Dünya 27.06.2025

Quterreşdən İsrailə Çağırış: Məsuliyyətə Çəkilməli

Quterreşdən İsrailə Çağırış: Məsuliyyətə Çəkilməli

BMT Baş Katibi Quterreşdən İsrailə Məsuliyyət Çağırışı

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Katibi Quterreş son günlər bölgədə cərəyan edən hadisələrə toxunaraq, İsrail ətrafında baş verən hər hansı qanunsuz əmələ görə məsuliyyət daşıyan şəxslərin mütləq şəkildə hesabat verməli olduğunu bəyan edib. Onun bu kəskin açıqlaması, Yaxın Şərqdəki vəziyyətin artan gərginliyi fonunda xüsusi əhəmiyyət kəsb edir və dünya ictimaiyyətinin diqqət mərkəzindədir.

Beynəlxalq Hüququn Təminatı Və Sabitlik Uğrunda Səylər

Quterreş, verdiyi bəyanatda beynəlxalq hüququn aliliyinə və insan hüquqlarının müdafiəsinin təməl prinsipinə sadiq qalmağın vacibliyini bir daha vurğulayıb. O, bütün tərəfləri zorakılıqdan çəkinməyə, gərginliyi azaldacaq addımlar atmağa və bölgədə davamlı sülhün, təhlükəsizliyin təmin edilməsi üçün dinc həll yolları tapmağa çağırıb. Baş katib, bu çətin dövrdə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının üzərinə düşən vəzifəni layiqincə yerinə yetirərək, dialoqun və diplomatik səylərin davam etdiriləcəyini qeyd edib.

Hesabatlılığın Qanunsuzluqların Qarşısının Alınmasında Rolu

BMT rəhbərinin bu çağırışı, xüsusilə münaqişə zonalarında törədilən hərbi cinayətlər və insan hüquqları pozuntuları zamanı məsuliyyətin qaçılmaz olduğunu göstərir. O, beynəlxalq hüquq normalarından kənar heç bir addımın cəzasız qalmayacağını, hər bir cinayətin müvafiq qaydada araşdırılacağını və təqsirkarların ədalət qarşısında cavab verəcəyini diqqətə çatdırıb. İsrail ətrafındakı vəziyyətlə bağlı bu cür açıqlamalar, gələcəkdə oxşar hadisələrin qarşısını almaq, qurbanlar üçün ədaləti təmin etmək və bölgədə uzunmüddətli sülhü bərqərar etmək baxımından əhəmiyyətli mesajdır.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Sevinc Əkbərova
21.07.2025 02:07
Maraqlı bir mülahizədir, amma "struktur dəyişiklikləri" ifadəsi olduqca genişdir. Beynəlxalq sistemin hansı konkret struktur dəyişikliklərinə ehtiyac olduğunu daha aydın göstərmək üçün, konkret olaraq hansı mexanizmlərin yenidən qurulmasını və ya yaradılmasını təklif edirsiniz? Məsələn, veto hüququnun ləğvi və ya dəyişdirilməsi ilə yanaşı, daha hansı təkmilləşdirmələr BMT-nin effektivliyini artıra bilər və münaqişələrin həllində daha ədalətli və səmərəli nəticələrə gətirə bilər? Bu sualın cavabı, təklif olunan struktur dəyişikliklərinin həqiqi mümkünlüyünü və effektivliyini qiymətləndirmək üçün vacibdir.
Etibar Rəhimov
20.07.2025 23:15
Tamamilə razıyam. BMT-nin çağırışlarının effektivliyinin məhdudluğu, yalnız Yaxın Şərqdəki münaqişənin kompleks təbiəti ilə deyil, həm də beynəlxalq təşkilatların öz daxili məhdudiyyətləri ilə izah olunur. BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının veto hüququ, məsələn, ədalətli və effektiv həllərin qəbul edilməsinə mane olan əsas amillərdən biridir. Müəyyən dövlətlərin milli maraqlarının prioritetləşdirilməsi, BMT-nin qətnamələrinin icrasına maneə törədir və çağırışların yalnız deklarativ xarakter daşımasına səbəb olur. Filistin-İsrail münaqişəsinin uzun illər davam etməsində Təhlükəsizlik Şurasının qəbul etdiyi qətnamələrin qüvvəyə minməməsinin də buna misal göstərmək olar. Beləliklə, yalnız çağırışlarla deyil, həm də beynəlxalq sistemin özünün struktur dəyişikliklərinə ehtiyac var. Davamlı sülh üçün, həm beynəlxalq hüququn möhkəmləndirilməsi, həm də beynəlxalq təşkilatların siyasi iradəsinin gücləndirilməsi vacibdir.
Natiq Bağırov
20.07.2025 02:05
BMT Baş Katibinin İsrailə çağırışı, beynəlxalq hüququn icrası və məsuliyyətə çəkilmə prinsipinin əhəmiyyətini vurğulamaqla yanaşı, Yaxın Şərq böhranının köklərində olan daha dərin problemlərə toxunmur. Bu çağırışın effektivliyi, yalnız müvafiq beynəlxalq mexanizmlərin mövcudluğu ilə deyil, həm də bu mexanizmlərin siyasi iradə və real təzyiq tətbiq etmək qabiliyyəti ilə müəyyən olunur. Məqalədə vurğulanan "qanunsuz əməllər"in spesifik təbiəti və miqyası açıqlanmadığından, çağırışın nə dərəcədə konkret və əməli olduğu sual altındadır.

Mənim fikrimcə, bu növ çağırışların uzunmüddətli təsiri, bölgədəki siyasi və iqtisadi qeyri-sabitliyin kökünə işarə edən daha geniş bir kontekstdə qiymətləndirilməlidir. Yəni, bu çağırışlar münaqişənin əsas səbəblərinə toxunmadan, yalnız simptomları aradan qaldırmaq üçün sərf edilən səylər kimi qalır. Davamlı sülh və ədalətli həll əldə etmək üçün uzunmüddətli iqtisadi inkişaf strategiyasının və sosial ədalətin təmin olunmasının vacibliyini nəzərə almamaq mümkün deyil. Belə bir strategiya olmadan, bu cür çağırışlar yalnız qısamüddətli təsir bağışlayacaq və gərginliyin yenidən alovlanmasına səbəb olacaqdır.

Gələcək üçün düşündürücü bir sual budur: BMT və beynəlxalq birlik, Yaxın Şərqdə davamlı sülhə nail olmaq üçün əsas səbəblərə, o cümlədən iqtisadi bərabərsizlik və sosial ədalətsizliklərə qarşı hərtərəfli və kompleks bir yanaşma formalaşdırmaqda nə qədər uğurlu olacaq?

Şərh Yaz