AİCM prezidenti Tramp sanksiyalarına və Rusiya təhdidlərinə dirənir

Məhkəmənin Təzyiqlərə Qarşı Mövqeyi

Haaqada keçirilən illik iclasında Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin prezidenti Tomoko Akane Birləşmiş Ştatlar və Rusiya tərəfindən gələn təzyiqlərə boyun əyməyəcəklərini bəyan edib.

ABŞ prezidenti Donald Tramp məhkəmənin ABŞ və İsrail rəsmiləri ilə bağlı araşdırmalarına görə altı hakim və baş prokuror daxil olmaqla doqquz əməkdaşına qarşı sanksiyalar tətbiq edib. Eyni zamanda, Moskva, Ukraynadakı müharibə ilə əlaqədar prezident Vladimir Putin üçün verilən həbs qərarına cavab olaraq məhkəmə əməkdaşları barədə orderlər çıxarıb.

Hakim Akane, məhkəmənin 125 üzv dövlətindən olan nümayəndə heyətlərinə "Biz heç bir təzyiqi qəbul etmirik" deyə səslənib.

Sanksiyaların Təsiri və Artan Tələblər

Tətbiq olunan sanksiyalar məhkəmənin genişmiqyaslı araşdırmalarına ciddi təsir göstərib. Təşkilat resurslarına artan tələblər fonunda müxtəlif işləri balanslaşdırmağa çalışır.

Akane keçən ilki çıxışında məhkəmənin o zaman hakimiyyətə gələn Tramp administrasiyası tərəfindən təhdid edildiyi barədə xəbərdarlıq etmişdi. Tramp ikinci dəfə vəzifəyə başladıqdan üç həftə sonra, ABŞ-ın yaxın müttəfiqi olan İsraillə bağlı araşdırmalara görə prokuror Kərim Xana qarşı sanksiyalar tətbiq edən icra sərəncamı imzalamışdı.

Qeyd edək ki, Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi 2023-cü il oktyabrın 7-də HƏMAS-ın ölümcül hücumlarından sonra İsrailin Qəzzadakı hərbi əməliyyatlarına görə İsrailin Baş naziri Binyamin Netanyahu və sabiq müdafiə naziri Yoav Qallant barəsində iddia edilən müharibə cinayətlərinə görə həbs qərarı çıxarıb.

Məhkəmənin həftəlik iclası bazar ertəsi başlayıb. Gündəmdə artan təzyiqlər və xoşagəlməz başlıqlar fonunda büdcənin təsdiqlənməsi kimi məsələlər var.

Məhkəmənin Yaranma Tarixi və Fəaliyyət Prinsipi

Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi 2002-ci ildə ən dəhşətli vəhşiliklərə – müharibə cinayətlərinə, insanlığa qarşı cinayətlərə, soyqırıma və təcavüz cinayətlərinə görə məsuliyyət daşıyan şəxsləri mühakimə etmək üçün dünyanın daimi son instansiya məhkəməsi olaraq təsis edilib. ABŞ, İsrail, Rusiya və Çin məhkəməyə üzv olmayan ölkələr sırasındadır.

Məhkəmə yalnız ölkələrin öz ərazilərində bu cinayətləri mühakimə etmək imkanı və ya istəyi olmadıqda fəaliyyətə keçir. Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin polis qüvvəsi yoxdur və həbs qərarlarını icra etmək üçün üzv dövlətlərə güvənir.

Daxili Araşdırma və Prokurorun Vəzifəsindən Müvəqqəti Çəkilməsi

Sanksiyalar və həbs qərarı ilə üzləşən əməkdaşlarla yanaşı, prokuror Kərim Xan cinsi əxlaqsızlıq iddiaları ilə bağlı araşdırmanın nəticəsi gözlənilərkən müvəqqəti olaraq vəzifəsindən geri çəkilib. O, bu iddiaları rədd edir.

Üzv Dövlətlər Assambleyasının prezidenti Päivi Kaukoranta, Xan və qadın köməkçisi arasında baş verənlərlə bağlı araşdırmanın gözləniləndən daha uzun sürdüyünü etiraf edib. O, açılış nitqində "Mən yaxşı başa düşürəm ki, dövlətlər bu prosesin uzun sürməsindən narazıdırlar" deyib.

Araşdırmanın nə vaxt tamamlanacağı barədə hələlik dəqiq bir tarix müəyyən edilməyib.

24 saat