Hava Məkanından Keçidə Etiraz
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının işğal altında olan Fələstin ərazilərində insan hüquqları üzrə xüsusi məruzəçisi Françeska Albaneze, İsrailin Baş naziri
Benyamin Netanyahunun ABŞ-a səfəri zamanı hava məkanlarından istifadə etməsinə icazə verən ölkələri beynəlxalq hüquq normalarını pozmaqda ittiham edib. Albaneze çərşənbə günü bəyan edib ki, İtaliya, Fransa və Yunanıstan hökumətləri, ABŞ prezidenti Donald Trampla görüşmək üçün bazar günü ərazilərindən keçərkən beynəlxalq axtarışda olan şübhəli şəxs kimi həbs etməyə borclu olduqları Netanyahuyya niyə "təhlükəsiz keçid" təmin etdiklərini izah etməlidirlər.
Hər üç ölkə, 2002-ci ildə Haaqada yerləşən
Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsini (BCM) quran
Roma Statutunun imzalayan tərəfləridir. Ötən il BCM, Qəzzada törədilən müharibə cinayətləri və insanlığa qarşı cinayətlərə görə Netanyahu və İsrailin keçmiş müdafiə naziri Yoav Qalant barəsində həbs orderləri çıxarmışdı.
Albaneze "X" sosial şəbəkəsində yazıb ki, "İtaliya, Fransa və Yunanıstan vətəndaşları bilməlidirlər ki, beynəlxalq hüquqi nizamı pozan hər siyasi addım hamını zəiflədir və təhlükə altına qoyur. Hamımızı." Onun sözləri, insan hüquqları üzrə vəkil Kreyq Mokhiberin ölkələrin "Roma Statutu çərçivəsində hüquqi öhdəliklərini pozduğunu, soyqırım qurbanlarına qarşı etinasızlığını nümayiş etdirdiyini və hüququn aliliyinə hörmətsizliyini göstərdiyini" bildirdiyi paylaşımına cavab idi.
Keçmiş Səfərlər və Beynəlxalq Reaksiyalar
Netanyahunun ABŞ-a səfəri, onun və ABŞ prezidenti Donald Trampın HƏMAS-la davam edən atəşkəs danışıqları fonunda fələstinlilərin məcburi köçürülməsini müzakirə etdiyi bu səfər, BCM-in onun üçün həbs orderi çıxardığı ilk səfəri deyildi. Fevral ayında
Benyamin Netanyahu Roma Statutuna tərəf olmayan ABŞ-a səfər etmiş və ABŞ prezidenti Donald Trampla yanvar ayındakı inauqurasiyasından sonra görüşən ilk xarici lider olmuşdu.
Daha sonra, aprel ayında o, Budapeştdə Macarıstan lideri Viktor Orbanı ziyarət etmişdi. Orban, BCM-in həbs orderini verdiyi gündən cəmi bir gün sonra Netanyahunu dəvət etmiş və İsrail liderinin gəlişindən əvvəl ölkəsinin BCM üzvlüyünü dayandırmışdı. Macarıstandan sonra
Benyamin Netanyahu ABŞ-a, ABŞ prezidenti Donald Trampla görüşə uçmuşdu. İsrailin "Haaretz" qəzetinin yazdığına görə, onun təyyarəsi həbs orderini tətbiq edə biləcək bəzi ölkələrin hava məkanından yayınmaq üçün normal marşrutdan 400 km (248 mil) daha uzağa uçmuşdu.
Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinə üzv dövlətlərdən ərazilərində olan zaman həbs orderi çıxarılmış şəxsləri nəzarətə götürmələri gözlənilir. Lakin praktikada bu qaydalara həmişə əməl edilmir. Məsələn, Məhkəmənin üzvü olan Cənubi Afrika Respublikası, 2017-ci ildə Sudanın o zamankı lideri Ömər əl-Bəşiri ölkəyə səfəri zamanı, ona qarşı BCM orderi olmasına baxmayaraq həbs etməmişdi.
Avropa İttifaqı ölkələri Netanyahu üçün çıxarılmış BCM orderi ilə bağlı fikir ayrılığı yaşayırlar. Bəziləri keçən il BCM öhdəliklərini yerinə yetirəcəklərini bildirsələr də, İtaliya hüquqi şübhələr olduğunu bəyan etmişdi. Fransa isə Benyamin Netanyahunun BCM-in hərəkətlərindən immunitetə malik olduğuna inandığını qeyd edib.
24 saat