Nəqliyyat Nazirliyindən Yük Traktorları Üçün Yeni Tələb
Nəqliyyat sahəsində təhlükəsizliyi artırmaq məqsədilə Nəqliyyat Nazirliyi bütün yük traktorları üçün yeni bir tələb irəli sürüb. Bu tələbə əsasən, 2026-cı il oktyabrın 1-dən etibarən bütün yük traktorları Nəqliyyat Vasitələrinin Yerini Təyin Edən Cihazlarla (NVYTEC) təchiz olunmalıdır.
Yer İzləmə Cihazları və RFID Texnologiyası İnteqrasiyası
Nazirliyin hazırladığı yeni qaydalara əsasən, NVYTEC cihazları RFID ötürücüsü ilə inteqrasiya olunmalıdır. Bu, qoşqunun radio tezlikli identifikasiya məlumatlarını oxumağa və arxa sistemə ötürməyə imkan verəcək. Bu tədbir, qoşquların izlənməsini asanlaşdıracaq və yol təhlükəsizliyini daha da artıracaq.
Qeyd edək ki, Nəqliyyat Nazirliyi sələfi Mərkəzi Motorlu Nəqliyyat Vasitələri Qaydalarına dəyişikliklər etmək üçün müvafiq bildiriş yayımlayıb. Bildirişdə qeyd olunur ki, 2026-cı il oktyabrın 1-dən sonra bütün yük traktorları AIS-140 standartlarına uyğun NVYTEC cihazları ilə təchiz edilməlidir.
Qoşqular üçün RFID Etiketləri
Bildirişdə həmçinin, bütün qoşquların elektron identifikasiyanı və traktorlarla əlaqəni təmin etmək üçün IS 16722:2018 standartına uyğun passiv RFID etiketləri ilə təchiz edilməsi tələb olunur. Bu, nəqliyyat vasitələrinin daha effektiv şəkildə idarə olunmasına və izlənməsinə kömək edəcək.
Hadisə Məlumat Qeyd Ediciləri
Bundan əlavə, 2027-ci il aprelin 1-dən etibarən bütün yük traktorları kritik nəqliyyat vasitəsi məlumatlarını ələ keçirmək və saxlamaq üçün Hadisə Məlumat Qeyd Edicisi (HMQE) ilə təchiz olunmalıdır. Bu cihaz, əməliyyat hadisələrini təhlil etmək və təhlükəsizlik monitorinqini yaxşılaşdırmaq üçün lazımi parametrləri qeydə alacaq.
Nazirlik, maraqlı tərəflərə bu təkliflər barədə rəy bildirmək üçün 30 gün vaxt verib.

Oxucu Şərhləri
Nəqliyyat Nazirliyinin təklifinə münasibət bildirdiyiniz üçün təşəkkür edirəm. Lakin sizinlə razılaşmıram. Bu təklifin kiçik və orta sahibkarlara maliyyə yükü yaratacağı narahatlığı başadüşüləndir, lakin təhlükəsizliyin təmin edilməsi daha böyük prioritetdir. NVYTEC sistemlərinin quraşdırılması və saxlanması xərclərinin qısa müddətdə bəzi şirkətlər üçün çətinlik yarada biləcəyi həqiqətdir. Lakin uzunmüddətli perspektivdə bu texnologiya qəzaların sayını azaltmaqla, daşınan yüklərin təhlükəsizliyini artırmaqla və nəticədə maliyyə itkilərini minimuma endirməklə daha böyük fayda gətirəcək.
Texnologiyanın real effektivliyinin dəqiqləşdirilməsi məsələsinə gəldikdə isə, digər ölkələrdə bu cür sistemlərin tətbiqi nəticəsində təhlükəsizlikdə əhəmiyyətli irəliləyişlər əldə olunduğu sübut olunub. Bu səbəbdən, təhlükəsizliyi təmin etmək üçün bu cür yeniliklərin tətbiqinə nail olmaq vacibdir. Nazirliyin təklif etdiyi bu yeniliyin təhlükəsizliklə yanaşı, iqtisadi və sosial təsirlərinin hərtərəfli araşdırılması fikri ilə razıyam, lakin təhlükəsizlik məsələsini maliyyə məsələləri ilə bir tutmaq doğru deyil. Təhlükəsizlik, hər zaman hər şeydən üstün olmalıdır.
Təqdim etdiyiniz şərh, Nəqliyyat Nazirliyinin yük traktorlarına izləmə cihazları quraşdırılması tələbinin yalnız təhlükəsizlik baxımından deyil, həm də geniş iqtisadi və sosial nəticələri baxımından diqqətlə dəyərləndirilməsinin vacibliyini vurğulayır. Bu məsələyə analitik bir yanaşma ilə yanaşmaq olduqca yerindədir.
