Türkiyə və Yaponiya arasında Viza Rejiminin Tarixi
Tarix boyu səmimi əlaqələrə malik olan Türkiyə vətəndaşları üçün Yaponiya uzun illərdir ki, viza tələb etməyən ən inkişaf etmiş ölkə olaraq qalır. İki ölkənin qanunvericiliyinə əsasən, hər hansı əlavə şərt irəli sürülmədən, müəyyən müddət ərzində turist qismində qarşılıqlı viza azadlığı tətbiq olunur.
Buna baxmayaraq, keçmiş illərdə baş verən qanunsuz istifadələr səbəbindən Yaponiya sərhəd nəzarəti türk vətəndaşlarına qarşı tətbiq olunan əlavə tədbirlər hələ də öz aktuallığını qoruyur. Bu tədbirlər, normal viza prosedurlarına zidd olaraq, sərhəd keçidində bəzi yoxlamaların aparılmasına səbəb olur.
Qeyri-adi Tədbirlərin Arxa Planı: Ordu Vilayətinin Hekayəsi
Yaponiya sərhəd nəzarəti tərəfindən tətbiq edilən bu misilsiz prosedurun kökündə 1989-cu ildə baş verən bir miqrasiya dalğası dayanır. Belə ki, həmin il Türkiyənin Ordu vilayətindən olan Hayri bəy Yaponiyaya səyahət edir. Bir müddət sonra orada daimi məskunlaşan Hayri bəy, öz ətrafındakı qohumlarını və dostlarını da Yaponiyaya dəvət etməyə başlayır.
İllər ərzində Yaponiyanın müxtəlif məhəllələrində Orduluların sayı artmağa başladı. Əvvəlcə səlahiyyətli orqanlar buna ciddi əhəmiyyət verməsə də, 1990-cı illərin ortalarında Yaponiyada yaşayan türk əhalisinin demək olar ki, yarısını Ordulular təşkil edirdi. Xüsusilə Yaponiyanın mərkəzi hissəsində yerləşən Naqoya şəhərində yaşayan türk əhalisinin 90 faizinin Ordululardan ibarət olması, Yaponiya səlahiyyətli qurumlarını əlavə tədbirlərə əl atmağa məcbur etdi.
Sərhəd Keçidində Artırılmış Yoxlamalar və Nəticələri
1990-cı illərin ortalarında başlanan tətbiqlə, Yaponiya pasport məmurlarına Türkiyə vətəndaşlarının şəxsiyyət məlumatlarını, xüsusilə də doğum yerlərini diqqətlə yoxlamaları tövsiyə edildi. Rəsmi olaraq elan edilməsə də, faktiki bir tətbiqə çevrilən bu yoxlama 2000-ci illərin əvvəllərinə qədər davam etdi. Bir müddət sonra Yaponiyada yaşayan türk vətəndaşlarının demoqrafik tərkibinin homogenləşməsi ilə bu tətbiqdən geri addım atıldı.
Bu gün yalnız yaşlı və karyerasının son illərində olan pasport məmurları vərdiş olaraq bu cür yoxlamaları həyata keçirə bilərlər. Lakin keçmişdə bu tədbirlər bir çox Ordulu vətəndaşın Yaponiyaya daxil olarkən çətinlik yaşamasına səbəb olmuşdu. Bu vəziyyət, xüsusi hallarda Yaponiya sərhəd nəzarəti tədbirlərinin necə formalaşa biləcəyinə dair diqqət çəkən bir nümunə olaraq qalır.
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz