Aİ-də ilk: Sloveniya İsrailə silah embarqosu tətbiq etdi

Sloveniya İsrailə Silah Ticarətinə Qadağa Qoyan İlk Aİ Ölkəsi Oldu

Sloveniya Qəzzada davam edən müharibə səbəbindən İsrailə bütün silah ticarətini qadağan edən Avropa Birliyindəki ilk ölkə olub. Bu qərar, Mərkəzi Avropa ölkəsinin İsrail nazirlərini "persona non grata" elan etməsindən iki həftə sonra açıqlanıb.

Baş nazir Robert Qolob hökumət iclasından sonra verdiyi açıqlamada Sloveniya İsrailə silah idxalını, ixracını və tranzitini qadağan edən ilk Avropa ölkəsi olduğunu bildirib. Hökumət qeyd edib ki, Avropa Birliyinin daxili fikir ayrılıqları və parçalanma səbəbindən konkret tədbirlər görə bilməməsi fonunda bu addımı "müstəqil şəkildə" atıb. Qəzzada insanların humanitar yardımın sistemli şəkildə əllərindən alınması səbəbindən həlak olduğu bir vaxtda, "hər bir məsuliyyətli dövlətin, hətta digərlərindən bir addım öndə olsa belə, tədbir görmək borcu" olduğu vurğulanıb. Qeyd olunub ki, hökumət münaqişə səbəbindən 2023-cü ilin oktyabrından bəri İsrailə hərbi silah və texnika ixracı üçün heç bir icazə verməyib.

Fələstin Dövlətçiliyinin Tanınması və Diplomatik Gərginliklər

İyul ayının əvvəlində Sloveniya – yenə də Aİ-də ilk olaraq – iki ifrat sağçı İsrail nazirinin ölkəyə girişini qadağan etmişdi. Onlar "arzuolunmaz şəxs" elan edilərək, "genocid çağırışları ilə həddindən artıq zorakılığı və fələstinlilərin insan haqlarının ciddi şəkildə pozulmasını təşviq etməkdə" günahlandırılmışdılar.

2024-cü ilin iyununda Sloveniya parlamenti İrlandiya, Norveç və İspaniyanın ardınca Fələstin dövlətçiliyinin tanınması haqqında qərar qəbul edib. Bu addımlar qismən İsrailin Qəzza müharibəsindəki əməliyyatlarına yönəlmiş geniş tənqidlər fonunda atılıb. Ötən həftə Fransa, Böyük Britaniya və Kanada da Fələstin dövlətini tanıya biləcəklərini elan ediblər. İsrail bu açıqlamaları Həması 2023-cü il oktyabrın 7-də İsrail ərazisinə edilən hücuma görə "mükafatlandırmaq" kimi qiymətləndirərək pisləyib.

Qəzza Müharibəsinin Humanitar Nəticələri və Beynəlxalq Reaksiyalar

İsrail təqribən 22 aydır Qəzzada müharibə aparır ki, bu da insan haqları qrupları və BMT ekspertləri tərəfindən genosidlə müqayisə edilir. İsrailin hərbi kampaniyası nəticəsində 60 mindən çox fələstinli həlak olub, daha çoxu isə İsrailin ərazini blokadaya alması səbəbindən aclıqdan ölmək təhlükəsi ilə üz-üzədir.

Cənubi Afrika da daxil olmaqla bir sıra ölkələr, İsrailin Qəzzada genosid törətdiyini iddia edərək, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi qarşısında iddialar qaldırıb. Lakin ABŞ, Qəzza müharibəsi boyunca İsrailin sarsılmaz müttəfiqi olaraq qalıb. ABŞ prezidenti Donald Tramp da Fələstin dövlətçiliyinin tanınmasının Həması "mükafatlandıracağı" barədə xəbərdarlıq edib.

24 saat