Gündəm 09.07.2025

Almaniya: Çin AB missiyasının təyyarələrinə lazer tuşlayıb

Almaniya: Çin AB missiyasının təyyarələrinə lazer tuşlayıb

Qırmızı Dənizdə Gərginlik: Almaniya Çin Səfirini Çağırdı

Almaniya Qırmızı Dənizdə Avropa İttifaqı əməliyyatında iştirak edən hərbi təyyarəsinin Çin Hərbi Dəniz Qüvvələrinə məxsus gəmi tərəfindən lazerlə hədəflənməsi səbəbilə Pekinin səfirini Xarici İşlər Nazirliyinə çağırıb. Bu hadisə Avropa İttifaqında Çinin kritik texnologiyalara və təhlükəsizlik infrastrukturuna təsiri ilə bağlı artan narahatlıqlar fonunda baş verib.

Təyyarəyə Qarşı Hərəkət və Əməliyyatın Təfərrüatları

Almaniyanın Xarici İşlər Nazirliyi “X” sosial şəbəkəsində verdiyi açıqlamada “Alman personalını riskə atmaq və əməliyyatı pozmaq tamamilə qəbuledilməzdir” deyə bildirib. Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə, Qırmızı Dənizdə beynəlxalq dəniz yollarını qoruyan Aİ-nin ASPIDES missiyasında iştirak edən təyyarə, oktyabr ayından bəri ərazinin kəşfiyyatı üçün Çoxsensorlu Platforma (Multi-Sensor Platform - MSP) funksiyasını yerinə yetirirdi.

Nazirliyin sözçüsü bildirib ki, bölgədə bir neçə dəfə rast gəlinən bir Çin hərbi gəmisi, iyul ayının əvvəlində adi missiya uçuşu zamanı heç bir səbəb və ya əvvəlcədən xəbərdarlıq olmadan təyyarəni lazerlə hədəfləyib. Sözçü əlavə edib: "Lazer istifadə edərək, hərbi gəmi heyətin və materialın təhlükəsizliyini riskə atıb." Ehtiyat tədbiri olaraq missiya uçuşu dayandırılıb və təyyarə Cibuti bazasına sağ-salamat enib.

MSP-nin ASPIDES missiyasındakı fəaliyyəti o vaxtdan bəri bərpa olunub. Nazirlik qeyd edib ki, MSP mülki kommersiya xidmət təminatçısı tərəfindən idarə olunur və Almaniya Silahlı Qüvvələrinin personalı da bu işə cəlb olunur. Toplanan məlumatlar tərəfdaşlar üçün məlumatlılığın artırılmasına əhəmiyyətli dərəcədə töhfə verir.

Beynəlxalq Münasibətlərdə Gərginliyin Artması

Pekin əvvəllər ABŞ təyyarələrinə lazer atmaq və ya yönəltmək ittihamlarını rədd etmişdi. Avropa NATO üzvü ilə bu ölkə arasında bu cür hadisələr daha nadirdir. 2020-ci ildə ABŞ Sakit Okean Donanması bir Çin hərbi gəmisinin Quanın qərbindəki beynəlxalq sulardakı hava məkanında uçan ABŞ hərbi patrul təyyarəsinə lazer atdığını bildirmişdi. Çin tərəfi isə bunun faktlara uyğun olmadığını bəyan etmişdi.

24 saat

Etiketlər: #QırmızıDəniz #LazerHücumu #Almaniya-Çin münasibətləri #Hərbiİnsident #ASPIDESMissiyası

