CHP-nin partiya proqramı və nizamnaməsində nə dəyişdi

CHP-nin son iki ildə dördüncü Qurultayı Ankarada işə başladı. Partiyanın 17 il sonra yenilənən proqramı və nizamnamədəki bəzi dəyişikliklər Qurultayın ilk günündə yekdilliklə qəbul edildi.

CHP Sədri Özgür Özəl-in açılış nitqi ilə başlayan 39-cu Növbədənkənar Qurultayın ilk günü partiya tarixində 17 ildən sonra yenilənmiş Partiya Proqramı və 15 maddəlik Partiya Nizamnaməsi dəyişikliklərinin deleqatlar tərəfindən yekdilliklə qəbul edilməsi ilə başa çatdı.

Qurultayın ilk gününün bu addımlarla yekunlaşmasından sonra Özgür Özəl öz X hesabından paylaşım edərək partiya proqramı, nizamnamə və qaydalar dəyişikliklərini yekdilliklə qəbul edən deleqatlara təşəkkür etdi.

CHP Sədri Özəl həyata keçirilən dəyişikliklərin önəmini vurğulayaraq bunları qeyd etdi:

"Bugünkü işimizi Qurultay deleqatları ilə, tamaşaçısız şəkildə apardıq. Sabah xalqımızın iştirakı ilə davam edəcəyik. Bu proqram sadəcə bir siyasi partiyanın mətni deyil, bu ölkə üçün zəhmət çəkən hər kəsin səsidir. Bu proqram millətin proqramıdır! Çökmüş bir sistemə qarşı ümidi təşkilatlandırmaq, demokratiyanı, hüququ, rifahı və ədaləti yenidən qurmaq üçün "Güclü Vətəndaş, Təhlükəsiz Gələcək, Qalib Türkiyə" deyərək yola çıxırıq. Millətin proqramını, millətin iqtidarı ilə hökumət proqramına çevirəcəyik!"

Qurultayda 29 Noyabr şənbə günü Sədr seçimi, 30 Noyabr tarixində isə Partiya Məclisi (PM) və Yüksək İntizam Komitəsi (YİK) seçkiləri keçiriləcək.

Partiya Proqramında Nələr Var?

CHP-nin ən son 2008-ci ildə qələmə aldığı və Sədr müavini Selin Sayek Böke-nin rəhbərliyi altında son bir ildə mütəxəssislərlə birlikdə hazırlanan proqram bir çox sahədə yeni açılımlar və vədlər ehtiva edir.

Qurultaydan sonra partiya üzvlərinin xalqa birbaşa çatdıracağı proqramda konkret vədlər yer alır. Bunlardan bəziləri aşağıdakılardır: "Polislərə həmkarlar ittifaqı yaratmaq haqqının verilməsi, ev alışı qarşılığında Türkiyə pasportu verilməsi praktikasının ləğvi, qoşun komandanlıqlarının yenidən Baş Qərargah Rəisliyinə birləşdirilməsi, hərbi liseylərin və hərbi xəstəxanaların yenidən açılması, hərbi birliklərin təbii fəlakətlərlə mübarizədə daha səmərəli hala gətirilməsi, yerli müdafiə sənayesi layihələrinin dəstəklənməsi, kənd təsərrüfatında istifadə olunan yanacağa aksiz vergisi və ƏDV-nin ləğvi, dəniz sahillərinin xalqa açılması, aztəminatlı vətəndaşlara tətil etmələri üçün fond ayrılması."

