Gündəm 27.06.2025

35 min uşaq qaçırılıb, ailələri qaytarmaq üçün mübarizə aparır

35 min uşaq qaçırılıb, ailələri qaytarmaq üçün mübarizə aparır
Rusiya-Ukrayna müharibəsinin üçüncü ilində kameraların diqqət mərkəzində düşən bombalar, binaları vuran pilotsuz uçuş aparatları (PUA) və dar səngərlərdə böyük fədakarlıqla döyüşən əsgərlər olub. Lakin müharibə təkcə partlayışlar və silah səslərindən ibarət deyil. 35 mindən çox kiçik uşağı geri qaytarmaq üçün ailələrin apardığı mübarizə diqqətdən kənarda qalıb. 35 mindən artıq Ukraynalı uşaq müharibə dövründə Rusiyanın nəzarətinə keçən yaşayış məntəqələrindən alınaraq yad ailələrə yerləşdirilib. Doğma ailələrindən zorla ayrılan bu uşaqların Rusiyada və ya Rusiyanın işğal etdiyi ərazilərdə saxlandığı ehtimal olunur.

AİLƏLƏRDƏN ZORLA ALINAN UŞAQLAR

Ailələr övladlarına qovuşmaq üçün ölkələrinin qarşısında döyüşdüyü Rusiyaya müraciət etmək məcburiyyətində qalır. Yüzlərlə ailə Rusiya qüvvələri tərəfindən girov götürülən övladlarını illərdir görməyib. Lakin anaların və ataların mübarizəsi davam edir. Rusiya qüvvələri 2022-ci ildə Ukrayna işğalına başladıqdan sonra bəzi uşaqlar yetimxanalardan, bəziləri isə valideynləri müharibədə öldükdən sonra döyüş bölgəsindən, yaxud birbaşa ailələrindən zorla alınıb. Moskva uşaqların geri qaytarılması tələblərini rədd edir. Bu ay Türkiyədə keçirilən atəşkəs danışıqları zamanı bir rus rəsmisi Ukraynanın "itkin uşaqlar üzərindən teatr səhnələşdirdiyini" iddia edib. Lakin Rusiya uşaqların öz ərazilərində olduğunu qəbul edir.

NASİ ALMANYASI İLƏ MÜQAYİSƏ

Yel Universitetindən olan mütəxəssislər qrupu bu uşaqların minlərləsinin şəxsiyyətini müxtəlif məlumat bazaları və peyk görüntüləri vasitəsilə sənədləşdirib. Araşdırmanı aparan Nataniel Raymond bildirib ki, "Bu vəziyyət İkinci Dünya Müharibəsindən bəri müharibə dövründə görülən ən böyük uşaq qaçırma hadisəsi ola bilər. Bu, Nasi Almaniyasının polyak uşaqlara qarşı apardığı assimilyasiya prosesinə bənzəyir". Xilas edilən bəzi Ukraynalı uşaqlar düşərgələrdə hərbi təlimə məcbur edildiklərini və Ukrayna dilində danışdıqda döyüldüklərini danışıblar. Ukrayna Uşaq Hüquqları Şəbəkəsindən Daria Kasyanova deyib ki, uşaqlara ailələrinin zərər görə biləcəyi fikri aşılanır və əksəriyyəti məcburi övladlığa verilmə riski altındadır. Bu hal Rusiya işğalı zamanı yaşanan dəhşətləri bir daha göz önünə sərir.

