Yaxın Şərq 16.07.2025

İkinci İsrail Ultra-Ortodoks partiyası hökumətdən ayrıldı

İkinci İsrail Ultra-Ortodoks partiyası hökumətdən ayrıldı
Benjamin Netanyahunun rəhbərlik etdiyi İsrail hökumət koalisiyasının əsas tərəfdaşlarından biri hesab edilən Şas partiyası hökumətdən ayrıldığını elan edib. Bu addım İsrail baş nazirini parlamentdə cüzi üstünlüklə tək qoyub. Ultra-ortodoks Şas partiyası, dini tələbələrin məcburi hərbi xidmətdən azad edilməsi zəmanətinin təmin edilməməsinə etiraz olaraq nazirlər kabinetini tərk etdiyini çərşənbə günü bildirib. Partiyadan verilən açıqlamada deyilir: “Şas nümayəndələri... ağır ürəklə hökumətdə qala bilməyəcəklərini və onun bir hissəsi ola bilməyəcəklərini düşünürlər”. İsrail siyasətində uzun müddət "kralqayıran" rolunu oynamış Şas, hökumətdən ayrıldıqdan sonra onu zəiflətməyə çalışmayacağını və bəzi qanun layihələri üzrə onunla səs verə biləcəyini vurğulayıb. Partiya həmçinin hökumətin süqutunu dəstəkləməyəcəyini bəyan edib. Şasın bu addımı, Qəzza zolağında Hamasla davam edən müharibədən sonra ölkədə ciddi mübahisələrə səbəb olan eyni məsələyə görə digər ultra-ortodoks partiya – Birləşmiş Tövrat Yəhudiliyinin (UTJ) hökumətdən istefa verməsindən bir gün sonra baş verib. Lakin UTJ-dən fərqli olaraq, Şas nümayəndəsi partiyanın parlament koalisiyasından ayrılmadığını, bununla da Netanyahunun cüzi çoxluqla da olsa, fəaliyyətini davam etdirməsinə imkan verdiyini bildirib. Dini seminariya tələbələri uzun müddətdir ki, məcburi hərbi xidmətdən azad edilsələr də, bir çox israilli xidmət edən əhalinin üzərinə düşən bu qeyri-bərabər yükdən narazıdır. Şas və UTJ-nin birgə addımı, parlamentin 27 iyulda üç aylıq yay tətilinə başlamasından qısa müddət əvvələ təsadüf edir ki, bu da baş nazirə partiyaları yenidən hökumətə cəlb etmək üçün bir neçə aylıq fəaliyyətsizlik dövrü bəxş edir.

‘Qəddar və cinayətkar təqib’

Dini yəhudi liderləri müqəddəs yazıları öyrənməyə tamamilə diqqət ayırmanın toxunulmaz olduğunu bildirir və gənc kişilərinin hərbi xidmətə çağırılacağı təqdirdə dini həyatdan uzaqlaşacağından ehtiyat edirlər. Ötən il Ali Məhkəmə bu azadlığa son qoyulması barədə qərar vermişdi. Parlament yeni hərbi xidmət qanun layihəsi üzərində işləməyə çalışsa da, hələlik Şas və UTJ-nin tələblərinə cavab verə bilməyib. Dini Xidmətlər Naziri və Şas partiyasının üzvü Mixael Malkieli çərşənbə günü bildirib ki, “Times of Israel” qəzetinin yazdığına görə, Knesset Xarici İşlər və Müdafiə Komitəsinin sədri Yuli Edelşteynin qanun layihəsi ilə bağlı vədlərindən geri çəkilməsi ravvinləri qəzəbləndirib. Malkieli, Tövrat Müdrikləri Şurasının bəyanatını oxuyaraq, İsrail Müdafiə Qüvvələri (IDF) və baş prokurorun hərbi xidmətdən yayınanları təqib etmək üçün atdığı addımları "yeşiva tələbələrinə qarşı qəddar və cinayət təqibi" kimi qiymətləndirib. Bu fikir ayrılığının təcili seçkilərə səbəb olacağı və ya Qəzzada mümkün atəşkəs üçün səyləri pozacağı gözlənilmir. Lakin İsrail lideri müharibənin Hamas hələ də fəaliyyətdə olduğu müddətcə bitməsinə qarşı çıxan ifrat sağçı koalisiya tərəfdaşlarının tələblərinə daha çox həssas ola bilər.

24 saat