Dünya 27.08.2025

Soyqırımçı Netanyahudan Türkiyəyə qalmaqallı addım: XİN cavab verdi

Soyqırımçı Netanyahudan Türkiyəyə qalmaqallı addım: XİN cavab verdi

Netanyahu 1915 Hadisələrini "Erməni Soyqırımı" Olarak Tanıdığını Açıqladı

İsrailin Baş naziri Binyamin Netanyahu, dünən axşam qatıldığı bir podkast yayımında ilk dəfə 1915 hadisələrini sözdə "Erməni Soyqırımı" olaraq tanıdığını bəyan edib. İsrailin Hayom qəzetində dərc olunan xəbərdə mövzu ilə bağlı bu ifadələrə yer verilib: "Türkiyə ilə münasibətləri qorumaq məqsədilə uzun illər bu mövzudan uzaq duran Netanyahu, 1915 hadisələrini tanıdığını açıqlayıb." Podkast aparıcısı yayımlanan proqramda Netanyahudan soruşub: "Əgər erməni, süryani və rum soyqırımlarını tanıya biləcək bir ölkə olmasını gözləsəydim, bunun İsrail olacağını düşünərdim. Niyə hələ də tanımadınız?" Baş nazir Netanyahu suala belə cavab verib: "Məncə, biz bunu tanıdıq, çünki Knesset bu istiqamətdə qərar qəbul edib. Lakin mən şəxsən bunu deməyə hazıram. Və indi də, məncə, bunu dedim." Qeyd edək ki, İsrail rəsmi olaraq 1915 hadisələrini 'soyqırım' kimi tanımayıb. 2016-cı il avqustun 1-də Knesset'in Təhsil, Mədəniyyət və İdman Komissiyası sözdə Erməni Soyqırımını tanıyan bir qərar qəbul edərək, İsrail hökumətini bu mövzuda rəsmi tanınmaya çağırmışdı. Lakin bu qərar Knesset Baş Məclisində hüquqi qüvvəyə minən bir qanuna çevrilməyib və hökumət səviyyəsində rəsmi siyasət dəyişikliyinə səbəb olmayıb.

Türkiyədən Netanyahuya Sərt Reaksiya

Türkiyə Xarici İşlər Nazirliyi Netanyahu'nun 1915 hadisələrinə dair açıqlamasının "keçmişdəki ağrılı hadisələri siyasi məqsədlərlə istismar etmək cəhdi" olduğunu bildirib. Nazirlik, İsrail Baş nazirinin Fələstin xalqına qarşı törədilən "soyqırım"da rolu olduğuna görə mühakimə olunduğunu, özünün və hökumətinin işlədiyi cinayətləri ört-basdır etməyə çalışdığını vurğulayıb. Açıqlamada, "Tarixi və hüquqi gerçəkliklərlə uyğun gəlməyən bu bəyanatı qınayır və rədd edirik," ifadəsinə yer verilib.

Qəzzada Baş Verən Hadisələrlə Bağlı Dəhşətli Rəqəmlər

26 avqustda açıqlanan məlumatlara görə, İsrail ordusunun Qəzzada yanvarın 19-da əldə olunan atəşkəsi pozaraq martın 18-dən bəri təşkil etdiyi hücumlarda 10 min 975 fələstinlinin həyatını itirdiyi, 45 min 588 nəfərin isə yaralandığı qeyd edilib. İsrail-ABŞ idarə olunan sözdə yardım paylama məntəqələrində fələstinlilərin hədəf alındığı sistematik hücumlarda mayın 27-dən bəri öldürülənlərin sayının 2 min 140-a, yaralananların sayının isə 15 min 737-yə çatdığı bildirilib. İsrailin Qəzza zolağına 2023-cü il oktyabrın 7-dən bəri təşkil etdiyi hücumlarda həlak olanların sayı isə 62 min 819-a, yaralıların sayı isə 158 min 629-a yüksəlib.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Səid İsmayılov
27.08.2025 16:48
Netanyahunun 1915 hadisələri ilə bağlı açıqlaması, təbii ki, siyasi məna kəsb edir. Tarixi hadisələrin bu cür siyasi alət kimi istifadə edilməsi, hər iki tərəf üçün də ciddi suallar doğurur. Türkiyənin reaksiyası başa düşüləndir, çünki bu məsələ ölkə üçün həssasdır. Ancaq, Netanyahu'nun bu açıqlamanı verməsinin arxasındakı motivləri, xüsusilə də özünün və hökumətinin fəaliyyəti ilə əlaqələndirilməsi, məsələyə daha dərindən baxmağı tələb edir. Bu cür açıqlamalar regionda gərginliyi artırır və diplomatik münasibətlərə də mənfi təsir göstərə bilər.

Şərh Yaz