BMT hesabatı: Cakarta Tokionu keçərək dünyanın ən böyük şəhəri oldu

Yeni Lider: İndoneziyanın Paytaxtı

Dünyanın ən sıx şəhəri İndoneziyanın paytaxtı Cakarta olub. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) yeni hesabatına görə, bu şəhər artan Asiya şəhərlərinin sıralamasında birinci yeri tutub. Ötən illərdə zirvədə olan Tokionu və Banqladeşin paytaxtı Dəkkəni geridə qoyaraq, İndoneziya paytaxtı bu yüksəlişlə diqqəti cəlb edir.

Təxminən 42 milyon sakini olan bu şəhər, 2018-ci ildəki əvvəlki sıralamada 33-cü yerdən bu mövqeyə yüksəlib. O zaman Tokio dünyanın ən sıx şəhəri idi. İndi isə o, yeni titulu öz üzərinə götürüb.

Asiyada Yüksələn Şəhərlər

Dəkkə 36 milyon əhali ilə Cakartadan sonra ikinci gəlir və hesabatda "əsrin ortalarına qədər dünyanın ən böyük şəhəri olacağı" proqnozlaşdırılır. Bu yeni sıralama dünya üzrə sürətli dəyişiklikləri və sıx məskunlaşmış böyük şəhərlərin yüksəlişini nümayiş etdirir.

"2025-ci il Dünya Şəhərləşmə Perspektivləri" hesabatına əsasən, planetin 8.2 milyard əhalisinin demək olar ki, yarısı hazırda şəhərlərdə yaşayır. Bu, son 75 ildə şəhər sakinlərinin sayının ikiqat artması deməkdir. Üstəlik, dünyanın ən çox əhalisi olan 10 şəhərindən doqquzu Asiyada yerləşir. Yeganə istisna, 25 milyon əhali ilə yeddinci sırada qərarlaşan Misirin paytaxtı Qahirədir ki, bu da Nyu-York əhalisinin ikiqatından çoxdur.

İlk onluqda yer alan digər şəhərlər: Yeni Dehli (30.2 milyon), Şanxay (29.6 milyon), Quançjou (27.6 milyon), Manila (24.7 milyon), Kəlküttə (22.5 milyon) və Seul (22.5 milyon).

Qlobal Şəhərləşmənin Təsirləri və Meqaşəhərlər

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının iqtisadi və sosial məsələlər üzrə katibinin müavini Li Junhia bildirib: "Şəhərləşmə dövrümüzün müəyyənedici qüvvəsidir. İnklüziv və strateji şəkildə idarə olunduğu zaman iqlim fəaliyyəti, iqtisadi böyümə və sosial bərabərlik üçün transformasiya yollarını aça bilər."

1975-ci ildə əhalisi ən azı 10 milyon olan meqaşəhərlərin sayı cəmi səkkiz idi. 2025-ci ildə bu rəqəm 33-ə yüksəlib ki, bunlardan 19-u Asiyada yerləşir. Hesabatda Los-Anceles və Nyu-York şəhərləri Birləşmiş Ştatlardakı yeganə meqaşəhərlər kimi qeyd olunur.

Li Junhia əlavə edib: "Balanslı ərazi inkişafına nail olmaq üçün ölkələr şəhər və kənd ərazilərində yaşayış, torpaq istifadəsi, hərəkətlilik və ictimai xidmətləri uyğunlaşdıran inteqrasiya olunmuş milli siyasətlər qəbul etməlidirlər."

Gələcək Proqnozlar və İndoneziya Paytaxtının Dəyişikliyi

BMT-nin proqnozlarına görə, 2050-ci ilə qədər dünyada 15,000-dən çox şəhər ola bilər ki, onların əksəriyyətinin əhalisi 250,000-dən az olacaq. 2050-ci ilə qədər Dəkkənin 52.1 milyon sakini ilə dünyanın ən çox əhalisi olan şəhəri olacağı gözlənilir, Tokionun əhalisinin isə 2.7 milyon azalacağı proqnozlaşdırılır. Bu, Yaponiyanın yaşlanan əhalisi və demoqrafik böhranını əks etdirir.

Zəlzələlərə və daşqınlara meyilli olan Cakarta həddən artıq sıx, çirkli və sürətlə batmaqdadır. 2019-cu ilin avqust ayında o zamankı İndoneziya Prezidenti Coko Vidodonun bəyanatına görə, ölkənin paytaxtı Nusantaraya – Borneo adasında, təxminən 1,200 mil uzaqlıqda yerləşən, dünyanın ən yüksək biomüxtəlifliyi olan bölgələrdən birinə köçürüləcək. Lakin paytaxtın köçürülməsi tikinti ləngimələri, xarici investisiya çatışmazlığı, idarəetmə və torpaq məsələləri daxil olmaqla bir sıra maneələrlə üzləşib.

24 saat