Çin Şam Səfirliyini 2026-da Yenidən Açacaq

Suriya-Çin əlaqələrində Yeni Üfüqlər

Suriya Xarici İşlər Nazirliyinin Rusiya və Şərqi Avropa Departamenti sədrinin müavini Əşhəd Salibi Çinə reallaşdırdıqları səfəri dəyərləndirib. Salibi, Çindəki görüşlərin Suriyanın xarici siyasətində yeni bir dövrün başlanğıcını təmsil etdiyini bildirib. O, xüsusilə ticarətin canlanması və diplomatik nümayəndəliklərin yenidən aktivləşməsi baxımından ümidverici bir prosesin başladığını qeyd edib.

Keçmişdən Bu Günə: Şam səfirliyinin Hekayəsi

Əşhəd Salibi, Rusiyanın siyasi, hərbi və iqtisadi dəstək verməsinə baxmayaraq, Çinin yalnız Birləşmiş Millətlər Təşkilatında (BMT) və digər beynəlxalq platformalarda siyasi dəstək təmin etdiyini vurğulayıb. Salibi əlavə edib: "8 dekabr tarixində (Baas rejiminin devrildiyi vaxtda) Şama daxil olduğumuz zaman Çin qapılarını bağlamış və səfirliyini Livan'a köçürmüşdü. O tarixdən sonra Suriya-Çin əlaqələri əvvəlki səviyyəsinə qayıtmamışdı."

Son aylarda aparılan çoxsaylı qarşılıqlı görüşlər, Xarici İşlər Naziri Əsəd Həsən Şeybaninin rəhbərliyi ilə Suriya nümayəndə heyətinin Pekinə səfərinə zəmin yaradıb. Bu səfər, BMT Təhlükəsizlik Şurasının beşinci daimi üzvü olan Çin ilə Suriya üçün yeni qapılar açıb. Salibi, "Suriya məsələsi ilə bağlı hər hansı bir problem və ya veto böhranının yaşanmasını istəmirik," deyə qeyd edib.

Strateji Hədəflər və İqtisadi Perspektivlər

Suriya bütün ölkələrlə güclü, möhkəm və strateji diplomatiya proqramı həyata keçirən, balanslı və effektiv bir dövlət olmağı hədəfləyir. İqtisadi inkişaf və təhlükəsizlik sabitliyinin məhz balanslı diplomatiya və bütün ölkələrlə dostluq əlaqələri vasitəsilə təmin ediləcəyini vurğulayan Salibi, bu çərçivədə Çin səfərinin Suriyanın Şərqlə əlaqələrini yenidən canlandırdığını bildirib.

O, 2011-ci ildən əvvəl Suriya ilə Çin arasında ticarət həcminin 1,5 milyard dollara çatdığını, bunun ölkə büdcəsinin 8-9 faizini təşkil etdiyini dilə gətirib. Salibi, yenidənqurma prosesində olan Suriyanın Çin şirkətlərinə, Çin mallarına və Çinin imkanlarına böyük ehtiyac duyduğunu ifadə edib. BMT-də problemlərin yaranmasını istəmədiklərini bildirən Salibi, Çinin yüksək texnologiya ilə qlobal miqyasda rəqabət apardığını və bu potensialın Suriya üçün əhəmiyyətli olduğunu qeyd edib.

Çinin İqtisadi Dəstəyi və Şam səfirliyinin Yenidən Açılması

Bu səbəbdən Çin rəhbərliyi ilə müxtəlif tənzimləmələr və razılaşmaların aparılmasının vacib olduğunu qeyd edən Salibi, son səfər çərçivəsində Şam səfirliyinin yenidən açılması qərarının da alındığını açıqlayıb. Salibi bildirib ki, "Çin Xarici İşlər Naziri Suriya xalqına 380 milyon yuan yardım vəd edib və Şamdakı səfirliyin yenidən açılması barədə aydın təlimat verib, siyasi qərar qəbul edilib." İnzibati və logistik tənzimləmələrin tamamlanması ilə səfirliyin gələn ilin əvvəlində açılışa hazır olacağı gözlənilir.

Suriyalı iş adamları və tələbələrin Çin vizası almaqda böyük çətinlik çəkdiyini qeyd edən Salibi, bu səbəbdən Çin səfirliyinin açılması prosesinin sürətləndirilməsini tələb etdiklərini bildirib. Suriyadakı Çin investisiyaları, ölkənin yenidən qurulması və beynəlxalq sistemə qayıdışı baxımından ən kritik məsələlərdən biridir. Salibi, kənd təsərrüfatı, enerji, nəqliyyat, infrastruktur və texnologiya kimi bir çox iqtisadi sahədə Çinin maraqlarının olduğunu vurğulayıb. O, Çin şirkətlərinin sürətli inşaat qabiliyyəti və aşağı maya dəyəri üstünlüyünün Suriya bazarında böyük rəqabət təmin edəcəyini və yenidənqurma prosesini sürətləndirəcəyini söyləyib.

İnvestisiyalar, Təhlükəsizlik və İddialara Cavab

Fransanın AFP xəbər agentliyinin Suriya hökumətinin "400 uyğur döyüşçünü Çinə təhvil vermək niyyətində olduğu" iddialarını "heç bir mənbəyə əsaslanmadan" yaydığını ifadə edən Salibi, bu iddiaları rədd edib. O deyib: "Görüşdən sonra xəbərləri oxudum, axtarılan şəxslərin təhvil verilməsi və ya buna bənzər bir mövzu müzakirə olunmadı, hətta gündəmə gəlmədi."

Salibi, Çin ilə Suriyada yenidənqurma layihələrinə töhfə verəcək şirkətlərin təhlükəsizlik vəziyyəti, hansı sahələrdə işlərin aparılacağı, səfirlik fəaliyyətləri kimi mövzuların uzun və ətraflı müzakirələrə ehtiyac duyduğunu bildirib. Çinin son dövrdə Suriyanın lehinə BMT Təhlükəsizlik Şurasında qəbul ediləcək qərarlara veto qoymamaq qərarını, iki ölkə arasında üzərində işlənilən və müsbət irəliləyən razılaşmalara bağlayan Salibi, Çin şirkətlərinin Suriyaya daxil olması və çox sayda Çin vətəndaşının ölkəyə giriş-çıxış edəcək olması səbəbindən Pekin rəhbərliyinin "Suriyadakı təhlükəsizlik və maraqlarının necə qorunacağını" bilmək istədiyini qeyd edib. Suriya Xarici İşlər Nazirliyinin Rusiya və Şərqi Avropa Departamenti sədrinin müavini Əşhəd Salibi, Prezident Əhməd Şara və Xarici İşlər Naziri Şeybaninin "Suriya heç bir ölkə üçün təhlükə yaratmayacaq, Suriya torpaqları Çin və ya başqa bir ölkə üçün təhlükə təşkil etməyəcək" yönündəki açıqlamalarını da xatırladıb.

24 saat