Dünya 10.10.2025

ChatGPT-yə suala görə saxlanıldı, müdafiəsi şoka saldı: 'Sadəcə zarafat edirdim!'

ChatGPT-yə suala görə saxlanıldı, müdafiəsi şoka saldı: 'Sadəcə zarafat edirdim!'

Florida Məktəbində Ciddi Hadisə

Birləşmiş Ştatların Florida ştatında yerləşən Southwestern Orta Məktəbində təhsil alan 13 yaşlı şagirdin süni intellekt modeli ChatGPT-yə "Sinifdə yoldaşımı necə öldürərəm?" sualını yazması böyük narahatlıq doğurub. Bu hadisə məktəb təhlükəsizliyi məsələlərini yenidən gündəmə gətirib.

Polis Tərəfindən Həbs və Şagirdin İfadəsi

Süni intellekt əsaslı "Gaggle" adlı məktəb nəzarət sistemi dərhal həyəcan siqnalı verib. Sistem şagirdin kompüterindəki mesajı "potensial təhdid" olaraq qəbul etdikdən sonra məktəbin polisi hərəkətə keçib. NBC-nin WFLA kanalının xəbərinə görə, qısa müddətdə bir polis əməkdaşı sinifə daxil olaraq uşağı həbs edib.

Həbs olunan şagirdin müdafiəsi vəziyyəti dəyişməyib. Uşaq ChatGPT-yə verdiyi sualın "sadəcə zarafat" olduğunu bildirib. Lakin ABŞ-da son dövrlərdə artan məktəb təhlükəsizliyi ilə bağlı hücumlar və silahlı şiddət hadisələri bu cür mesajlara heç bir güzəştə yol verilməməsi yanaşmasını zəruri edib.

Yerli polis bölməsi şagirdi saxlayaraq yetkinlik yaşına çatmayanlar üçün nəzərdə tutulmuş şöbəyə aparıb. Hadisənin videosu qısa müddətdə sosial mediada yayılaraq geniş müzakirələrə səbəb olub.

Valideynlərə Xəbərdarlıq və Rəqəmsal Savadlıq

Hadisədən sonra polis valideynlərə müraciət edərək "Bir 'zarafat' səbəbindən məktəb ərazisində fövqəladə vəziyyət yarandı. Xahiş edirik, övladlarınızla danışın, eyni səhvi təkrarlamasınlar" ifadələrini işlədib.

Rəsmilər ailələrin övladlarının ChatGPT və digər süni intellekt alətlərini necə istifadə etdiklərini yaxından izləməyi tövsiyə ediblər. WFLA-nın xəbərinə görə, polis uşaqların İnternetdəki rəftarlarını anlamadan bu cür sistemlərdən istifadə etmələrinin təhlükəli nəticələrə səbəb ola biləcəyini vurğulayıb.

Gaggle Sistemi: Təhlükəsizlik, yoxsa Məxfiliyin Pozulması?

Hadisənin mərkəzində dayanan Gaggle sistemi ABŞ-dakı bir çox məktəbdə aktiv şəkildə istifadə olunur. Bu sistem şagirdlərin məktəb cihazlarındakı davranışlarını analiz edərək özünə və ya başqalarına zərər vermə ehtimalı olan hərəkətləri aşkar etməyə çalışır. Həmçinin qeyri-etik məzmunları əngəlləyir və şübhəli axtarışları və ya mesajları birbaşa məktəb rəhbərliyinə bildirir.

Lakin Gaggle sistemi haqqında ciddi mübahisələr də mövcuddur. Tənqidçilər sistemin tez-tez yalan həyəcan siqnalı verdiyini və şagirdlərin rəqəmsal məxfiliyini pozduğunu iddia edirlər. Bəzi mütəxəssislər "məktəblərin təhlükəsizliyi bəhanəsi ilə uşaqların rəqəmsal olaraq daim izləndiyi bir nəzarət sisteminin" yarandığını bildirirlər. Bu, məktəb təhlükəsizliyi ilə bağlı narahatlıqları daha da artırır.

