ABŞ,
Qəzzada fəaliyyət göstərən və İsrail tərəfindən dəstəklənən mübahisəli bir təşkilata 30 milyon dollar birbaşa maliyyə ayırdığını açıqlayıb. Bu qərar, yardım paylama məntəqələri yaxınlığında fələstinli
humanitar yardım axtaranlara qarşı baş verən bir sıra ölümcül hücumlarla bağlı artan narahatlıqlara baxmayaraq verilib.
ABŞ Dövlət Departamenti sözçüsü Tommi Piqott cümə axşamı jurnalistlərə açıqlamasında digər ölkələri də
Qəzza Humanitar Fondunu (GHF) və onun vacib fəaliyyətini dəstəkləməyə çağırdı. ABŞ və İsrail tərəfindən dəstəklənən GHF, may ayında yarandığı gündən bəri geniş tənqidlərə məruz qalıb. Təşkilat, İsrailə
humanitar yardım girişinə tətbiq etdiyi aylar sürən tam blokadanı yumşaltmaq üçün artan təzyiqlər fonunda qurulmuşdu. Bu blokada, Qəzza əhalisinin əksəriyyətini aclıq həddinə çatdırmışdı. Beynəlxalq yardım qrupları və Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, GHF ilə əməkdaşlıqdan imtina edərək, təşkilatın
humanitar yardımın İsrail əsgərləri və özəl, silahlı ABŞ təhlükəsizlik personalı ilə koordinasiyalı şəkildə paylanmasını təşkil etməklə əsas humanitar prinsipləri pozduğunu bildirirlər.
Fələstinlilərin ərzaq yardımı toplamağa çalışarkən güllələndiyini əks etdirən video görüntülər yayılıb. Qəzza Hökumətinin Media Ofisi cümə axşamı verdiyi açıqlamada, GHF saytlarında yardım gözləyən ən azı 549 fələstinlinin öldürüldüyünü bildirib. Rəsmi olaraq özəl bir qrup olan GHF isə, yardım paylama məntəqələrinin yaxınlığında ölümcül hadisələrin baş verdiyini inkar edir.
GHF-nin müvəqqəti icraçı direktoru Con Ekri ABŞ-ın bu töhfəsini alqışlayaraq, "birlik və əməkdaşlıq zamanı" olduğunu söyləyib. O, bəyanatında "daha çox Qəzza sakini qidalandırmaq üçün digər yardım və humanitar təşkilatlarının bizə qoşulmasını səbirsizliklə gözləyirik" deyə əlavə edib. Əməliyyata qarşı tənqidlər barədə suala cavab olaraq, Piqott qrupun indiyədək 46 milyon yemək payladığını, bunun "tamamilə inanılmaz" olduğunu və "alqışlanmalı olduğunu" vurğulayıb. O bildirib ki, GHF-yə göstərilən maliyyə dəstəyi, ABŞ prezidenti Donald Tramp və dövlət katibi Marko Rubionun "bölgədə sülhə nail olmaq" səylərinin bir hissəsidir.
“Yalnız ölüm”
Yardım paylama məntəqələrindən dəfələrlə uğursuzluqla
humanitar yardım almağa cəhd edən bir şahid, mərkəzlərə çatmaq istəyərkən üzləşdiyi dəhşətli şəraiti təsvir edib. Əslən Beit Hanundan olan və Qəzza şəhərinə köçürülmüş səkkiz uşaq atası Atar Riyad, "Əl-Cəzirə"yə bildirib ki, mərkəzi Qəzzadakı Netzarim Dəhlizi yaxınlığındakı paylama mərkəzlərinə dəfələrlə getməli olub. Riyadın sözlərinə görə, minlərlə ac fələstinli səhər tezdən həmin ərazilərdə toplaşırmış. O, bir dəfə yük maşınlarının yardım axtaranların üzərindən keçdiyini, digər bir vaxt isə vurulmuş gənc cəsədlərini gördüyünü deyib. "Ora yalnız ölüm tapmaq üçün getdik. Orada ölümdən başqa heç nə yox idi" deyə əlavə edib. Riyad, ən yaxın dostu və qonşularının paylama mərkəzlərində öldürülənlər arasında olduğunu qeyd edib. "Hamısı ailələrini qidalandırmaq üçün yemək almağa çalışarkən öldü" deyə ifadə edib.
UCLA Hüquq Fakültəsinin Avropa Vəd İnstitutunun icraçı direktoru Keyt Makintoş "Əl-Cəzirə"yə bildirib ki, GHF işçiləri qrupun paylama məntəqələri yaxınlığında yardım axtaranların öldürülməsinə görə cinayət məsuliyyəti daşıya bilərlər. O deyib: "Bu insanların niyə hədəf alınaraq öldürüldüyü çox qeyri-müəyyəndir, lakin onların ailələri üçün ərzaq almağa cəhd edən silahsız mülki şəxslər olduğu kifayət qədər aydındır." Makintoş əlavə edib ki, belə bir vəziyyətdə insanlara atəş açmaq ilkin olaraq
müharibə cinayətidir. O vurğulayıb ki, GHF üçün çalışan insanlar "bu cinayətlərdə nə dərəcədə iştirak edə biləcəklərini düşünməlidirlər". "Əgər onların bu cür hadisələrin baş verəcəyindən xəbərdarlığı varsa – və ya bəzi yurisdiksiyalarda bunun baş vermə riski yüksəkdirsə, bu cinayətlərdə iştiraka görə cinayət məsuliyyətinə cəlb oluna bilərlər."
Yardımın paylanması ətrafında baş verən son zorakılıqda, cümə axşamı İsrailin mərkəzi
Qəzzada bir küçəyə endirdiyi zərbə nəticəsində 18 nəfər həlak olub. Şahidlərin bildirdiyinə görə, insanlar talançı dəstələrdən müsadirə edilmiş yardımı - un kisələrini almaq üçün fələstinli polis bölməsi ətrafına toplaşmışdılar. BMT-nin ərzaq paylama səyləri silahlı dəstələrin yük maşınlarını talan etməsi və çarəsiz insanların konvoylardan təchizatları boşaltması ilə çətinləşib. Cümə axşamı mərkəzi Deyr əl-Bələh şəhərindəki hücum, talançıları dayandırmaq və oğurlanmış yardımı baha qiymətə satan tacirlərə qarşı mübarizə aparmaq vəzifəsi daşıyan Sahm adlı təhlükəsizlik bölməsinin üzvlərini hədəf almış görünür. Bu bölmə Qəzza Daxili İşlər Nazirliyinin bir hissəsi olsa da, digər fraksiyaların üzvlərini də əhatə edir. İsrail Həmas qrupunu yardım oğurlamaqda və ondan bölgədəki hökmranlığını dəstəkləmək üçün istifadə etməkdə günahlandırıb. İsrail qüvvələri Qəzza polisini Həmasın bir qolu hesab edərək dəfələrlə hücuma məruz qoyub.
24 saat