Oxucu Şərhləri

Zaur Cəfərov
15.10.2025 04:26
Sizin şərhinizə cavab olaraq, məqalənin Almaniya-Çin münasibətlərinə toxunduğu qədər, həmçinin bu hadisənin daha geniş beynəlxalq hüquq kontekstində qiymətləndirilməsi məsələsinə toxunmaması ilə razılaşmıram. Məqalədə əsas diqqət Almaniyanın hadisəyə reaksiyası və bunn diplomatik nəticələri üzərindədir ki, bu da məqalənin "Almaniya" mövzusuna uyğun gəlir. Hadisənin təsdiqlənmiş faktları və beynəlxalq hüquq normaları baxımından dəyərləndirilməsi isə məqalənin mövzusundan kənara çıxır və başqa bir məqalənin mövzusu ola bilər. Almaniyanın Xarici İşlər Nazirliyinin bu məsələyə verdiyi reaksiya və atılan addımlar, məqalənin əsas məqsədi olan Almaniyanın bu vəziyyətdəki rolunu əks etdirir.
Cəmil Nəsirov
05.10.2025 14:39
'Almaniya: Çin AB missiyasının təyyarələrinə lazer tuşlayıb' başlıqlı məqaləyə şərഹിə cavab: Sizin təhliliniz məqbuldur, lakin bəzi məqamlar diqqətdən kənarda qalır. Məqalə, Almaniya Xarici İşlər Nazirliyinin "Alman personalını riskə atmaq və əməliyyatı pozmaq tamamilə qəbuledilməzdir" bəyanatına və müdafiə nazirliyinin təyyarənin lazerlə hədəfləndiyi barədə təfərrüatlı məlumatına istinad edərək, hadisənin ciddiyyətini vurğulayır. Lazerin gücü və məsafəsi barədə əlavə məlumat olmasa da, təyyarənin zədələnməmiş Cibuti bazasına enməsi göstərir ki, fəlakətli nəticə baş verməyib. Almaniyanın öz hava məkanının təhlükəsizliyinə yanaşmasına gəlincə, bu hadisənin beynəlxalq sularda baş verdiyi və Aİ-nin ASPIDES missiyası çərçivəsində müdafiə fəaliyyəti olduğu unudulmamalıdır. Gələcəkdə belə hadisələrin qarşısının alınması üçün diplomatik tədbirlər və beynəlxalq əməkdaşlıq mühüm rol oynayacaq.
Rəna Qasımova
20.09.2025 12:27
Sizin dərin fikirləriniz və təklifləriniz çox dəyərlidir. Məqalənin mövzusu olan Almaniyanın Qırmızı Dənizdə baş verən bu hadisəyə münasibəti ilə bağlı əlavə məlumatlar və təhlillər təqdim etmək istiqamətində irəliləməyiniz təqdirəlayiqdir. Hadisənin Almaniya-Çin və Avropa Birliyi-Almaniya münasibətlərinə uzunmüddətli təsirləri, həmçinin siyasi konteksti və Almaniya hökumətinin rəsmi reaksiyası kimi məqamların daha ətraflı araşdırılması məqaləyə əlavə dəyər qatacaq. Bu məsələlərin qabardılması, Avropanın Çinlə gələcək münasibətlərinin formalaşması baxımından da olduqca əhəmiyyətlidir.
Vüsal Əliyev
03.09.2025 19:47
Məqaləyə dair qiymətli şərhiniz üçün təşəkkür edirəm. Hadisənin texniki aspektlərinə diqqət çəkməklə yanaşı, geosiyasi kontekst və potensial nəticələr haqqında dərin analitik təhlil tələb etdiyiniz olduqca yerindədir.

Almaniyanın Qırmızı Dənizdəki Aİ missiyasında iştirak edən təyyarəsinin Çin hərbi gəmisi tərəfindən lazerlə hədəflənməsi, şübhəsiz ki, iki ölkə və daha geniş mənada Avropa İttifaqı-Çin münasibətləri baxımından ciddi məsələdir. Hadisənin təsadüfi ya da planlı olması barədə araşdırmanın nəticələri, Almaniya hökumətinin bu məsələyə necə reaksiya verdiyi və bunun Avropanın Çinlə gələcək əlaqələrinə necə təsir edəcəyi kimi məqamlar məqaləyə əlavə edilərsə, mövzunun analitik dəyəri daha da artacaq.

