Netanyahunun BMT Baş Assambleyasındakı Çıxışı Və Geniş Miqyaslı Etirazlar
İsrailin Baş naziri Binyamin Netanyahu Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş Assambleyasında çıxışına başladığı zaman zalda etiraz aksiyası başladı. Nümayəndələr şüarlar səsləndirərək zalı tərk etdilər, Netanyahu isə boş zala danışmaq məcburiyyətində qaldı. Hadisə ilə əlaqədar BMT moderatoru etirazların dayandırılması üçün çağırış etdi.
Həyatını İtirən Mülki Şəxslərin Fotoları Masalara Buraxıldı
Netanyahu danışarkən İran heyəti də İsrailin hücumlarında həyatını itirən mülki şəxslərin fotolarını masalara qoyaraq zalı tərk etdi. Netanyahu öz çıxışında Qəzza, Livan, Yəmən və Suriyaya qarşı İsrailin təşkil etdiyi hücumlara toxunaraq, İranın bütün dünya üçün təhlükə olduğunu və İrana qarşı hücumlarının legitim olduğunu iddia etdi.
Türkiyə Və Fələstin Heyətlərinin Boş Yerləri
Zaldan gələn fotolarda Türkiyə heyətinin və Fələstin heyətinin yerlərinin boş olduğu diqqəti cəlb etdi. Bu, regiondakı siyasi gərginliyin Birləşmiş Millətlər Təşkilatı səviyyəsində də özünü göstərdiyini nümayiş etdirirdi.
BMT Binası Xaricindəki Etirazlar Davam Edir
Netanyahu çıxış edərkən BMT binasının xaricində də etirazlar davam edirdi. Etirazçılar Netanyahunun ABŞ-dan aldığı maliyyə və hərbi dəstək sayəsində Qəzzadakı hücumlarını davam etdirdiyini iddia etdilər. Qrup ABŞ prezidenti Donald Trampa müraciət edərək İsrailə verilən vəsaitlərin dayandırılmasını tələb etdi. Bəzi nümayişçilər Tramp administrasiyasının Netanyahunu dəstəkləməsini "Qəzzadakı mülki ölümlərin əsas səbəbi" hesab etdiyini bildirdilər.
"Şeytan Buradadır" Şüarları
Nümayişçilər, təxminən son iki ildə ABŞ-ın dəstəyi ilə Qəzzada həyata keçirilən hücumlarda 680 mindən çox Fələstinlinin həyatını itirdiyini qeyd etdilər. Netanyahuya dəstək verilməməsi üçün ABŞ prezidenti Donald Trampa çağırış edən qrup, "Şeytan buradadır", "Mühasirəni qaldırın", "Qəzza azad olacaq" yazılı plakatlar daşıyırdı. Kütlə tez-tez "Azad Qəzza, Azad Fələstin" şüarları səsləndirirdi.
Fələstini Tanıma Qərarları Gündəmdə
BMT Baş Assambleyasında keçirilən "Fələstin Probleminin Sülh Yolu İlə Həlli və İki Dövlətli Həllin Tətbiqi Üçün Yüksək Səviyyəli Beynəlxalq Konfrans" başlıqlı iclasda bir çox ölkənin Fələstini dövlət olaraq tanıma qərarı damğasını vurdu. Fransa prezidenti Emmanuel Makron iclasdakı çıxışında artıq sülhə imkan verməyin vacib olduğunu qeyd edərək, "Yaxın Şərqdə sülhün uzun müddət qeyri-mümkün olmasından qorxmaq üçün əsaslı səbəblərimiz var" xəbərdarlığını etdi. İki dövlətli həll üçün hər şeyin edilməli olduğunu vurğulayan Makron, "Fransa bu gün Fələstin Dövlətini tanıyır" dedi.
Səudiyyə Ərəbistanından Fələstini Tanıma Çağırışı
Səudiyyə Ərəbistanının xarici işlər naziri Feysəl bin Fərhan Əl Səud da ədalətli və davamlı sülhə nail olmağın yeganə yolunun iki dövlətli həll olduğunu vurğuladı. Əl Səud, Fransa və bir çox başqa ölkənin Fələstin Dövlətini tanıması və Nyu-York Bəyannaməsinin qəbuluna geniş dəstəyin beynəlxalq birliyin "Fələstin xalqı üçün ədaləti təmin etmək və onların qanuni tarixi hüquqlarını qorumaq iradəsini əks etdirdiyini" bildirdi. Fələstin Dövlətini tanıyan və ya tanıma niyyətlərini açıqlayan ölkələrə təşəkkür edən Əl Səud, digər bütün ölkələri də oxşar tarixi addım atmağa çağırdı.
