ICC hakimləri keçmiş prezident Dutertenin azad edilməsi tələbini rədd etdi

Duterte-nin Həbsdə Qalması Təsdiqləndi

Niderlandın Haaqa şəhərində yerləşən Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi (BCM) apellyasiya hakimləri keçmiş Filippin prezidenti Rodrigo Dutertenin səhhəti ilə bağlı azadlığa buraxılması tələbini cümə günü rədd edib. Bu qərarla, səksən yaşlı siyasətçi məhkəmənin nəzarətində qalacaq.

Keçmiş prezidentə, həm cənub şəhərinin meri, həm də sonradan prezident olduğu dövrdə "narkotiklərə qarşı müharibə" adlandırdığı kampaniya çərçivəsində onlarla qətldə iştirak etməsi iddiası ilə insanlığa qarşı cinayətlər törətmək ittihamı irəli sürülüb. Apellyasiya hakimi Luz del Karmen İbáñez Karranza bildirib ki, müdafiə tərəfi aşağı palatanın oktyabr ayında qəbul etdiyi qərarın əsassız olduğunu sübut edə bilməyib.

Müdafiə Komandasının Arqumentləri və Gələcək Addımları

Müdafiə tərəfinin vəkili Nik Kaufmanın verdiyi açıqlamaya görə, onlar gələn ay gözlənilən tibbi müayinənin nəticələrindən sonra Rodrigo Dutertenin azad edilməsi tələbini yenidən irəli sürməyi planlaşdırırlar. Vəkillər Dutertenin "zəif və taqətdən düşdüyünü" və məhkəmə prosesi zamanı onu həbsdə saxlamağın qəddarlıq olduğunu iddia edirlər. Sentyabr ayında məhkəmə ilkin dinləməni tam tibbi qiymətləndirmə aparılana qədər təxirə salmışdı. Müdafiə sənədlərinə əsasən, Dutertenin koqnitiv qabiliyyətləri vəkillərinə kömək edə bilməyəcək səviyyədə pisləşib.

Keçən ay, hakimlər Dutertenin həbsdə saxlanılmasına qərar vermişdilər, çünki onun məhkəməyə qayıtmaqdan imtina edə biləcəyi və azadlığından şahidləri qorxutmaq üçün istifadə edə biləcəyi ehtimalı vardı. Müdafiə qrupu onun proses davam edərkən başqa bir üzv dövlətin nəzarətinə verilməsini istəsə də, apellyasiya hakimləri bu riskin "yumşaldıla bilməyəcəyi" barədə aşağı palatanın qərarı ilə razılaşıblar.

İttihamlar və Cinayətlər

Məhkəmə sənədlərinə görə, o, iddia edilən cinayətkarlara, o cümlədən narkotik satıcıları və istifadəçilərinə qarşı qətl də daxil olmaqla, zorakı əməllərin törədilməsinə göstəriş verib və icazə verib. Ona qarşı irəli sürülən ittihamlar, hələ də cənubdakı Davao şəhərinin meri olduğu 1 noyabr 2011-ci il tarixindən, ölkənin məhkəmədən çıxdığı 16 mart 2019-cu il tarixinə qədər olan dövrü əhatə edir. O, 2016-2022-ci illərdə prezident vəzifəsini icra edib.

Duterte-nin prezidentliyi dövründə ölüm hallarının sayı ilə bağlı təxminlər müxtəlifdir. Milli polis bu rəqəmi 6000-dən çox göstərsə də, insan haqları qrupları 30.000-ə qədər ölümün olduğunu iddia edir. Zərərçəkənlərin ailələri Dutertenin mart ayında həbsini alqışlamışdılar.

Məhkəmənin Yurisdiksiyası və Reaksiyalar

Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin prokurorları 2018-ci ilin fevralında Dutertenin hakimiyyəti dövründə baş verən zorakılıqla bağlı ilkin istintaq başladacaqlarını elan etmişdilər. İnsan haqları fəallarının məsuliyyətdən qaçmaq məqsədi daşıdığını iddia etdikləri bir addımla, o zaman hələ prezident olan Rodrigo Duterte bir ay sonra Filippinin məhkəmədən çıxacağını bildirmişdi.

Oktyabr ayında verilən qərarda hakimlər qeyd etmişdilər ki, dövlətlər Roma Statutundan, yəni Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin təsis sənədindən geri çəkilmə hüququndan, artıq nəzərdən keçirilən iddia edilən cinayətlərlə bağlı şəxsləri ədalətdən qorumaqla sui-istifadə edə bilməzlər. Dutertenin hüquq qrupu bu qərardan da şikayət edib. Filippinin hazırkı hökuməti cümə günü verilən qərarı qəbul etdiyini bildirib. Prezident Kommunikasiya Katibi Kler Kastro bəyanatında "Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi artıq qərarını verib və Saray buna hörmət edir" deyib.

Duterte-nin ailəsi və müttəfiqləri, keçmiş prezidentin qlobal məhkəmə tərəfindən qanunsuz həbsində indiki Prezident Ferdinand Markos Jr.-ni günahlandırıblar. Duterte ailəsi qərarı "sülhsevər qəlblərlə" qəbul etdiklərini bildirib: "Biz iş üzrə müdafiə qrupu ilə işləməyə davam edəcəyik və keçmiş prezidenti gündəlik söhbətlərimizlə dəstəkləməyə davam edəcəyik. Bu gün bizimlə birlikdə dua edən hər kəsə təşəkkür edirik."

24 saat