Böyük Zəlzələ və Ardından Gələn Sunami Xəbərdarlıqları
2011-ci ildə Yaponiyada baş verən 9 bal gücündəki təbii fəlakətdən bu yana qeydə alınan ən böyük yeraltı təkan can itkisinə səbəb olmasa da, bir uşaq bağçasının zərər gördüyü bildirilib. Lakin hadisənin ardından Rusiya, ABŞ, Kanada, Yaponiya, Çin, Meksika, Peru və Ekvador da daxil olmaqla bir çox ölkədə sunami xəbərdarlıqları yayıldı.
ABŞ Geoloji Tədqiqatlar Mərkəzi təkanın Kamçatka yarımadasındakı Petropavlovsk-Kamçatski şəhərinin 119 kilometr cənub-şərqində baş verdiyini açıqladı. Hadisədən sonra bir ay ərzində 7.5 bal gücünə çata biləcək afterşokların davam edəcəyi proqnozlaşdırılır. Kamçatka yarımadası Sakit Okean Od Kəməri üzərində yerləşir və aktiv seysmik zonadır.
Sunami Qorxusu və Genişmiqyaslı Təxliyələr
Rusiya Fövqəladə Hallar Nazirliyi Severo-Kurilsk şəhərinin bir hissəsinin dəniz dalğaları nəticəsində su altında qaldığını elan etdi. Limana üç böyük sunami dalğasının dəydiyi, gəmilərin isə lövbər atdıqları yerlərdən boğaza sürükləndiyi bildirildi. 2000 nəfərlik əhali təxliyə edildi.
Yerin təkinin sarsıntısı digər ölkələrdə də panikaya səbəb oldu. Dəniz dalğaları Kaliforniya sahillərinə çatdı, xüsusilə Havay adalarında çimərliklər bağlandı. Adalara çatan dalğaların hündürlüyü 1.2 metrə çatarkən, əhali sahil zolağından yüksək ərazilərə qaçmaq məcburiyyətində qaldı.
Yaponiya da təcili vəziyyət xəbərdarlığı edən ölkələrdən biri idi. Hökumət, Sakit Okean sahillərində yaşayan təxminən 2 milyon insan üçün təxliyə əmri verdi. Xəbərdarlıqdan sonra insanların hündür binaların damlarına çıxdığı müşahidə edildi. 2011-ci ildəki güclü zəlzələdə zərər görən Fukuşima Nüvə Elektrik Stansiyası da boşaldıldı.
Daha sonra Havay və Yaponiyada sunami xəbərdarlıqları azaldıldı, Alyaska və Kaliforniyanın bəzi bölgələrində isə xəbərdarlıqlar tamamilə ləğv edildi. Çin, Filippin, İndoneziya, Yeni Zelandiya və Meksikada da dəniz dalğaları ilə bağlı xəbərdarlıqlar edilmişdi. Sakit Okeandakı Nuku Hiva Adası üçün dalğa hündürlüyünün dörd metrə çata biləcəyi təxminləri yayıldı.
Qəribə Hadisələr və Proqnozlar
"Yaponiyanın Baba Vanqası" olaraq tanınan manqa (Yaponiya komiksləri) rəssamı Ryo Tatsukinin 8.8 bal gücündəki zəlzələni 1999-cu ildə yayımladığı "Gördüyüm Gələcək" adlı əsərində qeyd etdiyi ortaya çıxdı. Tatsukinin manqasında, 5 iyul 2025-ci ildə Yaponiyanın cənubunda böyük bir fəlakətin yaşanacağı deyilirdi. Kitabda, həmçinin 2011-ci ilin martında baş verən 9 bal gücündəki yeraltı təkan da yer alırdı.
Təkanlardan sonra Klyuçevskaya vulkanı püskürdü. Vulkanın dəniz səviyyəsindən üç kilometr hündürlüyə qədər kül püskürtdüyü, kül buludunun vulkanın 58 km şərqinə qədər uzandığı bildirildi.
Havay adalarına turist gətirən bir kruiz gəmisinin, sunami siqnalı verildikdən sonra sərnişinlərinin bir hissəsini tərk edərək limandan ayrıldığı iddia edildi. Sosial mediada, məşhur TV proqramçısı Oprah Winfreyin ərazisindən keçən və təpəyə qaçanların istifadə etmək istədiyi bir yolu açmadığı iddiaları gündəmə gəldi.
Ekvadorun Qalapaqos Adalarındakı ziyarətçi mərkəzləri müvəqqəti olaraq bağlandı.
Oxucu Şərhləri
Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!
Şərh Yaz