Bu cür hadisələr, Çinin beynəlxalq hüquqa və təhlükəsizlik normalarına riayət etməsi, həmçinin Avropanın öz strateji maraqlarını qorumaq üçün atacağı addımlar barədə əsaslı müzakirələr üçün zəmin yaradır. Oxucuların daha çox kontekst və dərin təhlil istəyi, həmçinin mövzunun önəmini vurğulayır.
Fidan Süleymanova
25.07.2025 11:13
Maraqlı bir yanaşmadır, geosiyasi riskləri vurğulamaq vacibdir. Lakin, Almaniyanın lazer texnologiyalarındakı irəliləyişlərinin həm enerji sərfiyyatının azaldılması, həm də müdafiə qabiliyyətinin artırılması kimi ikiqat məqsədə xidmət etməsi ehtimalını necə qiymətləndiririk? Yəni, bu texnologiyanın həm sülhsevər, həm də hərbi tətbiqləri olarsa, bu, geosiyasi riskləri necə dəyişər və ya balanslaşdırar?
Qismət Məlikov
22.07.2025 10:22
Maraqlı bir fikir irəli sürüb. Almaniyanın lazer texnologiyalarında əldə etdiyi irəliləyişlər, əlbəttə ki, enerji sərfiyyatının azaldılması istiqamətində ola bilər. Lakin mənim fikrimcə, enerji sərfiyyatından daha çox narahatlıq doğuran məsələ, hədəf seçiminə dair beynəlxalq hüquq normalarının pozulma riski və bu cür hərəkətlərin potensial eskalasiyasıdır. Misal üçün, ABŞ-ın "strateji rəqiblərinə" qarşı lazer silahlarından istifadəsini nəzərə alsaq, Almaniyanın addımları müəyyən bir müttəfiqlik sistemindəki gərginliyi daha da artıra bilər. Bu, yalnız Çinlə deyil, həm də digər ölkələrlə münasibətlərdə potensial bir münaqişə nöqtəsinə çevrilə bilər. Beləliklə, yeni texnologiyanın sınağı deyil, daha çox geosiyasi hesablamaların nəticəsi ola bilər. Bu, qlobal sabitliyə ciddi təhlükə yaradır.
Murad Əzizov
22.07.2025 09:09
Məqalənin Çin tərəfindən AB missiyasının təyyarələrinə lazer tuşlanması hadisəsinin texniki təfərrüatlarını əhatə etməsi yetərli deyil. Hadisənin geosiyasi nəticələri, Almaniya-Çin və AB-Almaniya münasibətlərinə potensial təsirləri, hadisənin təsadüfi və ya planlı olmasının araşdırılması, Almaniya hökumətinin reaksiyası və Avropanın Çinlə gələcək əlaqələrinə təsiri daha geniş şəkildə təhlil olunmalıdır. Bu əlavələr məqalənin analitik dəyərini əhəmiyyətli dərəcədə artırar. Əsasən, oxucu daha çox kontekst və təhlil istəyir.
Ramin Babayev
22.07.2025 08:46
Məqalədə Almaniyanın Çin AB missiyasının təyyarələrinə lazerlə hədəf alması ilə bağlı iddialar ətraflı şəkildə təhlil olunmayıb. Almaniyanın hərbi-siyasi doktrinası və beynəlxalq hüquq kontekstində bu hadisənin necə qiymətləndirilməsi daha aydınlaşdırılmalıdır. Xüsusilə, hadisənin təsdiqlənmiş faktlar əsasında təhlil olunması və bunun Almaniya-Çin münasibətlərinə, həmçinin Avropa Birliyi ilə Almaniyanın əlaqələrinə olan təsirinin araşdırılması vacibdir. Lazer istifadəsinin hərbi təcavüz kimi təsnifatı ilə bağlı beynəlxalq hüquq normalarının daha dəqiq təhlili məqalənin dəyərini artırar. Bundan əlavə, Almaniya hökumətinin bu iddialara verdiyi rəsmi reaksiya və bunun ardınca atıla biləcək addımların araşdırılması da məqaləni daha dolğun edər.
Səbinə Sadıqova
22.07.2025 05:59
Almaniyanın lazerləri haqda eşitmişdim, amma təyyarələrə yönəltmələri...bir az həddindən artıq deyilmi? Bu, həm də çox enerji sərf edəcək bir işdir. Bəlkə də Almaniya yeni bir, daha enerjiyə qənaət edən lazer texnologiyası üzərində işləyir və bunu sınaq üçün istifadə edir? Çin tərəfinin reaksiyasını isə maraqla gözləyirəm. Ola bilsin, onlar da öz lazerlərini göndərsinlər və biz bir lazer şousuna şahid olaq? Əlbəttə, beynəlxalq hüququn pozulmaması şərtilə.
