Dünya 19.11.2025

50 il sonra İspaniyada ifrat sağ Franko ruhunu dirildir

Franko Mirasının Yenidən Canlanması

Bu il İspaniya diktator Fransisko Frankonun ölümünün əlli illiyini qeyd edir. Bu tarixi yubiley ölkədə sağçı radikalizmin yüksəlişi fonunda Franko rejiminin mirası ilə bağlı köklü sualları yenidən gündəmə gətirir. Bir çox müşahidəçi, keçmişin kölgələrinin bugünkü siyasi mənzərəyə təsirindən və avtoritar tendensiyaların potensial canlanmasından ciddi narahatlıq ifadə edir. Ölkənin bu keçmişlə necə üzləşməsi, onun gələcək istiqamətini müəyyən edəcək əsas amillərdən biri hesab olunur.

Sağçı Cərəyanların Siyasi Arenada Təsirinin Artması

Son dövrlərdə İspaniyanın siyasi səhnəsində ifrat sağçı qruplaşmaların və ideologiyaların təsirinin artması diqqət çəkir. Bu vəziyyət bəzi ekspertlərdə Fransisko Franko dövrünün avtoritar ruhunun yenidən cəmiyyətə sirayət etməsi ilə bağlı təşviş yaradıb. Bu cərəyanlar milli kimlik, immiqrasiya və tarixi yaddaş mövzusunda müəyyən qruplar arasında dəstək tapır, ölkə daxilində ciddi müzakirələrə səbəb olur.

"Kollektiv Unutqanlıq"dan Tarixi Hesablaşmaya Doğru

Uzun illər İspaniyada Fransisko Franko diktaturası dövrü ilə bağlı bir növ "kollektiv unutqanlıq" hökm sürmüşdü. Lakin indi ölkənin qaranlıq keçmişi ilə üzləşmək və həqiqətləri üzə çıxarmaq zəruriliyi daha qabarıq şəkildə vurğulanır. Tarixçilər, Frankonun hərbi zəka ilə deyil, daha çox siyasi rəqiblərini və respublikaçıları "məhv etmək" istəyi ilə hakimiyyətə gəldiyini qeyd edirlər. Bu dövrün acı dərsləri gələcək nəsillər üçün mühüm bir xəbərdarlıq rolunu oynamalıdır.

Diktatorun Mirası və Anım Tədbirləri

Fransisko Franko dörd onillikdən çox müddətdə İspaniyada idarəçilik edərək ölkənin sosial və siyasi strukturunda dərin izlər buraxıb. Onun repressiv rejimi minlərlə insanın həyatına son qoyub və demokratiyanı boğub. İspaniya hökuməti Frankonun ölümünün 50-ci ildönümünü qeyd etmək məqsədilə 480-dən çox tədbir planlaşdırır. Bu tədbirlər çərçivəsində, diktaturanın mirasından çıxarılan dərslər xatırlanacaq və demokratik dəyərlərin möhkəmləndirilməsinin əhəmiyyəti vurğulanacaq. Həmçinin, İspaniya vətəndaş müharibəsi zamanı baş vermiş hadisələrin tarixi konteksti də işıqlandırılacaq.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!

Şərh Yaz