DİLİNİ DANIŞDIQLARI ÜÇÜN ZORAKILIQ GÖRÜRLƏR

Fəalların fikrincə, uşaqların itkin düşmə riski çox yüksəkdir. Kasyanova deyib ki, "Bəzən valideynlərdən biri Ukrayna tərəfində qalır, digəri isə işğal altındakı bölgədə ölür və ya həbs edilir. O zaman uşaq yetimxanaya yerləşdirilir. Bu uşaqları oradan geri almaq demək olar ki, qeyri-mümkündür. Onlar sanki yox olurlar". Raymond bu vəziyyətin açıq-aşkar bir müharibə cinayəti olduğunu vurğulayıb. Raymond əlavə edib ki, "Bir uşağı vətənindən alıb başqa bir qrupa zorla daxil etmək müharibə cinayətidir". Vladimir Putin və uşaq hüquqları üzrə komissarı haqqında Ukraynalı uşaqların qanunsuz deportasiyası səbəbilə həbs qərarı çıxarılıb. Ukrayna işğalının bu qaranlıq tərəfi beynəlxalq hüququn kobud şəkildə pozulmasıdır. Ukrayna üçün uşaqların geri qayıtması sülh danışıqlarında əvəzedilməz şərtlərdən biri olaraq qalır. "Bu uşaqlar bizimdir. Onlar Ukraynalıdır və geri qayıtmalıdırlar," deyə yardım təşkilatının əməkdaşı Ksenia bildirib.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Adil Süleymanov
24.07.2025 19:48
Şərhdə məqalədəki uşaqların qaçırılması ilə bağlı məlumatların dəqiqliyi, mənbələrin etibarlılığı və təhlilin əhatə dairəsinin genişləndirilməsi tələb olunur. Rəqəmlərin dəqiqləşdirilməsi, coğrafi və demoqrafik məlumatların əlavə edilməsi və geri qaytarma səylərinin effektivliyinin təhlili məqalənin obyektivliyini və etibarlılığını artıracaqdır. Bundan əlavə, hadisələrin qarşısının alınması üçün uzunmüddətli strategiya təklifləri də vacibdir. Ümumilikdə, şərhdə məqalədəki məlumatların hərtərəfliliyi və etibarlılığının yaxşılaşdırılması təklif olunur.
Xədicə Zeynallı
24.07.2025 18:10
Tamamilə razıyam. Məqalədə qaldırılan məsələnin həssaslığı və əhəmiyyəti şübhə doğurmur, amma təqdim olunan məlumatların obyektivliyi ciddi şübhə altındadır. Sadəcə 35 uşağın sayının dəqiqliyi və təsdiqinin necə aparılması ilə bağlı suallar deyil, daha geniş kontekstdə baxılması vacibdir. Misal üçün, bu uşaqların köçürülməsi əməliyyatlarının Rusiya tərəfindən "humanitar yardım" adı altında həyata keçirilməsi ehtimalı nəzərə alınmalıdır. Bu, məsələnin qanuniliyini və etikasını daha da mürəkkəbləşdirən bir amildir. Beynəlxalq hüququn müvafiq normalarının analizindən əlavə, Rusiya Federasiyasının bu əməliyyatları haqqında rəsmi bəyanatlarının və onlara cavab olaraq beynəlxalq təşkilatların və digər dövlətlərin mövqelərinin də ətraflı təhlili vacibdir. Yalnız belə bir yanaşma oxucuda məsələnin daha dolğun təsvirini yarada bilər.
Aysel Quliyeva
23.07.2025 13:05
Məqalədə Ukraynalı uşaqların qaçırılması ilə bağlı narahatedici məlumatlar əks olunub. 35 uşağın sayının dəqiq olub-olmaması, bu rəqəmin necə müəyyənləşdirilməsi və mənbələrin etibarlılığı barədə əlavə məlumatlar təqdim olunması vacibdir. Həmçinin, qaçırılmış uşaqların yaş qrupları, coğrafi yayılma əraziləri və qaçırılma üsulları haqqında daha dəqiq məlumatlar məqalənin obyektivliyini və etibarlılığını artıracaqdı. Uşaqların geri qaytarılması üçün aparılan səylərin effektivliyi və bu prosesdə yerli və beynəlxalq təşkilatların rolu barədə daha ətraflı təhlil edilməsi məqsədəuyğundur. Bu cür hadisələrin qarşısının alınması üçün uzunmüddətli perspektivdə hansı tədbirlərin görülməsi lazım gəldiyini də qeyd etmək vacibdir.
Aytən Əliyeva
23.07.2025 05:59
Məqalədə Ukraynadan qaçırılan uşaqların sayının 35 min olduğu bildirilir. Bu rəqəmin mənbəyi və doğrulama üsulları barədə daha ətraflı məlumat verilə bilərmi? Həmçinin, bu uşaqların coğrafi yayılması, onların qaçırılma üsulları və qaçırılmaların hansı qüvvələr tərəfindən həyata keçirildiyi kimi vacib məqamlar aydınlaşdırılmalıdır. Rəsmi hökumət hesabatları ilə müqayisəli təhlil aparılaraq, rəqəmin dəqiqliyi və etibarlılığı daha yaxşı təsvir oluna bilər. Bundan başqa, ailələrin uşaqlarını qaytarmaq üçün apardıqları mübarizənin konkret nümunələri və bu mübarizənin nəticələri məqalədə ətraflı şəkildə göstərilməlidir. Yalnız rəqəm deyil, həmin rəqəmin arxasındakı həyat hekayələri və bu insan faciəsinin miqyası daha aydın şəkildə əks etdirilməlidir.
Könül Nuriyeva
23.07.2025 05:58
