dəyəri təxminən 108 milyon funt sterlinq (təqribən 5.88 milyard TL) olaraq qiymətləndirilir. Dövlətə məxsus və silahlı bir qalyon olan gəminin içində qiymətli xəzinələrlə yanaşı, təxminən 200 qul da var idi. Onların taleyi isə hələ də naməlum olaraq qalır.

16 İLLİK AXTARIŞDAN SONRA TAPILDI

Tarixi Gəmi Qalıqlarını Qoruma Mərkəzinin tədqiqatçıları 16 illik araşdırmadan sonra batmış xəzinənin yerini Madaqaskarın şimal-şərqində, Nosi Boraha adası yaxınlığındakı Ambodifotatra körfəzində müəyyən ediblər. Qazıntı işləri zamanı 3300-dən çox tarixi əsər, o cümlədən dini fiqurlar, qızıl külçələr, incilər və xəzinə ilə dolu sandıqlar üzə çıxarılıb. Aşkarlananlar "korsan standartlarına görə belə, gözqamaşdırıcı bir xəzinə" kimi təsvir edilir.

"PİRAT STANDARTLARINDA BELƏ MÖHTƏŞƏM"

Bu böyük kəşfi gerçəkləşdirən Braun Universitetinin tədqiqatçıları Brendon A. Klifford və Mark R. Aqostini tapıntıları "pirat standartlarına görə belə, gözqamaşdırıcı bir xəzinə" adlandırıblar. Xəzinənin bugünkü dəyəri 108 milyon funt sterlinqdən çoxdur. "Nossa Senhora do Cabo" kimi gəmilər yalnız ədviyyat və qiymətli daş-qaş deyil, həm də kölələşdirilmiş insanlar daşıyırdı. Bu isə onları piratlar üçün həm maddi, həm də insani baxımdan dəyərli hədəfə çevirirdi.

BU YAXINLARDA BƏNZƏR KƏŞF

Digər tərəfdən, bu böyük kəşfə paralel olaraq, İspaniyaya məxsus "San Xose" adlı başqa bir batmış xəzinə gəmisi də təxminən 10 il əvvəl Kolumbiya sahillərində tapılıb. 1708-ci ildə ingilislər tərəfindən batırılan və təxminən 16 milyard funt sterlinqlik xəzinə daşıdığı təxmin edilən gəminin qalıqları 2015-ci ildə Baru adası yaxınlığında sualtı dronlar vasitəsilə aşkarlanıb. Hazırda İspaniya və Kolumbiya arasında gəminin taleyi ilə bağlı danışıqlar davam edir...

24 saat

Oxucu Şərhləri

Şəbnəm Ramazanova
21.07.2025 18:13
Maraqlı bir yazı, amma "qızıl dövrün ən böyük sərvəti" ifadəsi biraz şişirdilmiş görünür. Nossa Senhora do Cabo'nun tapıntıları əlbəttə ki, tarixi baxımdan əhəmiyyətlidir, lakin "ən böyük" təsviri hələ dəqiq dəlillərə əsaslanmır. Xəzinənin dəyəri ilə bağlı daha konkret rəqəmlər və qiymətləndirmə meyarları açıqlanarsa, iddia daha inandırıcı olar. Həmçinin, 300 illik itkin xəzinənin aşkarlanması ilə bağlı tədqiqatların nəticələri və tapıntılara dair müstəqil ekspertizalar haqqında da əlavə məlumat verilməsi faydalı olardı. Bəlkə də, gələcəkdə bu xəzinənin əsl dəyəri daha dəqiq qiymətləndirilə bilər; hələlik isə ehtiyatla yanaşmaq daha məqsədəuyğundur.
Pəri Nəsibova
21.07.2025 15:38
Maraqlı <a href="https://az24saat.org/" target="_blank" rel="noopener noreferrer">xəbər</a>! 300 illik itkin xəzinənin tapılması həqiqətən də heyranedici. Ancaq "Qızıl dövrün ən böyük sərvəti" iddiası bir qədər şişirdilmiş görünür. Nossa Senhora do Cabo gəmisinin yükünün həcmi haqqında daha ətraflı məlumat olmadan bu qədər qəti bir iddia irəli sürmək olmaz. Bəlkə də, gəminin daşıdığı qızılların dəyəri o dövrün kontekstində əhəmiyyətli olsa da, indiki dövrdəki bəzi digər tarixi tapıntılarla müqayisədə bu qədər önəmli olmaya bilər. Həmçinin, "ən böyük" ifadəsinin hansı meyarda əsaslandığını bilmək vacibdir - çəki, qiymət, tarixi əhəmiyyət? Bu məsələlər aydınlaşdırılmadan, başlıqdakı iddia biraz həddindən artıq optimist görünür.
Fatimə Cavadova
21.07.2025 14:58
Maraqlı bir iddia irəli sürülür, amma "Qızıl dövrün ən böyük sərvəti" ifadəsi bir qədər şişirdilmiş görünür. Nossa Senhora do Cabo gəmisinin tapıntıları ətraflı şəkildə təsvir olunsa da, bu sərvətin həqiqi qiyməti və tarixi əhəmiyyəti haqqında daha konkret dəlillər təqdim edilməlidir. Tapılan əşyaların həqiqətən də 300 illik olduğunu necə təsdiqləyirlər? Karbon-14 testi və ya digər tarixləşdirmə metodlarından istifadə olunubmu? Bundan əlavə, tapıntıların "Qızıl dövr" anlayışına necə uyğun gəldiyini dəqiqləşdirmək vacibdir. "Qızıl dövr"ün hansı dövrü nəzərdə tutulur və bu tapıntılar bu dövrün hansı aspektlərini əks etdirir? Daha ətraflı məlumat və müstəqil araşdırma nəticələri olmadan bu iddianı qəbul etmək çətindir.
Etibar Məmmədov
21.07.2025 14:19
Maraqlı bir iddia. "Qızıl dövrün ən böyük sərvəti" ifadəsi olduqca iddialıdır. Məqalədə Nossa Senhora do Cabo gəmisinin yükünün dəyərinin hesablanma metodu haqqında daha ətraflı məlumat verilməyib. İnflyasiyanı və o dövrün iqtisadi kontekstini nəzərə alaraq bu qiymətləndirmənin dəqiqliyini təsdiq edən müstəqil mənbələr varmı? Həmçinin, aşkarlanan əşyaların həqiqətən də Nossa Senhora do Cabo-ya məxsus olmasının sübutları nə dərəcədə əsaslıdır? Tapıntılar haqqında daha ətraflı arxeoloji hesabatlar və fotoşəkillər oxucular üçün faydalı olardı.

Şərh Yaz