ƏN BAHALI TEXNOLOGİYALAR LİSTƏSİ AÇIQLANDI
Bəşəriyyət texnoloji inkişafa nail olmaq üçün bəzən ağılasığmaz investisiyalar edir. Son açıqlanan siyahı indiyədək hazırlanmış ən bahalı texnologiyaları göz önünə gətirib. Siyahıya nəzər saldıqda, döyüş təyyarələrindən tutmuş kosmik teleskoplara, hissəcik sürətləndiricilərindən kəşf peyklərinə qədər bir çox sahədə milyardlarla dollarlıq layihələrin reallaşdırıldığı görünür. Ən diqqətçəkən detal isə uzun müddətdir "dünyanın ən bahalı təyyarəsi" kimi tanınan B-2 bombardman təyyarəsinin bu siyahıda yalnız yeddinci yerdə qərarlaşmasıdır.
B-2 DÖYÜŞ TƏYYARƏSİ YENİDƏN GÜNDƏMDƏ
Yaxın dövrdə baş verən İran-İsrail gərginliyi hərbi texnologiyaların dəyərini və strateji əhəmiyyətini bir daha gündəmə gətirdi. Xüsusilə ABŞ-ın İran hədəflərini vurarkən istifadə etdiyi B-2 Spirit bombardman təyyarəsi, malik olduğu görünməzlik texnologiyası və yüksək dəqiqlikli zərbə qabiliyyəti ilə diqqət çəkdi. Lakin bu yüksək texnologiyalı təyyarənin belə siyahının zirvəsində olmadığı görünür.
DÜNYANIN ÇOX BAHALI LAYİHƏLƏRİ
Dünyanın dörd bir yanından dövlətlər və özəl qurumlar tərəfindən hazırlanmış, trilyonlarla dollarlıq büdcələri tələb edən bəzi layihələr aşağıdakı kimi sıralanır:
9) Airbus A380 – Fransa
Maliyeti: 600 milyon dollar
Dünyanın ən böyük sərnişin təyyarəsi kimi tanınan Airbus A380, mülki aviasiya tarixində mühüm bir mərhələdir.
8) Mars Kəşf Vasitəsi – ABŞ
Maliyeti: 2.7 milyard dollar
Qırmızı Planetə göndərilən bu robot vasitə, kosmos tədqiqatlarında bəşəriyyətin ən böyük addımlarından biri hesab olunur.
7) B-2 Spirit Bombardman Təyyarəsi – ABŞ
Maliyeti: 4.2 milyard dollar
Xalq arasında "ruh təyyarəsi" kimi tanınan bu texnologiya möcüzəsi, strateji əməliyyatların əvəzedilməz hissəsidir.
6) USS Zumwalt Döyüş Gəmisi – ABŞ
Maliyeti: 8 milyard dollar
Gələcəyin müharibə konsepsiyasına uyğun inşa edilən bu destroyer, radar izini minimuma endirmə xüsusiyyəti ilə seçilir.
5) Hadron Kollayderi – İsveçrə
Maliyeti: 9 milyard dollar
CERN tərəfindən inşa edilən bu nəhəng təcrübə qurğusu, kainatın sirlərini açmağı hədəfləyir.
4) Ceyms Uebb Kosmik Teleskopu – ABŞ
Maliyeti: 9.7 milyard dollar
Habblın varisi olaraq təqdim edilən Ceyms Uebb, kainatın ilk anlarını müşahidə etmək üçün nəzərdə tutulub. Bu cihaz kosmos tədqiqatları üçün əvəzsizdir.
3) Starlink Peykləri – ABŞ
Təxmini Maliyet: 10 milyard dollardan artıq
Dünya üzrə internet əlçatanlığını artırmaq məqsədilə SpaceX tərəfindən fırladılan minlərlə peyk, qlobal rabitədə inqilab etməyi hədəfləyir.
2) Cerar R. Ford Sinifli Təyyarə Gəmisi – ABŞ
Maliyeti: 13 milyard dollar
Amerika donanmasının yeni nəsil qüruru olan bu təyyarə gəmisi, qabaqcıl müdafiə sistemləri ilə təchiz edilib.
1) Beynəlxalq Kosmos Stansiyası (BKS) – ABŞ və Tərəfdaşları
Maliyeti: 150 milyard dollara qədər (təkcə ABŞ-ın payı təxminən 13 milyard dollar)
Dünyanın ən bahalı quruluşu olan BKS, bəşəriyyət tarixində kosmos tədqiqatlarında davamlı yaşayışın qurulduğu ilk mərkəz olaraq qeydə alınıb. Bu, həmçinin ən bahalı texnologiyalar siyahısının başında gəlir.
TEXNOLOGİYADA HƏDLƏRİ ZORLAMAQ UCUZ DEYİL
Bu siyahı ən bahalı texnologiyaların çatdığı nöqtəni nümayiş etdirdiyi qədər, bəşəriyyətin nə qədər böyük risklər və xərclər öhdəsinə götürdüyünü də ortaya qoyur. Elmi tərəqqi, hərbi güc və ya qlobal rabitə kimi hədəflər istiqamətində hazırlanmış bu quruluşlar, təkcə mühəndislik deyil, eyni zamanda iqtisadi nəhəng olaraq da önə çıxır.