Süni İntellekt Çağında Uşaqların Mühafizəsi

Floridada baş verən bu hadisə süni intellektin gündəlik həyata sürətlə inteqrasiya olunduğu bu dövrdə etik, məxfilik və təhlükəsizlik sərhədlərinin nə qədər həssas olduğunu bir daha nümayiş etdirib. Mütəxəssislər, ChatGPT kimi süni intellekt alətlərinin düzgün rəhbərlik olmadan istifadəsinin həm psixoloji, həm də hüquqi risklər daşıdığı qənaətindədirlər. Bu, xüsusilə uşaqların süni intellekt ilə qarşılıqlı əlaqədə olarkən təhlükəsizliyinin təmin edilməsinin vacibliyini vurğulayır.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Pərvin Rəhimova
10.10.2025 00:50
Bu hadisə, texnologiyanın, xüsusilə də ChatGPT kimi süni intellekt vasitələrinin məktəb mühitində istifadəsinin potensial təsirləri haqqında mühüm suallar doğurur. 13 yaşlı bir şagirdin bu cür sual verməsinin "zarafat" kimi qəbul edilməsi, lakin bunun ciddi təhlükəsizlik tədbirlərini tetiklemesi, gənclərin rəqəmsal aləmdəki davranışlarının nə qədər mühüm olduğunu və bunun nəticələrini tam başa düşmədiklərini göstərir. Gaggle kimi monitorinq sistemlərinin effektivliyi ilə yanaşı, bu cür sistemlərin şagirdlərin məxfiliyinə təsir edə biləcəyi məsələsi də diqqətəlayiqdir. Ən əsası, valideynlərin və təhsil müəssisələrinin, gənclərin süni intellekt vasitələrindən məsuliyyətlə istifadə etmələrini təmin etmək üçün maarifləndirmə işini gücləndirməsi zəruridir.
Elnur Sadıqov
10.10.2025 00:44
Bu şagirdin "sadəcə zarafat edirdim" deməsi, həqiqətən də müasir texnologiya dövründə gənclərin nə qədər fərqli dünyalarda yaşaya bildiyini göstərir. Bir tərəfdən, 13 yaşlı uşağın belə bir sualın nə qədər ciddi qəbul edilə biləcəyini anlamaması təəccüblü deyil, çünki ChatGPT kimi alətlər hələ də bir çoxları üçün oyuncaq kimidir. Digər tərəfdən isə, bu cür "zarafatlar"ın müəyyən bir sərhəddi olmalı olduğunu və hər zarafatın qəbul edilə bilən olmadığını başa düşmək vacibdir. Texnologiya irəlilədikcə, onunla birlikdə həm də gənclərin rəqəmsal dünyada necə davranmalı olduğu barədə tərbiyənin də inkişaf etməsi lazım olduğunu düşünürəm.
Samir Qasımov
10.10.2025 00:39
Bu hadisə həqiqətən də düşündürücü olub. Məktəblərdə texnologiyadan istifadənin nə qədər diqqətli olmalı olduğunu göstərir. Mənim də ağlıma gəldi ki, belə bir texnologiya varkən, uşaqların internetdə nələri araşdırdığını necə tam nəzarətdə saxlamaq olar? Valideynlərin övladları ilə bu mövzuları müzakirə etməsi çox vacibdir, ancaq bəzən onların toxunduğu mövzuların dərinliyini də tam başa düşmə çətin ola bilər. Gaggle sistemi kimi vasitələr təhlükəsizliyi təmin edə bilsə də, yenə də insan faktorunu tamamilə əvəz edə bilmir. Bəs, sizcə bu cür hadisələr gələcəkdə texnologiyanın təhsil sistemindəki rolunu necə dəyişə bilər?
Əhməd Nəsirov
10.10.2025 00:34
Bu hadisənin şokedici olduğu qəbul olunsa da, məncə, yalnız "zarafat" arqumenti ilə problemi tamamilə həll etmək mümkün deyil. Hətta zarafat kimi qəbul edilən bir fikir belə, xüsusilə də təhlükəsizlik sistemlərinin aktiv olduğu bir mühitdə ciddi nəticələrə yol aça bilər. Əsas məsələ uşağın hərəkətinin niyyətindən çox, onun potensial təhlükə kimi qəbul edilməsidir. Bu, süni intellektin həssaslığı və həm də rəqəmsal savadlılığın önəmini bir daha göstərir. ChatGPT kimi alətlərin istifadəsi zamanı ehtiyatlı olmaq vacibdir, çünki belə sistemlər hər sözü hərfi mənada qəbul edə bilər.
Tural Həsənli
10.10.2025 00:24
Ooo, "ChatGPT-yə suala görə saxlanıldı, müdafiəsi şoka saldı: 'Sadəcə zarafat edirdim!'" başlıqlı məqalə həqiqətən də düşündürücü idi. Şagirdin bu cür sua verməsi hər kəs üçün olduğu kimi, mənim üçün də bir az qəribə oldu. Amma hər şeyin internetdə, hətta ChatGPT kimi texnologiyalarla da bir zarafat olmadığını anlaması vacibdir. Ümid edək ki, bu hadisə gənclər üçün dərs olar və hamımız rəqəmsal dünyada daha məsuliyyətli davranarıq.
Nəsrin Cavadli
10.10.2025 00:23
Bu məqaləni oxuyarkən çox təsirləndim. Süni intellektin gücü və onun həm xeyirli, həm də zərərli istifadəsi barədə düşündürücüdür. 13 yaşlı bir şagirdin belə bir sual verməsi və bunun nə qədər ciddi nəticələrə gətirib çıxarması təəccüblüdür. Valideynlərə edilmiş xəbərdarlıq çox vacibdir, çünki uşaqların rəqəmsal dünyada nə etdiklərini tam başa düşməmələri təhlükəli ola bilər. Bu hadisə, texnologiyanın məktəblədrə necə idarə olunması və şagirdlərin rəqəmsal savadlılığının necə təmin edilməsi barədə daha geniş müzakirələrə səbəb olmalıdır. Məncə, Gaggle kimi sistemlərin tətbiqi zamanı təhlükəsizliklə məxfiliyin necə tarazlaşdırıldığı da vacib bir sualdır.

Şərh Yaz