Azərbaycanın neft emalı zavoduna Aİ sanksiyası

Avropa İttifaqından SOCAR-ın Türkiyədəki Zavoduna Sanksiya

Avropa İttifaqı (Aİ) Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) tərəfindən Türkiyədə idarə olunan STAR neft emalı zavoduna sanksiya tətbiq edib. Bu qərar zavodun Rusiya xam neftini emal etməsi ilə əlaqədardır.

Nəticədə, sözügedən zavodun istehsal etdiyi məhsulların Avropa İttifaqı ölkələrinə idxalına icazə verilmir. Bu məlumatı sentyabrın 4-də "OC Media" Aİ sözçüsünə istinadən yayıb.

Sanksiyaların Təfərrüatları və Məqsədi

Tətbiq edilən sanksiya, cari ilin iyul ayında qüvvəyə minən və Aİ-nin Rusiyanın Ukraynanı işğalına cavab olaraq qəbul etdiyi 18-ci sanksiya dəstəsi çərçivəsindədir. Bu dəstədə məhsullarının idxalına qadağa qoyulan 26 qurumun adı qeyd olunub. Bunlara Çin, Honq Konq, Hindistan və Türkiyədə fəaliyyət göstərən 11 logistika şirkəti daxil olsa da, neft emalı zavodları ayrıca göstərilməmişdi.

Lakin "OC Media"nın sorğusuna cavab olaraq Aİ sözçüsü Anitta Hipper SOCAR-a məxsus STAR neft emalı zavodunun da bu dəstəyə daxil olduğunu təsdiqləyib. Hipperin sözlərinə görə, bu addımın əsas məqsədi Rusiyanın neft gəlirlərini tamamilə kəsməkdir. O vurğulayıb ki, "Bu tədbir Rusiyanın neftinin hər hansı formada Aİ bazarına çıxışının qarşısını almağa yönəlib və Rusiyanın müharibə aparmaq qabiliyyətini getdikcə zəiflətməyi hədəfləyən Avropa İttifaqı strategiyasının bir hissəsidir".

STAR Zavodunun Rusiya ilə Əlaqələri

STAR neft emalı zavodu əvvəllər də diqqət mərkəzində olub. 2023-cü ilin sonlarında Azərbaycan zavodun kreditlərini ABŞ banklarından Rusiya kreditorlarına köçürüb. Eyni zamanda, zavodun tankerləri Rusiya xam neftinin daşınması üçün yenidən təchiz edilib.

2024-cü ildə ekoloji nəzarət təşkilatı "Global Witness" bildirib ki, məhz bu müəssisədə emal edilən xammalın böyük hissəsi Rusiyadan gətirilərək Aİ-yə ixrac olunub. Nəqliyyat məlumatları da 2024-cü ilin əvvəlində zavodda emal olunan xam neftin 90%-dən çoxunun Rusiyadan gəldiyini təsdiqləyir.

2024-cü ilin ilk rübündə zavod təxminən 1.2 milyard dollar dəyərində Rusiya xam nefti idxal edib. Bu rəqəm 2023-cü ilin tamamında cəmi 500 milyon dollar idi ki, bu da Rusiya ilə ticarətin kəskin artdığını göstərir.

24 saat