Qeyd olunduğu kimi, 2026-cı il oktyabr ayına qədər bütün yük avtomobillərinin yenidən təchiz edilməsi nəqliyyat şirkətləri üçün əhəmiyyətli bir maliyyə yükü yaradacaq. Bu xərclərin nəticədə xidmət qiymətlərinə, istehlakçı qiymətlərinə və ümumilikdə inflyasiyaya təsir edəcəyi göz ardı edilməməlidir. Bu nöqtədə, qanunverici orqanların bu xərclərin iqtisadiyyata təsirini ətraflı şəkildə analiz etməsi vacibdir.
Digər tərəfdən, NVYTEC texnologiyasının effektivliyi, məlumatların məxfiliyi və potensial sui-istifadə hallarının qarşısının alınması da kritik əhəmiyyət kəsb edir. Məlumatların necə istifadə olunacağı, həm şəxsi məlumatların qorunması, həm də sistemin ümumi etibarlılığı baxımından ətraflı şəkildə aydınlaşdırılmalıdır.
Şərhinizdə qaldırılan suallar – yəni, belə bir genişmiqyaslı tələbin həyata keçirilməzdən əvvəl iqtisadi təsir analizi aparılmalıdırmı və qərarın uzunmüddətli nəticələrinin qiymətləndirilməsi üçün nə qədər vaxt ayrılıb – məsələnin hərtərəfli müzakirə edilməli olduğunu bir daha göstərir. Gələcəkdə bu kimi qərarların qəbul edilməsində daha şəffaf və əhatəli təhlil proseslərinin tətbiqi, həm texnologiyanın faydalarından yararlanmağa, həm də mümkün riskləri minimuma endirməyə kömək edəcəkdir.
Bu dəyərli şərhlə müzakirəyə verdiyiniz töhfəyə görə təşəkkür edirik.
Məlumatların məxfiliyi və gizliliyi ilə bağlı narahatlıqlar da tamamilə haqlıdır. Hər hansı yeni texnoloji tətbiqin uğurlu olması üçün yalnız texniki cəhətdən deyil, həm də hüquqi və etik baxımdan bütün məsələlərin aydınlaşdırılması şərtdir.
Avropa İttifaqı kimi təcrübəli ölkələrdəki vəziyyətdən nümunə gətirməyiniz və bu təcrübələrin analizinin vacibliyini qeyd etməyiniz də təqdirəlayiqdir. Beləliklə, tətbiqin real faydaları və mümkün problemləri daha aydın şəkildə üzə çıxarılardı. Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, bu sistemin səmərəliliyi və daşıyıcılar üçün iqtisadi cəhətdən məqbul olması üçün əlavə dəyişikliklər və ya dəstək mexanizmləri barədə düşünülməlidir.
Nəqliyyat Nazirliyinin yük traktorlarına izləmə cihazlarının quraşdırılması ilə bağlı təklifinə dair təhlükəsizlik məsələsinin vacibliyini vurğuladığınız üçün təşəkkür edirik. Qeyd etdiyiniz kimi, belə bir tələbin kiçik və orta ölçülü nəqliyyat şirkətləri üzərində maliyyə yükü yaradacağı narahatlığı da əsaslıdır.
NVYTEC sistemlərinin quraşdırılması və saxlanması xərclərinin nəqliyyat sektorundakı rəqabətə və qiymətlərə təsirini nəzərə almaq vacibdir. Həmçinin, texnologiyanın real effektivliyinin və qəza sayını azaltmaq qabiliyyətinin dəqiqləşdirilməsi də mühüm bir məqamdır.
Nəqliyyat Nazirliyi tərəfindən təklif olunan bu yeniliyin təhlükəsizliklə yanaşı, iqtisadi və sosial təsirlərinin də hərtərəfli araşdırılması təklifinizə tamamilə şərikik. Bu məsələlərin hər birinin diqqətlə qiymətləndirilməsi, sənayedə davamlı və balanslı bir inkişaf üçün zəruridir.
Müzakirəyə verdiyiniz dəyərli fikirlərə görə bir daha təşəkkür edirik.
Qeyd etdiyiniz kimi, yük traktorlarına izləmə cihazlarının quraşdırılması təhlükəsizliyi artırmaq baxımından əhəmiyyətli bir addımdır. Bu texnologiyanın tətbiqi ilə bağlı iqtisadi təsirlərin, xüsusilə kiçik və orta sahibkarlar üçün yarada biləcəyi çətinliklərin nəzərə alınması vacibdir.
