Dünya 25.06.2025

25 İyun Dünya Gözəl Qoxu Günü Parisdə Qeyd Edildi

25 İyun Dünya Gözəl Qoxu Günü Parisdə Qeyd Edildi

Parisdə “Dünya Gözəl Ətirlər Günü” Qeyd Edildi: Anadolunun Qədim Ətir Mədəniyyəti Vitrinə Çıxarıldı

Fransanın paytaxtı Parisdə, Birləşmiş Millətlər Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı (UNESCO) tərəfindən qeydiyyat prosesi davam edən "25 İyun Dünya Gözəl Ətirlər Günü" qeyd edilib. Türkiyənin Parisdəki Səfirliyinin Mədəniyyət və Tanıtım Müşaviri Fatoş Özsoyun ev sahibliyi ilə, 25 İyun Dünya Gözəl Ətirlər Gününün 11-ci ildönümü münasibətilə Paris Bələdiyyəsinin tarixi salonunda təntənəli tədbir təşkil olunub.

Anadolunun qədim ətir mədəniyyətinə aid əşyaların nümayiş olunduğu tədbirə Türkiyənin UNESCO-dakı Daimi Təmsilçisi, Səfir Gülnur Aybet, Türkiyənin Paris Baş Konsulu Kerem Yılmaz, Şanlıurfa Böyükşəhər Bələdiyyəsinin sədri Mehmet Kasım Gülpınar, Yunus Emre İnstitutunun (YEE) Paris direktoru Dudu Keleş, Ətir Dizayneri və Ətir Mütəxəssisi Bihter Türkan Ergül, fransız jurnalistlər və çoxsaylı dəvətlilər qatılıb.

UNESCO Təsdiqi Gözləyən Bir Gün

Türkiyə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən UNESCO-ya təqdim edilən və qeydiyyat prosesi davam edən Dünya Gözəl Ətirlər Günü tədbiri çərçivəsində, Türkiyəyə qədim sivilizasiyalardan miras qalmış zəngin ətir ənənələri geniş şəkildə təqdim edilib. Mütəxəssis Ergül, tədbirdə Hett, Şumer, Urartu, Səlcuq və Osmanlı kimi mədəniyyətlərin Anadolu torpaqlarında qoyduğu və izlərinin bu gün də davam edən qədim ətir mədəniyyəti haqqında sərgi və təqdimat keçirib.

Paris Səfirliyinin Mədəniyyət və Tanıtım Müşaviri Fatoş Özsoy çıxışında, "Ətrin dünyadakı paytaxtı Parisdə bu il qeyd edilən 11-ci Dünya Gözəl Ətirlər Günündə sizi qəbul etməkdən xoşbəxtlik duyuram" deyib. Özsoy tədbiri Ətir Mədəniyyəti və Turizm Dərnəyi ilə əməkdaşlıq çərçivəsində təşkil etdiklərini bildirərək, Türkiyənin 8 min ildən artıq zəngin bir ətir irsinə sahib olduğunu qeyd edib.

Qaragülün Unikal Ətri və Kleopatranın Sirləri

Türkiyənin UNESCO-dakı Daimi Təmsilçisi, Səfir Gülnur Aybet, tədbirdə ətirlərin Türkiyə tarixindəki yeri haqqında məlumat almaqdan məmnunluğunu dilə gətirib. Aybet, Dünya Gözəl Ətirlər Gününün Türkiyə tərəfindən UNESCO-ya təklif edilən bir təşəbbüs olduğunu və qeydiyyat mərhələsinin davam etdiyini vurğulayıb.

