Elon Muskdan Süni İntellekt Açıqlaması: Reallıq Sual Altında

Musk: İnsanlar Gələcək Simulyasiyada “İkincil Personajlar” Olacaqlar

Elon Musk hesab edir ki, süni intellektin inkişafı ilə dünya bir növ simulyasiyaya çevrilə bilər və bu yeni düzəndə insanlar sadəcə "ikincil personajlar" olaraq mövcud ola bilərlər. Onun sözlərinə görə, bu, bəşəriyyətin gələcəyi ilə bağlı dərin fəlsəfi suallar yaradır.

Ümumi Süni İntellekt: İnsan Zəkasını Aşan Güc

Ümumi Süni İntellekt (ÜSİ) yalnız müəyyən tapşırıqları deyil, demək olar ki, bütün idrak sahələrində insan zəkasına bərabər və ya ondan üstün performans göstərə bilən süni intellekt sistemlərinə deyilir. Hal-hazırda istifadə edilən ChatGPT və ya görüntü tanıma sistemləri kimi AI tətbiqləri dar çərçivəli funksiyalarda uğur qazansa da, ÜSİ daha genişmiqyaslı bir inqilab vəd edir.

ÜSİ-nin inkişafı maşınlara öyrənmə, məntiq, abstraksiya, planlaşdırma və emosional anlama kimi mürəkkəb insan bacarıqlarını təqlid etməyə və ya onları aşmağa imkan verəcək. Elon Musk isə bu perspektivin təkcə texnoloji deyil, həm də fəlsəfi və varoluşsal nəticələrinin olacağını vurğulayır.

“Simulyasiya İçində Simulyasiya”: Reallığın Sonu?

Muskun fikrincə, ÜSİ-nin dominantlıq etdiyi gələcək ssenarisində insanlar hadisələri idarə edən subyektlər deyil, sistemin "fiqurantlarına" çevrilə bilərlər. Bu, onun tez-tez dilə gətirdiyi "kainatın bir simulyasiya ola biləcəyi" nəzəriyyəsinin yeni bir mərhələsi kimi şərh olunur. Məşhur sahibkar daha əvvəl də reallığımızın bir kompüter simulyasiyası olma ehtimalının yüksək olduğunu bildirmişdi. ÜSİ-nin yaradılması bu rəqəmsal dünyanın içində yeni qatların yaranmasına səbəb ola bilər. Beləliklə, insanlar öz yaratdıqları zəkanın "oyun meydanında" passiv varlıqlara çevrilə bilərlər.

Təhlükəyə Diqqət Çəkən Yeganə Ad Değil

Elon Musk süni intellekt məsələsində ehtiyatlı davranılması gərəkdiyini düşünən yeganə şəxs deyil. Keçmişdə Stefan Hokinq, Bill Qeyts və Cefri Hinton kimi aparıcı alimlər də nəzarətsiz ÜSİ inkişafının bəşəriyyət üçün ciddi təhdidlər yarada biləcəyi barədə xəbərdarlıq etmişdilər.

Musk eyni zamanda bu sahədəki inkişafları yaxından izləyən bir investordur. O, OpenAI-ın həmtəsisçilərindən biri olsa da, sonradan öz ÜSİ araşdırma şirkəti olan xAI-ı təsis edib. Bu şirkət ÜSİ texnologiyalarını daha "təhlükəsiz və bəşəriyyətə faydalı" şəkildə inkişaf etdirməyi qarşısına məqsəd qoyur.

Gələcək Kimin Əlində Olacaq?

Süni intellektin insan zəkasını aşacağı təqdirdə, qərarların kim tərəfindən veriləcəyi, etik prinsiplərin necə qorunacağı, azad iradənin hansı ölçüdə mümkün olacağı kimi suallar yenidən müzakirəyə çıxarılacaq. Elon Muskun son açıqlamaları bu distopik ehtimalları yenidən gündəmə gətirib.

Elmi fantastika ssenarilərini xatırladan bu xəbərdarlıqlar artıq sadəcə futuristik xəyallar deyil, sürətlə inkişaf edən texnologiyanın təbii uzantıları kimi qiymətləndirilir.

24 saat