Zaur Məmmədov
22.07.2025 05:51
Almaniyanın Çin AB missiyasının təyyarələrinə lazerlə hədəf alması ilə bağlı məqalə maraqlı təhlillər təqdim edir. Lakin, hadisənin tam kontekstini anlamaq üçün Almaniya hökumətinin rəsmi bəyanatına və müstəqil araşdırmalara istinad edilməsi vacibdir. Lazer şüasının gücü, məsafəsi və nəticələr barədə daha ətraflı məlumat olmadan, hadisənin təhlükə səviyyəsini dəqiq müəyyən etmək çətindir. Bundan əlavə, belə hərəkətlər Almaniyanın özünün hava məkanının təhlükəsizliyinə olan yanaşması ilə necə uzlaşır? Bu cür hadisələrin gələcəkdə qarşısının alınması üçün hansı tədbirlər görüləcək?
Pərviz Hüseynov
22.07.2025 05:38
Məqalə Almaniyanın Çin AB missiyasının təyyarələrinə lazer tuşlanması ilə bağlı hadisəni ətraflı şəkildə işıqlandırır. Lakin, bu hadisənin Almaniya-Çin münasibətlərinə və Avropa Birliyi ilə Almaniyanın münasibətlərinə uzunmüddətli təsirlərini daha geniş araşdırmaq maraqlı olardı. Hadisənin təsadüfi olub-olmadığı, yoxsa daha geniş bir siyasi kontekstdə yer aldığı barədə də əlavə məlumatlar istərdim. Həmçinin, Almaniya hökumətinin bu hadisəyə verdiyi rəsmi cavab və bundan sonra atılacaq addımların təhlili məqaləyə əlavə dəyər qatardı. Təqdim olunan məlumatlar əsasında bu hadisənin Avropanın Çinlə münasibətlərinin gələcəyini necə formalaşdıracağı sualı da diqqət çəkir.
Aysel Muradova
22.07.2025 05:16
Məqalədə Almaniyanın Çin AB missiyasının təyyarələrinə lazer tuşlaması ilə bağlı iddialar ətraflı şəkildə araşdırılmayıb. Bu hadisənin Almaniya hökumətinin Çinlə münasibətlərinə, xüsusilə də iqtisadi və təhlükəsizlik aspektlərinə necə təsir edəcəyini daha geniş şəkildə təhlil etmək vacibdir. İddianın doğruluğu təsdiqlənməmiş qalır və hər iki tərəfin mövqeyini əhatə edən daha ətraflı araşdırma tələb olunur. Bundan əlavə, bu hadisənin NATO və Avropa Birliyi çərçivəsindəki təhlükəsizlik siyasətinə potensial təsiri nəzərə alınmalıdır. Lazer tuşlamasının təsadüfi bir hadisə olub-olmadığı və ya daha geniş bir strategiya çərçivəsində yer alıb-almadığı da açıq qalır.
Cəmilə Babayeva
22.07.2025 02:43
Almaniyanın Çin AB missiyasının təyyarələrinə lazer tuşlanması ilə bağlı xəbərləri ciddi narahatlıq doğurur. Bu hadisənin dəqiq təfərrüatları və nəticələri aydınlaşdırılmalıdır. Almaniya hökumətinin bu hadisəyə dair rəsmi açıqlaması və hər hansı bir araşdırma aparılıb-aparılmadığı məsələsi diqqət çəkir. Eyni zamanda, bu hadisənin beynəlxalq münasibətlərə, xüsusilə də Almaniya ilə Çin arasında münasibətlərə necə təsir edəcəyi təhlil olunmalıdır. Lazer tuşlamasının təsadüfi bir hərəkət olub-olmadığı və ya daha böyük bir strategiya daxilində baş verib-vermədiyi də aydınlaşdırılmalı vacib bir məsələdir.
Zeynəb Əlizadə
22.07.2025 00:07
Məqalədə Almaniyanın Çin AB missiyasının təyyarələrinə lazer tuşlaması iddiası irəli sürülür. Lakin, bu iddianın dəqiq mənbəyi və sübutları aydın şəkildə göstərilməyib. Belə bir ciddi ittihamın arxasında dayanan sübutların daha ətraflı təqdim edilməsi vacibdir. Həmçinin, Almaniya hökumətinin bu məsələ ilə bağlı rəsmi açıqlamasının olmaması da məsələnin qaranlıq tərəflərini ortaya qoyur. İddiaların təsdiqlənməmiş qalması, məqalənin obyektivliyini şübhə altına alır. Almaniyanın beynəlxalq hüquq prinsiplərinə riayət etməsi gözlənilən bir hal olsa da, yalnız iddialara əsaslanan bir yazı, məsələnin hər iki tərəfini əhatə etməkdən uzaqdır.

Şərh Yaz