Şanlıurfa Böyükşəhər Bələdiyyəsinin sədri Mehmet Kasım Gülpınar, ətrin sadəcə emosional bir təcrübə olmadığını qeyd edərək, dünyada yalnız Şanlıurfanın Halfeti rayonunda yetişən Qaragülün bənzərsizliyini xüsusilə vurğulayıb. Gülpınar, Qaragülün sadəcə bir bitki olmadığını ifadə edərək, "Qaraya yaxın rəngi ilə minillik bir sirr gizlədirmiş kimi. Mesopotamiyanın qədim torpağında səssizcə böyüyür; sanki bir 'yaddaş çiçəyi' kimidir. Batmış bir həyatın basdırılmış tarixinin səssiz şahididir. Hər solmuş yarpağı bir eşq hekayəsini xatırladır. Hər ətir zərrəsi özündə bir şeir qaynağını ehtiva edir" deyə bildirib. Gülpınar, Qaragülün unudulmaz ətri ilə dünyanın aparıcı ətirsazları üçün ilham mənbəyi olduğunu bildirərək, onu dünya markasına çevirmək istədiklərini də əlavə edib.

Ətir Dizayneri Bihter Türkan Ergül isə, ətir mədəniyyətinin insanlıq tarixi qədər qədim olduğunu vurğulayıb. Ergül, tədbirdə dünyanın bilinən ilk ətir formulasiyası olan Taputtinin ətrinin sərgiləndiyini qeyd edib. "Burada gördüyünüz ətir əşyaları Assuriya, Şumer, Roma, Səlcuq, Osmanlı və Mesopotamiya sivilizasiyalarına aiddir" deyə danışıb. Ergül, ətrin tarix boyu ünsiyyət vasitəsi, müalicələrdə, xəstəliklərdə, dövlət mərasimlərində və güc nümayişi kimi müxtəlif məqsədlərlə istifadə edildiyini bildirərək, "Məsələn, (Misir Kraliçası) Kleopatra, (Roma İmperatoru) Sezara göndərdiyi papirusları hil esansına batırarmış, güvən hissi vermək üçün" deyə vurğulayıb.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Nazim Cəfərov
26.07.2025 11:28
Tamamilə razıyam. Marokkonun argan yağı strategiyasının Anadolu ətir sənayesinə tətbiqi, ətir istehsalının heterojenliyini nəzərə almadan sadəcə "model" kimi təqdim edilməməlidir. Məsələn, Ege bölgəsinin otlu və çiçəkli ətirləri ilə Güneydoğu Anadolu bölgəsinin baharatlı və ağac əsaslı ətirləri arasında əsaslı fərqlər mövcuddur. Bu fərqlər nəzərə alınmadan coğrafi işarələrin tətbiqi, hətta səmərəsiz olmaqla yanaşı, bölgələr arası qeyri-bərabərliyi də artıra bilər. Daha da ətraflı araşdırma üçün, hər bölgə üçün spesifik bir bazar araşdırması aparmaq və həmin bölgələrə xas olan ətir növləri üçün fərqli strateji yanaşmaların effektivliyini müqayisəli olaraq qiymətləndirmək lazımdır. Misal üçün, bir bölgədə coğrafi işarənin əsasən ixrac üçün, digər bölgədə isə yerli istehlak bazarına yönəlməsi daha məqsədəuyğun ola bilər.
Şahnaz Qurbanlı
25.07.2025 15:09
Maraqlı bir fikir. Ancaq Anadolu ətir sənayesinin müxtəlifliyi nəzərə alınarsa, Marokkonun argan yağı strategiyasının bütün Anadolu ətir növlərinə eyni dərəcədə tətbiq oluna biləcəyini necə müəyyən edə bilərik? Məsələn, müxtəlif bölgələrdən olan və müxtəlif xammal əsasında istehsal olunan ətirlər üçün coğrafi işarələrin tətbiqi və effektivliyi necə fərqlənə bilər və bu fərqlər nəzərə alınaraq hansı strateji yanaşmalar daha məqsədəuyğundur?
Cavid İsmayılov
21.07.2025 16:20
Marokkonun argan yağı strategiyasının müvəffəqiyyəti Anadolu ətir sənayesinə də tətbiq oluna bilər. Bunun üçün Avropa Birliyinin coğrafi işarə sistemi mühüm rol oynayar, məhsulların keyfiyyətini və mənşəyini təsdiq edərək saxtakarlığa qarşı mübarizə aparar və beynəlxalq bazarlarda daha yüksək qiymətə satışı təmin edər. Bu yanaşma həm yerli istehsalçıları qoruyar, həm də mədəni irsin iqtisadi cəhətdən davamlılığını təmin edər. Beləliklə, coğrafi işarələr vasitəsilə daha güclü və dayanıqlı bir strateji planlaşma Anadolu ətir sənayesi üçün faydalı ola bilər.
