Hollandiyada məxfi proqram qalmaqalı: Sənədlər senzuralandı

"De Volkskrant" qəzetinin yaydığı xəbərə əsasən, Hollandiya polisi 2012-ci ildən ən azı 2019-cu ilə qədər cinayətkarların aşkar edilməsində uzun illər boyu rədd etdiyi süni intellekt dəstəkli məlumat analizi proqram təminatından gizli şəkildə istifadə edib.

Uzun İllər Gizli Saxlanılıb

Bildirilir ki, İsrail ordusu tərəfindən hədəf müəyyənləşdirmək məqsədilə və ABŞ prezidenti Donald Trampın administrasiyası tərəfindən qeyri-qanuni miqrantların aşkar edilməsində istifadə olunan bu proqram təminatının Hollandiyada tətbiqi illər boyu sirr olaraq saxlanılıb. Səlahiyyətli orqanlar bu barədə məlumat verməkdən və izahatdan imtina ediblər. Şəffaf Hökumət Qanunu çərçivəsində əldə edilən məlumatlar sayəsində ortaya çıxan bu mübahisəli proqram təminatının gizli şəkildə alınmasında 2011-ci ildə polis baş direktoru vəzifəsində çalışan keçid hökumətinin Baş naziri Dik Şoohun rol oynadığı qeyd edilir. Xəbərdə bildirilir ki, Şooh o vaxt polis baş direktoru olaraq Palantir şirkəti ilə müqaviləni və Məxfilik və Təhlükəsizlik Bəyannaməsini imzalayıb. 2015-ci ildə vəzifəni təhvil alan varisi də bu müqaviləni davam etdirib.

Sənədlərin 99%-dən Çoxu Senzuraya Uğrayıb

Məqalədə vurğulanır ki, mübahisəli proqram təminatı ilə bağlı 2012-2019-cu illəri əhatə edən 20 sənəddən ibarət dosyenin 99%-dən çoxu senzura edilib. Oxunması mümkün olan az sayda cümlədən aydın olur ki, Hollandiya polisi 2019-cu ilə qədər Palantir-in məlumat platformaları üçün müxtəlif müqavilələr imzalayıb. Palantir-in gizli şəkildə alınması Hollandiya polisinin "Raffinaderij" adlı istintaq layihəsi çərçivəsində həyata keçirilib. Daha sonra buna Hollandiya Prokurorluğu və Terrorla Mübarizə və Təhlükəsizlik üzrə Milli Koordinatorluq (NCTV) da qoşulub. Xəbərdə qeyd olunur ki, Ədliyyə və Təhlükəsizlik naziri David van Veyl Parlament suallarına cavabında Palantir-in "Raffinaderij" layihəsi çərçivəsində hələ də istifadə edildiyini təsdiqləyib və davam edən istintaqlarda "yüksək zərər riski" daşıdığını etiraf edib.

Müxtəlif Məlumat Növlərini Birləşdirir

İnkişaf etmiş süni intellekt proqram təminatı ilə işləyən Palantir, bir-biri ilə əlaqəsi olmadığı asanlıqla görünən çox böyük həcmdə məlumatı birləşdirir. O, onlayn rabitə qeydləri, DNT profilləri, barmaq izləri, maliyyə əməliyyatları, səyahət qeydləri, şəxslərin əlaqə siyahıları və təhlükəsizlik kamerası görüntüləri kimi bir çox fərqli məlumat növünü təhlil edə bilir. Xəbərdə bildirilir ki, 2003-cü ildə təsis edildiyi vaxtdan bəri dünya üzrə kəşfiyyat xidmətləri ilə sıx əlaqələri səbəbindən mübahisəli hesab edilən Palantir haqqında "New York Times" qəzeti "məlumat inqilabının mənfi obrazı" ifadəsini işlədib. Həmçinin, onun təsisçiləri arasında ABŞ prezidenti Donald Trampın tərəfdarı olan milyarder Piter Tielin də adı çəkilir.

24 saat