Quterreş: Regiondakı Vəziyyət Dözülməzdir
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Katibi Antoniu Quterreş isə Qəzzada yaşanan insanlıq dramına diqqət çəkərək, "Bu kabusdan çıxışın yeganə yolunu tapmaq üçün bu gün buradayıq" dedi. İki dövlətli həllin əhəmiyyətini vurğulayan Quterreş, regiondakı mövcud vəziyyəti "əxlaqi, hüquqi və siyasi cəhətdən dözülməz" adlandırdı. Bütün ölkələrin iki dövlətli həlli dəstəkləməsi lazım olduğunu bildirən Quterreş, başqa alternativin mümkün olmadığını vurğulayaraq "Alternativ nədir? Fələstinlilərin əsas hüquqlarından məhrum edildiyi tək dövlət ssenarisi? Evlərindən və torpaqlarından qovulmaları? Daimi işğal, ayrı-seçkilik və əsarət altında yaşamağa məcbur edilmələri?" deyə soruşdu.
"Yeganə Yol İki Dövlətli Həlldir"
BMT Baş Assambleyasının prezidenti Annalena Berbok "həm Fələstinin, həm də İsrailin gələcək nəsillərinin sülh, təhlükəsizlik və ləyaqət içində yaşamasını təmin etməyin yeganə yolunun iki dövlətli həll olduğunu" söylədi. Bəzilərinin bunu sadəlövh bir istək hesab etdiyini qeyd edən Berbok, buna baxmayaraq beynəlxalq birliyin iki dövlətli həllin həyata keçirilməsi üçün konkret addımlar atmağa və beynəlxalq zəmanətlər verməyə hazır olduğunu ifadə etdi.
"Gələcək Nəsillərimiz Azadlığa Layiqdir"
Fələstin Dövlət Başçısı Mahmud Abbas ABŞ-ın ona viza verməməsi səbəbindən iclasa videokonfrans vasitəsilə qatıldı. Abbas, tarixi Nyu-York Bəyannaməsinin "insani fəlakəti və işğalı sona çatdırma yolunda geri dönülməz bir yolun başlanğıcı" olduğunu və "müstəqil bir Fələstin Dövlətinin təcəssüm etmiş forması" olduğunu söylədi. İşğalçı İsrailin cinayətlərini qınadıqlarını vurğulayan Abbas, Fələstin Dövlətini tanıyan bütün ölkələrə təşəkkür edərək Fələstini hələ tanımayan ölkələri də ən qısa zamanda eyni yolu izləməyə çağırdı. İsrail xalqına səslənən Abbas, "Bizim və sizin gələcəyiniz sülhə bağlıdır. Şiddət və müharibə artıq kifayətdir. Gələcək nəsillərimiz azadlıq və təhlükəsizliyə layiqdir" dedi.
Böyük Britaniya Da Fələstini Tanımaq Qərarını Açıqladı
Böyük Britaniyanın xarici işlər naziri İvet Kuper də Fələstini tanıyan dövlətlər sırasına qatılmaq qərarı aldıqlarını bildirərək, "Bu gün BMT emblemi altında, Britaniya hökumətinin Fələstin Dövlətini tanıma yönündəki tarixi qərarını təsdiq etmək üçün qarşınızdayam" ifadələrini işlətdi. Bu qərarın iki dövlətli həllə bağlılığın bir göstəricisi olduğunu söyləyən Kuper, "Ölkəm on illərdir iki dövlətli həlli dəstəklədi, lakin yalnız bir dövləti tanıdı. İndi, Fələstin Dövlətini tanıyan 150-dən çox üzv dövlətə qoşulduğumuz üçün bu vəziyyət dəyişir" deyə qeyd etdi.
Qəzzada Həyatını İtirənlərin Sayı 65 Mini Keçdi
İsrail ordusunun 7 oktyabr 2023-cü ildən bu yana Qəzza zolağına təşkil etdiyi hücumlarda həyatını itirənlərin sayı son 24 saatda 47 nəfər artaraq 65 min 549-a yüksəldi.
Qəzzadakı Səhiyyə Nazirliyindən verilən yazılı açıqlamada, İsrailin davam edən hücumlarında yaşanan can itkiləri və yaralanmalara dair son məlumatlar paylaşıldı. Son 24 saatda Qəzza zolağındakı xəstəxanalara 47 ölü və 142 yaralının çatdırıldığı bildirildi.
İsrail ordusunun Qəzza zolağında 19 yanvarda əldə edilən atəşkəsi pozaraq 18 martdan bu yana təşkil etdiyi hücumlarda 12 min 956 Fələstinlinin həyatını itirdiyi, 55 min 477 nəfərin yaralandığı qeyd edildi.
İsrail-ABŞ yönümlü sözdə yardım paylama məntəqələrində Fələstinlilərin hədəf alındığı sistematik hücumlarda 27 maydan bu yana öldürülənlərin sayının 2 min 543-ə, yaralananların sayının da 18 min 614-ə çatdığı ifadə edildi. Qəzza zolağında dağıntılar altında hələ də minlərlə cəsədin olduğu bildirilir.
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz