Aston Martin-in keçmiş baş direktoru və dünyanın ilk kütləvi bazarlı elektrik avtomobili olan Nissan Leaf-in yaradıcısı kimi tanınan doktor Endi Palmer avtomobil sənayesinin gələcəyi barədə sözünü çəkinmədən deyir. O, Hindistana son səfəri zamanı ölkəni tarixi yolayrıcında olduğunu, yəni texnologiyanın sadəcə təqibçisi kimi davam edib-etməyəcəyinə və ya öz müstəqil innovasiya mərkəzinə çevriləcəyinə qərar verməli olduğunu vurğuladı.
ETManufacturing-ə verdiyi müsahibədə Palmer, “Ya lider olursan, ya da təqibçi. Təqib etmək səni sadəcə Çinə tabe edəcək. Lakin Hindistan, bənzərsiz şəkildə, rəqabətqabiliyyətli bir şey yaratmaq üçün imkana malikdir,” deyə bildirdi.
Bazarda sürətli inkişaf, lakin boşluqlar hələ də mövcuddur
Hindistan avtomobil sənayesi hazırda dünyanın üçüncü ən böyük sektorudur və 2023-cü ildə Yaponiyanı geridə qoyub. Ölkə 2023-cü maliyyə ilində təxminən 5 milyon minik avtomobili və 20 milyondan çox iki təkərli nəqliyyat vasitəsi istehsal edib. Keçən il minik avtomobillərinin satışları 3 milyon səviyyəsini keçib və qlobal təchizat zənciri çətinliklərinə baxmayaraq, bazar ardıcıl olaraq illik 5-7 faiz artım nümayiş etdirir.
Elektrik avtomobilləri sahəsində Hindistan 2023-cü ildə bir milyondan çox satış qeydə alıb ki, bu da əvvəlki illə müqayisədə 25 faiz artım deməkdir. Xüsusilə iki və üç təkərli seqmentlərdə güclü irəliləyiş müşahidə olunur. Bununla belə, Palmer qeyd edib ki, bu rəqəmlər ümidverici olsa da, Hindistanın tempi hələ də Çindən xeyli geri qalır. Çində
elektrik avtomobilləri satışları illik 4 milyon vahidi keçib və hökumətin təmiz mobilliyə sənaye təşviqi artıq 1992-ci ildə başlamışdı.
Batareyalar və texnoloji müstəqillik sualı
Palmerə görə,
elektrik avtomobilləri keçidində əsl mübarizə meydanı nəqliyyat vasitələrinin yığılması deyil, batareyalardır. Bu gün Çin qlobal litium-ion batareya istehsal gücünün təxminən 70-80 faizinə nəzarət edir. O, həmçinin xammal hasilatından saflaşdırmaya və hüceyrə istehsalına qədər bütün batareya dəyər zəncirində dominant mövqeyə malikdir. Hindistanda isə əksinə, cəmi iki-üç giqavatt-saat quraşdırılmış hüceyrə istehsal gücü var. Mərkəzi hökumətin 2030-cu ilə qədər 50 GWh batareya istehsalını hədəfləyən İstehsalatla Bağlı Təşviq (PLI) sxemlərinə baxmayaraq, irəliləyiş ləng və qeyri-bərabər olub.
“Əgər Hindistan batareya hüceyrələrini idxal etməyə davam etsə, başqalarının qiymət və siyasətindən asılı olacaq,” Palmer xəbərdarlıq edib. “Lakin əgər indi natrium-ion, NMC, bərk-hal kimi yeni nəsil kimyəvi tərkiblərə sərmayə qoyarsa, qlobal standartı müəyyən edə bilər. Məsələ, müştəri olmaq istədiyin, yoxsa rəqib olmaq istədiyinlə bağlıdır.”
Palmer Hindistanı idxal olunan batareya texnologiyalarından asılılığını yenidən nəzərdən keçirməyə və əvəzində inkişaf etməkdə olan alternativlərin inkişafına rəhbərlik etməyə çağırdı. Litiumdan asılı olmayan natrium-ion batareyaları unikal bir imkan təqdim edir. O, iddia edir ki, Hindistan özünü natrium əsaslı enerji saxlama sistemlərində qlobal pioner kimi göstərə və ya enerji sıxlığını və təhlükəsizliyi yaxşılaşdırmaq üçün nikel-manqan-kobalt (NMC) və bərk-hal texnologiyaları kimi qabaqcıl kimyəvi tərkiblərə diqqət yetirə bilər.
Hindistan növbəti Çin+1 mərkəzi kimi?