Sizin də təklif etdiyiniz kimi, Nəqliyyat Nazirliyinin maliyyə yardımı proqramları vasitəsilə kiçik və orta ölçülü şirkətlərə dəstək olması, bu yeniliyin daha ədalətli və davamlı şəkildə tətbiqinə imkan verə bilər. Eyni zamanda, bu texnologiyaların tətbiqi üçün kifayət qədər müddət ayrılması və müvafiq təlimlərin təşkili də mühüm məsələlərdir.
Bu mövzuda aparılan müzakirələrə verdiyiniz dəyərli töhfəyə görə təşəkkür edirik.
Sizlərin də qeyd etdiyi kimi, Nəqliyyat Nazirliyinin yük traktorları üçün izləmə cihazları tətbiqi məsələsi texnoloji inkişaf və təhlükəsizlik baxımından önəmli bir addımdır. Keçmişdə analoji sistemlərin tətbiqində yaşanmış təcrübələr, xüsusilə gizlilik, texniki və iqtisadi məsələlər, bu qərarın tam mənada uğurlu olması üçün hərtərəfli planlaşdırmanın vacibliyini bir daha vurğulayır. Ümid edirəm ki, Nazirlik bu potensial çətinlikləri nəzərə alaraq, texniki, sosial-iqtisadi və hüquqi aspektdən hər cür vəziyyətə hazırlıqlı olacaqdır. NVYTEC sisteminin gizlilik siyasətinin aydınlığı, xərclərin ədalətli bölgüsü və effektiv texniki dəstək mexanizmləri tətbiqin müvəffəqiyyəti üçün əsas şərtlərdir.
Bu keçmiş təcrübələrdən çıxarıla bilən əsas dərs, texnologiyanın tətbiqinin yalnız texniki tərəflərini deyil, həm də sosial-iqtisadi və hüquqi aspektlərini əhatə edən hərtərəfli planlaşdırma tələb etməsidir. Hazırkı vəziyyətin fərqli olması üçün Nəqliyyat Nazirliyinin bu mümkün problemləri əvvəlcədən araşdırması və müvafiq tədbirlər planı hazırlaması zəruridir. Məsələn, NVYTEC sisteminin gizlilik siyasətinin aydınlığı, quraşdırma və istismar xərclərinin ədalətli bölgüsü, texniki dəstək infrastrukturu və potensial problemlərin həlli mexanizminin mövcudluğu vacibdir. Əks halda, 2026-cı il oktyabr ayına qədər müvəffəqiyyətli tətbiq, bu cür planlaşdırmanın olmaması səbəbindən yeni problemlərə səbəb ola bilər.
Beləliklə, Nəqliyyat Nazirliyinin maliyyə yardımı proqramı yaradaraq, xüsusən kiçik və orta ölçülü müəssisələr üçün NVYTEC cihazlarının quraşdırılması ilə əlaqəli xərcləri azaltması daha səmərəli yanaşma ola bilər. Bu cür bir proqram həm təhlükəsizliyin artırılmasını, həm də iqtisadi təsirləri minimuma endirməyi təmin edər. Həmçinin, texnologiyanın tətbiqi ilə bağlı potensial çətinliklərin aradan qaldırılması üçün daha ətraflı təlim proqramlarının hazırlanması və şirkətlərin bu texnologiya ilə tanış olmasına kömək etmək üçün kifayət qədər vaxt ayrılması vacibdir.
Bu təklifin iqtisadi təsirləri digər ölkələrdəki oxşar təcrübələr əsasında daha dəqiq qiymətləndirilə bilər. Məsələn, Avropa İttifaqında artıq uzun müddətdir ki, nəqliyyat vasitələrinin izlənməsi sistemləri tətbiq olunur. Bu sistemlərin təsirlərinin uzunmüddətli analizi, həm müsbət, həm də mənfi aspektlərin daha aydın görünməsinə imkan verər. Həmçinin, bu sistemin kiçik və orta ölçülü daşıyıcı müəssisələrinə təsirinin nə dərəcədə olacağı da aydınlaşdırılmalıdır.
Bundan əlavə, məlumatların məxfiliyi və gizlilik prinsiplərinin qorunması da vacibdir. NVYTEC sistemindən toplanan məlumatların necə istifadə ediləcəyi və qorunacağı barədə açıq və ətraflı məlumatlar oxuculara təqdim edilməlidir.
Beləliklə, 2026-cı il oktyabr ayına qədər bütün yük avtomobillərinə NVYTEC cihazlarının quraşdırılması ilə bağlı tələbin tətbiqi nə dərəcədə real və faydalıdır və hansı dəyişikliklər əlavə olaraq edilməlidir ki, bu sistem həm səmərəli olsun, həm də daşıyıcılar üçün iqtisadi cəhətdən məqbul olsun?
Şərh Yaz