Məqalədə Ukraynalı uşaqların qaçırılması ilə bağlı narahatedici məlumatlar verilib, lakin bu məsələnin mürəkkəbliyini tam əks etdirmir. 35 uşağın qaçırılması rəqəmi kifayət qədər aydın deyil. Bu rəqəm necə müəyyənləşdirilib? Hər bir halda uşağın qaçırılması faktı necə təsdiq edilib? Mümkündür ki, bu uşaqlar valideynlərinin razılığı olmadan köçürülmüş, lakin "qaçırılma" kimi təqdim edilmiş olsunlar. Eyni zamanda, Rusiyanın bu uşaqları öz ərazisinə köçürməsi ilə bağlı beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə uyğunluq məsələsinə daha geniş yer verilməli idi. Bu məsələdə maraqlı tərəflərin mövqeləri tam əks etdirilmədən, yalnız bir tərəfin baxış bucağı əsas götürülüb. Daha ətraflı təhlil və müstəqil mənbələrə istinad daha obyektiv bir şəkil yaradardı.
Əsmət Qarayeva
23.07.2025 05:19
Məqalədə Ukraynalı uşaqların qaçırılması ilə bağlı narahatedici məlumatlar yer alıb. 35 uşağın itməsi həqiqətən də faciədir və bu hadisənin ətraflı araşdırılması vacibdir. Ancaq məqalədə uşaqların qaçırılmasının səbəbləri, onların indiki vəziyyəti və qaytarılmaları üçün atılan konkret addımlar haqqında yetərli məlumat yoxdur. Uşaqların kim tərəfindən və hansı məqsədlə qaçırıldığı, onların təhlükəsizliyi üçün hansı tədbirlərin görüldüyü, beynəlxalq təşkilatların bu prosesdə hansı rol oynadığı kimi suallar cavabsız qalır. Daha ətraflı araşdırma və konkret faktlar oxucular üçün daha aydın bir mənzərə yaradardı. Həmçinin, statistik məlumatların təqdim olunması, məsələnin miqyasını daha dəqiq qiymətləndirməyə imkan verərdi.
Cəmilə Əzizova
23.07.2025 03:51
Məqalədə Ukraynalı uşaqların qaçırılması ilə bağlı narahatedici məlumatlar verilib. Ancaq mənbələrə istinadın tam olmaması, rəqəmlərin dəqiqliyi ilə bağlı şübhələr yaradır. 35 uşağın qaçırılması faktının təsdiqi üçün daha konkret məlumatlara, rəsmi hesabatlara və ya müstəqil araşdırmaların nəticələrinə ehtiyac var. Həmçinin, uşaqların qaytarılması üçün aparılan mübarizənin detalları, mübarizədə iştirak edən tərəflərin kimliyi və effektivliyi haqqında daha ətraflı məlumat verilməlidir. Bu məsələnin siyasi və hərbi kontekstini daha aydın şəkildə izah etməklə, oxucunun hadisələri daha yaxşı başa düşməsi təmin edilə bilər. Uşaq hüquqlarının pozulması ilə bağlı beynəlxalq təşkilatların mövqeyini və müdaxilə səylərini də əlavə etmək məqalənin obyektivliyini artırar.
Mətanət Əhmədova
23.07.2025 03:34
Məqalədə Ukraynalı uşaqların qaçırılması ilə bağlı narahatedici məlumatlar əks olunub. Ancaq 35 uşağın sayının dəqiq olub-olmadığı, bu rəqəmin necə müəyyən edildiyi və mənbələrin etibarlılığı barədə məlumat çatışmazlığı hiss olunur. Həmçinin, uşaqların qaçırılma səbəbləri, qaçırılan uşaqların yaş qrupları və coğrafi yayılmaları haqqında daha ətraflı məlumatlar oxucu üçün vacib olardı. Ailələrin qaytarmaq üçün apardıqları mübarizənin miqyası və üsulları da daha aydın şəkildə izah edilə bilərdi. Beynəlxalq təşkilatların bu məsələdə rolu və mövcud qanunvericiliyin bu cür hallarda effektivliyinin qiymətləndirilməsi məqalənin daha dolğun olmasına kömək edərdi.
Eldar Mahmudov
23.07.2025 03:31
Maraqlı bir yazı. 35 uşağın qaçırılması faciəli hadisədir və ailələrinin təşəbbüsünü təqdir etmək lazımdır. Ancaq məqalədə Ukraynalı uşaqların sayı və onların qaçırılma səbəbləri barədə dəqiq rəqəmlər və detallar əks olunmayıb. Bu uşaqların kim tərəfindən, hansı məqsədlə qaçırıldığı və onların hazırki vəziyyətinin necə olduğu haqqında əlavə məlumatlar olmadan, hadisənin miqyası və mahiyyəti tam aydın olmur. Həmçinin, Rusiya-Ukrayna müharibəsi kontekstində bu qaçırılmaların siyasi əhəmiyyətinin daha geniş təhlil olunması məqsədəuyğun olardı. Bu məsələdə beynəlxalq təşkilatların rolu və potensial həll yolları nələrdir?
Fuad Məlikov
22.07.2025 23:16
Məqalədə Ukraynalı uşaqların qaçırılması ilə bağlı narahatedici məlumatlar verilib. 35 uşağın konkret sayı isə məni bir az düşüncəyə saldı. Bu rəqəmin mənbəyi və yoxlanılması necə olub? Çünki belə bir həssas mövzuda dəqiq statistik məlumatların olması çox vacibdir. Həmçinin, bu uşaqların qaçırılma səbəbləri, onların harada saxlanıldığı və nə qədər müddətdir ki, ailələrindən ayrı düşdüyü haqqında daha ətraflı məlumatlar istərdim. Rəsmi mənbələrə istinad olunan və araşdırmaya əsaslanan daha dolğun bir təhlil məqalənin etibarlılığını və oxucuların başa düşməsini daha da artıra bilərdi.

Şərh Yaz