Dünya 19.11.2025

Çin Yaponiyanın yeni liderinə sərt cavab: İqtisadi və diplomatik təzyiq

Gərginliyin Başlanğıcı və Səbəbləri

Yaponiyanın yeni liderinin vəzifəyə gəlməsi ilə regional gərginliklər daha da artır. Çin, Yaponiyanın yeni baş nazirini sərt şəkildə tənqid edir və buna qarşı iqtisadi təzyiq vasitələrindən istifadə edir. Bu vəziyyət, əsasən, Tayvan məsələsi ətrafında yaranan fikir ayrılıqları ilə əlaqədardır. Pekin, Yaponiyanın Tayvanla bağlı mövqeyini özünün daxili işlərinə müdaxilə kimi qiymətləndirir və bu, iki ölkə arasındakı Çin-Yaponiya münasibətlərini ciddi şəkildə korlayır. Tokionun Tayvana dəstək mesajları, Çinin qətiyyətli cavablarına səbəb olur.

İqtisadi Təzyiqlər və Dəniz Məhsulları Məsələsi

Pekin Yaponiyaya qarşı iqtisadi cəza tədbirlərinə əl atıb. Çin Yaponiyadan dəniz məhsulları idxalını dayandırıb və Yaponiya ixracatçıları üçün “bazar yoxdur” mesajını verib. Bu qərar, Yaponiyanın dəniz məhsulları sektoruna ciddi zərbə vurmaq məqsədi daşıyır. Çinin bu addımı, hər iki ölkə arasındakı Çin-Yaponiya münasibətlərinin nə qədər həssas olduğunu bir daha göstərir. Yaponiyanın dəniz məhsullarına olan tələbatın böyük hissəsi Çin bazarı tərəfindən ödənilirdi. İdxalın dayandırılması ilə Yaponiya sənayesi ciddi iqtisadi ağrılarla üzləşib.

Dəniz məhsulları

Hərbi Gərginlik və Tayvan Məsələsi

Regional gərginliklər təkcə iqtisadi müstəvidə deyil, hərbi sahədə də özünü göstərir. Yaponiyanın cənub adası yaxınlığında Çinə məxsus dronun aşkarlanması, Yaponiya hərbi təyyarələrinin təcili havaya qalxmasına səbəb olub. Bu hadisə, Çin və Yaponiya arasında Tayvan məsələsi üzərindəki “çəkişmə oyunu”nun nə qədər riskli olduğunu ortaya qoyur. Hər iki ölkə Tayvan boğazında hərbi fəaliyyətlərini artıraraq bir-birinə meydan oxuyur. Çinin Tayvanı öz ərazisinin ayrılmaz hissəsi hesab etməsi, regionda daimi gərginlik mənbəyidir. Yaponiyanın öz müdafiə qabiliyyətini artırması, Tayvan məsələsində artan narahatlığın göstəricisidir.

Tayvan

Çin-Yaponiya Münasibətlərinin Gələcəyi

Hazırkı vəziyyət, Çin-Yaponiya münasibətləri üçün çətin bir dövrün başlanğıcını qeyd edir. Hər iki ölkə regional güc və təsir uğrunda mübarizədə geri çəkilmək istəmir. Pekinin iqtisadi təzyiqləri və hərbi nümayişləri, Yaponiyanın regional təhlükəsizlik strategiyalarını yenidən nəzərdən keçirməsinə səbəb ola bilər. Tayvan məsələsi isə bu dinamikanın mərkəzində qalır. Gələcəkdə Çin-Yaponiya münasibətlərinin necə inkişaf edəcəyi, regionun siyasi və iqtisadi sabitliyi üçün həlledici əhəmiyyət kəsb edir.

Çin-Yaponiya münasibətləri

24 saat

Oxucu Şərhləri

Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!

Şərh Yaz