Qlobal
təchizat zəncirlərinin yenidən qurulması kontekstində, yəni dünyanın indi “Çin+1” strategiyası adlandırdığı prosesdə Palmer inanır ki, Hindistan faydalanmaq üçün əla mövqedədir. Çoxmillətli şirkətlər Çin təchizatçılarından asılılığı azaltmaq üçün fəal şəkildə alternativlər axtarırlar və Hindistanın bir neçə struktur üstünlükləri var.
Böyük daxili bazar, rəqabətqabiliyyətli əmək xərcləri və dərinləşən təchizatçı ekosistemi yeni sərmayələr üçün münbit zəmin yaradır. Ölkə son iki ildə avtomobil komponentlərinə 5 milyard dollardan çox birbaşa xarici investisiya cəlb edib ki, bu da əvvəlki beş illik ortalamanı ikiqat artırıb. Bununla belə, Palmer xəbərdarlıq edib ki, Hindistan bu makro üstünlükləri
Hindistan avtomobil sənayesi sahəsində EV platformaları, kritik materialların emalı və əlavə dəyər yaradan lokallaşdırma kimi sahələrdə konkret imkanların qurulmasına çevirməlidir.
“Hindistan Qərbdən kopyalayıb inkişaf etdirmək, ya da öz yolunu getmək imkanına malikdir. Lakin o, qətiyyətlə hərəkət etməlidir,” o deyib.
Proqram təminatı strateji üstünlük kimi
Aparat təminatından başqa, Palmer inanır ki, Hindistanın ən az qiymətləndirilən güclərindən biri proqram təminatı və rəqəmsal texnologiyalarda dərin istedad hovuzudur. Avtomobil sənayesi hər şeyin mühərrikin kalibrlənməsindən tutmuş informasiya-əyləncə sistemlərinə qədər kodla idarə olunduğu proqram təminatı ilə müəyyən edilmiş nəqliyyat vasitələrinə doğru irəlilədikcə, Hindistan liderlik edə bilər.
“On il əvvəl Çinin etdiyi kimi, gələcəyin nəqliyyat vasitəsini müəyyənləşdirin. Öz nişinizi orada tapacaqsınız,” o deyib.
Bengaluru və Pune kimi şəhərlərdə yerləşən 150 milyard dollarlıq İT ixrac ekosistemi ona quraşdırılmış proqram təminatı, süni intellekt inteqrasiyası və simsiz yeniləmə imkanlarında üstünlük verir. Palmer Hindistan OEM-lərini və startaplarını proqram təminatı diqqətini ERP və ya SAP kimi korporativ sistemlərdən nəqliyyat vasitələrinin intellektinə və istifadəçi interfeysi dizaynına yönəltməyə çağırdı.
Əməkdaşlıq, təcrid yox
Hindistanın potensialı geniş şəkildə qəbul edilsə də, Palmer ölkənin indi daha yaxşı institusional əməkdaşlıq qurmaq üçün çətin, lakin zəruri addımı atmalı olduğuna inanır.
“Çinlilər hökuməti, sənayeni və akademik dairələri uyğunlaşdırmaqda həqiqətən yaxşıdırlar. Hindistan birlikdə işləməkdə daha çox səy göstərməlidir, lakin mükafatlar buna dəyər,” o deyib.
Çinin birpartiyalı modelindən fərqli olaraq, Hindistanın demokratik quruluşu cəsarətli addımları həyata keçirmək üçün konsensus, çeviklik və uzunmüddətli vizyon tələb edir. Bu məqsədlə Palmer daha inteqrasiya olunmuş bir yanaşmaya ehtiyac görür; burada milli və əyalət hökumətləri
elektrik avtomobili siyasətində razılığa gəlir, akademik dairələr batareya Ar-Ge-sini sürətləndirir və özəl sektor innovasiyaları kommersiya tətbiqinə çevirir.
Palmerin
Hindistan avtomobil sənayesi sektoruna mesajı aydın və güzəştsizdir. Ölkə qlobal EV yarışında ya geridə qalmaqdan imtina edə, ya da Çinə ciddi bir rəqibə çevrilə bilər. Onun bazar miqyası, istedadı və siyasət momentumunun erkən əlamətləri var. İndi ona lazım olan strateji öhdəlik və liderlik istəyidir.
O, sözlərini belə yekunlaşdırdı: “Siz dönüş nöqtəsindəsiniz. Sürətli təqibçi, ya da qətiyyətli lider ola bilərsiniz. Əgər Hindistan məqsədyönlü şəkildə hərəkət etməyi seçsə, bütün inqrediyentlərə malikdir.”
24 saat