Proqramda, həmçinin, bir çox tələbə, onların ailələri və işçilərin şikayət etdiyi daimi yay vaxtı tətbiqinin ləğvi nəzərdə tutulur, digər vədlər isə bunlardır:

• İşsizlik sığortası fonundakı vəsait işəgötürənlərə ödənilməyəcək.
• Hər məhəllədə dövlətə məxsus uşaq bağçası olacaq.
• Əsas vətəndaşlıq gəliri tətbiqinə başlanılacaq.
• Bağlanan dövlət xəstəxanaları yenidən açılacaq.
• Məktəblərdə pulsuz 1 dəfə yemək və pulsuz içməli su veriləcək.
• Məktəblərdə ştatlı təmizlik, təhlükəsizlik və sağlamlıq işçiləri olacaq.
• Məktəblər tam gün işləyəcək.
• Kənd məktəbləri yenidən açılacaq.
• Məktəblərə qeydiyyat haqqı alınmayacaq.
• Müəllim qəbulunda müsahibə ləğv ediləcək.
• YÖK ləğv ediləcək, universitet rektorları seçki ilə gələcək.
• Tələb olunan qədər tələbə yurdu tikiləcək.

Nizamnamə Dəyişikliklərində Nələr Var?

Qurultayın ilk günündə nizamnamədə də bəzi dəyişikliklər edilərək qəbul edildi.

Buna əsasən, CHP-nin Hüquq və Seçki Məsələləri üzrə Sədr müavini Gül Çiftçi, Muğla millət vəkili Gizem Özcan və Adana İl Sədri Anıl Tanburoğlu-dan ibarət komissiyanın hazırladığı dəyişiklik layihəsi çərçivəsində Partiya Məclisinin (PM) 60 nəfər olan üzv sayı 80-ə, PM-in ehtiyat üzv sayı isə 15-dən 20-yə qaldırıldı.

Nizamnamədə edilən cəmi 15 nizamnamə dəyişikliklərinin ən önəmlilərindən biri Prezidentliyə Namizədlik Ofisinin partiyanın nizamnaməsinə əlavə edilməsi addımı oldu. Bu ofis "ilk prezident seçiminə qədər" partiyanın prezidentliyə namizədlik prosesini idarə etməklə vəzifələndirildi.

Prezidentliyə Namizədlik Ofisi ilə Mərkəzi Qərargah arasındakı siyasi və icra koordinasiyası Sədr tərəfindən təyin ediləcək şəxslər tərəfindən təmin ediləcək; Prezidentliyə Namizədlik Ofisinin sahə işləri partiya təşkilatı tərəfindən aparılacaq. Ofisin xərcləri partiya büdcəsindən qarşılanacaq.

Bu arada "kölgə nazirlər" işlərini "partiya hakimiyyətə gələnə qədər" ofis daxilində davam etdirəcəklər.

Nizamnamənin 37-ci maddəsində edilən nizamnamə dəyişiklikləri ilə, vilayət sədrinin və ya idarə heyəti üzvünün olmadığı hallarda konqresin Baş Katibin təyin etdiyi şəxs tərəfindən açılmasına imkan verildi. Bunun da mümkün olmadığı təqdirdə konqresin ən yaşlı üzv tərəfindən başladılması qərara alındı. Bu tənzimləmənin son aylarda yaşanan İstanbul Vilayət Konqresi mübahisələrinin qarşısını almaq məqsədilə nizamnaməyə əlavə edildiyi bildirilir.

Nizamnamənin 41-ci maddəsindəki nizamnamə dəyişiklikləri ilə, partiyalı bələdiyyələrdə və onların törəmə müəssisələrində vəzifə tutan idarə heyəti üzvləri, menecerlər və məsləhətçilərin konqreslərdə namizəd olmasının qarşısı alındı.

Nizamnamənin kvotaları tənzimləyən 56-cı maddəsində edilən nizamnamə dəyişiklikləri ilə gənclik kvotasında yaşanan tətbiq probleminin qarşısını almaq məqsədilə, 25%-lik gənclik kvotası qorunaraq, 10% olaraq tətbiq edilən 18-25 yaş aralığının yuxarı həddi 30-a; 15% olaraq tətbiq edilən 25-40 yaş aralığının aşağı həddi isə 31-ə yüksəldildi.

24 saat