Sağlamlıq 14.11.2025

Altsaymer və Parkinsonu illər öncə xəbər verə bilən incə əlamət

İysizləşmə: Alsheymer və Parkinson xəstəliyinin Erkən Xəbərçisi

Son elmi araşdırmalar Alsheymer və Parkinson xəstəliyi kimi ciddi nevrodegenerativ xəstəliklərin inkişafını illər əvvəl göstərə bilən incə bir əlaməti ortaya çıxarıb. Bu əlamət qoxu hissinin zəifləməsi və ya itməsi, yəni iysizləşmədir. Tədqiqatçılar bu əlamətin xəstəliklərin erkən proqnozlaşdırılmasında əhəmiyyətli bir marker rolunu oynaya biləcəyini vurğulayırlar.

Tədqiqatların Elmi Əsası və Nəticələri

“Nature” kimi nüfuzlu elmi jurnallarda dərc olunan kohort tədqiqatları, idiopatik hiposmiyanın (səbəbi bilinməyən qoxu itkisi) Parkinson xəstəliyinin prodromal, yəni simptomların hələ tam üzə çıxmadığı erkən mərhələsinin etibarlı bir göstəricisi olduğunu təsdiqləyir. Bu, o deməkdir ki, qoxu hissinin zəifləməsi klinik diaqnozdandan xeyli əvvəl baş verərək, beyindəki degenerativ proseslərin ilkin əlaməti kimi çıxış edir. Bu kəşf Parkinson xəstəliyi və Alsheymerin erkən aşkarlanması üçün yeni diaqnostik imkanlar vəd edir.

Artan Xəstə Sayı və Erkən Müdaxilənin Əhəmiyyəti

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatlarına görə, son illərdə Parkinson xəstəliyi diaqnozu qoyulan insanların sayında artım müşahidə olunur; bəzi regionlarda bu artım 14% təşkil edib. Bu statistik göstəricilər, xəstəliyin yayılmasının ciddiliyini və erkən diaqnozun vacibliyini bir daha ön plana çıxarır. Qoxu hissinin zəifləməsi kimi nisbətən sadə bir əlamətin vaxtında aşkar edilməsi, tibbi müdaxilənin başlanğıcını sürətləndirməyə, xəstəliyin proqressivləşməsini yavaşlatmağa və nəticədə xəstələrin həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırmağa imkan verə bilər. Tədqiqatçılar iysizləşmənin gələcəkdə genişmiqyaslı skrininq proqramlarında istifadə edilə biləcəyini düşünürlər.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!

Şərh Yaz