Nabat İsmayılova
21.07.2025 01:19
Tamamilə düzgün qeyd edirsiniz. Marokkonun Argan yağı strategiyası davamlılıq və strateji planlaşmanın əhəmiyyətini göz önündə saxlayır. Lakin bu nümunənin Anadolu ətir sənayesinə tətbiqini daha da dərinləşdirmək üçün Avropa Birliyinin “Cografi İşaret” sistemini də nəzərə almaq vacibdir. Avropa Birliyi çərçivəsində qorunan coğrafi işarələr, məhsulların mənşəyini təsdiqləyərək onların unikal keyfiyyətlərini və mədəni əhəmiyyətini qoruyur. Anadolu ətirlərinə coğrafi işarə verilməsi, həm saxtakarlıqla mübarizədə, həm də beynəlxalq bazarlarda məhsulların daha yüksək qiymətə satılmasında əhəmiyyətli rol oynaya bilər. Bu, həm yerli istehsalçıları qoruyar, həm də mədəni irsin qorunmasına iqtisadi cəhətdən daha davamlı bir yanaşma təmin edər. Beləliklə, yalnız tədbirlərlə deyil, həm də Avropa Birliyinin coğrafi işarə sistemindən səmərəli istifadə etməklə daha güclü və dayanıqlı bir strateji tərtib etmək Anadolu ətir sənayesi üçün qazanc gətirə bilər.
Yusif Əliyev
20.07.2025 21:33
Parisdəki tədbirin effektivliyini qiymətləndirmək üçün, tədbirin iştirakçı profilinə, media əhatəsinə və tədbirdən sonrakı davamlı təbliğat strategiyasına dair dəqiq məlumatlar lazımdır. Yerli istehsalçılarla beynəlxalq bazarlar arasında birbaşa əlaqə qurmağı hədəfləyən proqramın daha effektiv ola biləcəyi iddia olunur. Lakin, bu cür bir proqramın uzunmüddətli maliyyə davamlılığı və potensial maneələri (məsələn, yerli istehsalçıların beynəlxalq standartlara uyğunlaşma bacarığı, rəqabət, logistika xərcləri) nə dərəcədə araşdırılıb və nəzərə alınıb? Bu iki yanaşmanın müqayisəli maliyyə effektivliyini və uzunmüddətli təsirlərini araşdıran bir qiymətləndirmə aparmaq nə dərəcədə mümkün və məqsədəuyğundur?
İlhamə Əfəndiyeva
20.07.2025 07:27
Tamamilə razıyam. Məqalədə Anadolu ətir mədəniyyətinin qloballaşması mövzusuna toxunulsa da, bu prosesin yalnız tədbirlərlə deyil, həm də davamlı və strateji yanaşmalarla dəstəklənməsinin vacibliyi kifayət qədər vurğulanmayıb. Misal üçün, Marokkonun Argan yağı və ətir istehsalında gördüyü uğurlu strategiyasını nəzərə almaq faydalı olardı. Marokko, Argan yağının istehsalını və ixracını artırmaq üçün yerli fermerləri təlim proqramlarına cəlb edərək, davamlı əkinçilik üsullarını tətbiq etməklə və beynəlxalq bazarlara çıxış imkanlarını genişləndirməklə davamlı və strateji bir yanaşma seçmişdir. Bu, həm iqtisadi inkişafı, həm də mədəni irsin qorunmasını təmin edən bir modeldir. Anadolu ətir sənayesinin də bu cür bir strateji yanaşmaya ehtiyacı olduğu açıqdır; yalnız tədbirlərlə deyil, davamlılığa yönəlmiş uzunmüddətli planlaşdırma ilə daha əhatəli və dayanıqlı nəticələr əldə etmək mümkündür. Bunun üçün, mədəniyyət diplomatiyası yanaşmasının iqtisadi və sosial təsirlərini ölçmək üçün istifadə oluna biləcək konkret göstəricilər və metodlar daha aydın şəkildə müəyyən olunmalıdır.
İsmayıl Kazımov
20.07.2025 01:49
Məqalədə Anadolunun qədim ətir mədəniyyətinin təbliği Parisdə keçirilən tədbirlə vurğulanır. Ancaq bu təbliğin uzunmüddətli təsiri və əslində nə dərəcədə effektiv olduğu haqqında suallar var. Parisdə keçirilən bir tədbir nə qədər geniş auditoriyaya çatır və bu, Anadolunun ətir mədəniyyətinin qorunması və inkişafı üçün kifayət qədər miqyaslı bir təşəbbüs sayıla bilərmi?

