Fələstin dövlətinə rədd – DW – 16.11.2025

Netanyahu Fələstin Dövlətinə Qarşı Mövqeyini Dəyişmədi

İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahu, hökumətindəki ifrat sağçı tərəfdaşlarından gələn təzyiqlərə baxmayaraq, Fələstin dövlətinin varlığına qarşı əvvəlki mövqeyini dəyişmədiyini açıqlayıb. O, bu gün verdiyi bəyanatda "İstənilən ərazidə Fələstin dövlətinin mövcudluğuna qarşı müxalifətimiz zərrə qədər də dəyişməyib" deyib. Netanyahunun bu açıqlaması ABŞ-ın 20 maddəlik Qəzza planının Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurasına (BMT TŞ) təqdim edilməsindən iki gün sonra verilib. Türkiyə də sözügedən planı dəstəkləyir. Plana dair səsvermənin BMT TŞ-də sabah keçiriləcəyi gözlənilir. ABŞ, Qəzzada beynəlxalq sabitlik qüvvəsinin yaradılması üçün lazımi səlahiyyəti ehtiva edən layihəni, bu qüvvəyə əsgər göndərməsi gözlənilən ölkələrin təzyiqi ilə Fələstinin öz müqəddəratını təyin etmə hüququnu vurğulayaraq dəyişdirmişdi. Planda qeyd olunur ki, hazırda Mahmud Abbasın rəhbərlik etdiyi İordan çayının qərb sahili mərkəzli Fələstin İdarəetmə strukturunda lazımi islahatlar aparılarsa, şərait müstəqil bir dövlətin qurulmasına əlverişli ola bilər.

Aşırı Sağçı Partnyorlardan İstehfa Təhdidi

Məhz bu maddə İsrailin ifrat sağçı liderlərinin sərt reaksiyasına səbəb olub. Netanyahu hökumətindəki ifrat sağçı nazirlər Itamar Ben-Gvir və Bezalel Smotrich, dünən verdikləri açıqlamada Baş naziri Fələstin dövləti ideyasını açıq şəkildə rədd etməyə çağırıblar. Ben-Gvir, ona hərəkətə keçməzsə koalisiyadan ayrılmaqla hədələyib. Fələstin dövlətinə qarşı mövqeyinin dəyişmədiyini bir daha vurğulayan İsrail Baş naziri, planın HƏMAS-ın silahsızlandırılmasını da ehtiva etdiyini diqqətə çatdırıb. O, "Qəzza silahsızlaşdırılacaq və HƏMAS ya asan, ya da çətin yolla silahı yerə qoyacaq" deyib. İfrat sağçı üzvlərin koalisiyadan ayrılması hökumətin süqutuna səbəb ola bilər. Lakin on minlərlə mülki vətəndaşın həlak olduğu Qəzza müharibəsi boyu bu şəxslər, kabinetin kifayət qədər sərt olmadığı tənqidləri ilə əvvəllər də koalisiyadan ayrılma təhdidində bulunmuşdular. Netanyahu, Fələstin dövlətini rəsmən tanıyan Fransa da daxil olmaqla bir çox Qərb ölkəsi qarşısında konkret addımlar atmamaqda da ittiham olunur. Smotrich, dünənki açıqlamasında Baş naziri Fransa kimi ölkələrə qarşı addımlar atmaq vədini yerinə yetirə bilməməkdə ittiham edib və ona "İki aydır ki, səssizliyi və siyasi utanışı seçdiniz" deyə xitab edib. Bu arada, ABŞ Dövlət katibi Marko Rubio X (Twitter) hesabından etdiyi paylaşımda, ABŞ prezidenti Donald Trampın planına verdiyi dəstəyə görə Qətər, Misir, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Səudiyyə Ərəbistanı, İndoneziya, İordaniya və Türkiyəyə təşəkkür edib.

24 saat