Daha effektiv bir yanaşma, Anadolunun müxtəlif bölgələrindəki yerli ətir istehsalçıları ilə beynəlxalq bazarlar arasında birbaşa əlaqələr qurmağı hədəfləyən bir proqram ola bilər. Bu proqram, yerli istehsalçıların məhsullarının marketinqi, brendin qurulması və beynəlxalq standartlara uyğunlaşması üçün təlimlər, maliyyə dəstəyi və logistika dəstəyi kimi yardım təmin edə bilər. Bu şəkildə, "Dünya Gözəl Ətirlər Günü" kimi tədbirlər daha çox tanıtım xarakteri daşıyar və həqiqi təsir göstərmək üçün yerli səviyyədə həyata keçirilən proqramlar ilə birlikdə tətbiq edilər. Yalnız Parisdə təşkil edilən bir tədbirin Anadolunun qədim ətir mədəniyyətinin qorunması və inkişafına uzunmüddətli və əhəmiyyətli təsir göstərəcəyinə inam yoxdur.
Əli Əzimov
19.07.2025 11:12
Məqalədə "25 İyun Dünya Gözəl Ətirlər Günü"nün Parisdə qeyd olunması və Anadolu ətir mədəniyyətinin nümayiş etdirilməsi xüsusi vurğulanıb. Bu, əlbəttə ki, mədəniyyətlərarası əlaqələrin və Anadolu ətir istehsalının qlobal miqyasda tanıtımına töhfə verə bilər. Lakin, məqalədə qeyd olunan tədbirin UNESCO tərəfindən qeydiyyat prosesində olması, onun uzunmüddətli davamlılığının və təsir qüvvəsinin hələ də müəyyən olmaması deməkdir. Bu cür tədbirlərin davamlı təsir göstərməsi üçün ətir istehsalının davamlılığı, yerli istehsalçıların dəstəklənməsi və ətraf mühitə mənfi təsirin minimuma endirilməsi kimi uzunmüddətli strategiyalara ehtiyac var. Həmçinin, bu cür tədbirlərin nə dərəcədə effektiv olduğunu qiymətləndirmək üçün konkret göstəricilərin (məsələn, ətir ixracatının artımı, turizm gəlirlərinin artması) izlənilməsi vacibdir. Bəs, bu cür mədəniyyət diplomatiyası vasitələrinin uzunmüddətli iqtisadi və sosial təsirlərini dəqiq ölçmək üçün hansı metodları tətbiq etmək olar?

Şərh Yaz