Kanadada bir cütün çəkdiyi görüntülər, yüz illərdir sirrini qoruyan və
elm dünyasında hələ də tam izah edilməyən “
kürəvi ildırım” hadisəsini yenidən gündəmə gətirdi. Ed və Melinda Pardy adlı cütlük, evlərindən təxminən bir kilometr uzaqlıqdakı ərazidə ildırım fırtınasını izlərkən, yerdən yüksəkdə asılı qalan parlaq mavi işıq topuna şahid olub.
Pardy cütlüyü gördükləri bu təbiət hadisəsini kameraya qeyd edib. Görüntülərdə, diametri təxminən bir-iki metr arasında dəyişən kürə şəkilli işıq, təqribən bir dəqiqə havada asılı qaldıqdan sonra gözdən itib. Bu nadir hadisənin qeydə alınması, uzun müddətdir sirr pərdəsi arxasında qalan bu təbii fenomenə yeni işıq sala bilər.
Kürəvi İldırım: Sirri Hələ Də Açılmayan Fenomen
“Kürəvi ildırım” adlanan bu fenomen, yüz illərdir bir çox şahid tərəfindən bildirilsə də, elmi cəhətdən hələ də tam anlaşılmayıb. Şahidlərin verdiyi ölçü, rəng və davranış xüsusiyyətlərinin müxtəlifliyi səbəbindən bu hadisənin vahid bir fiziki mexanizmə əsaslanıb-əsaslanmadığı müzakirə mövzusudur. Bu qeyri-müəyyənlik, alimləri illərdir müxtəlif nəzəriyyələr irəli sürməyə vadar edib.
Son illərdə alimlər, bu sirli hadisənin laboratoriya şəraitində bənzərini yaratmaq üçün
plazma kürələri üzərində təcrübələr aparmağa çalışıblar. Lakin bu cür hadisələrin təsadüfi və nadir əmələ gəlməsi, onların real həyatda birbaşa tədqiqatını demək olar ki, qeyri-mümkün edir. Bu səbəbdən hər yeni görüntü, elm üçün böyük dəyər kəsb edir.
Yeni Görüntülərin Elm Dünyası Üçün Əhəmiyyəti
2014-cü ildə çinli alimlər, bu fenomeni təsadüfən görüntüləyərək ilk elmi analizləri həyata keçirmişdilər. Əldə etdikləri nəticələr, ildırımın torpaq hissəciklərini buxarlandıraraq parıltılı hala gətirdiyi yönündə idi. Lakin bu fikir elmi dairələrdə tam qəbul edilmədi. Bəzi tədqiqatçılar, bu işıq kürələrinin yüksək təzyiqli hava içindəki işığın əks olunmasından qaynaqlandığını iddia edirlər.
Albertada çəkilən yeni görüntülər hələ rəsmi olaraq “
kürəvi ildırım” olaraq təyin edilməyib. Lakin Ed və Melinda Pardy, CTV News-a verdikləri açıqlamada, bəzi alimlərin onlarla əlaqə saxladığını və görüntülərin tədqiqatlar üçün dəyərli ola biləcəyini bildiriblər. Bu cür faktiki dəlillər, hipotetik izahların sınaqdan keçirilməsi üçün əvəzsiz mənbədir.
Bu təbiət hadisəsinin elmi izahı hələ də qeyri-müəyyən qalsa da, Pardy cütlüyünün qeydə aldığı görüntülər, alimlərə ildırım toplarının sirrini çözməkdə yeni bir fürsət təqdim edə bilər.
24 saat
Oxucu Şərhləri
Bununla belə, "əsrlik sirr" ifadəsinin şübhə doğurmasına baxmayaraq, bu ifadənin şimşək kürələrinin hələ də tam olaraq anlaşılmayan bir fenomen olduğunu vurğulamağa çalışdığını da qəbul etmək lazımdır. Hər hansı bir yeni müşahidə, xüsusən də görüntülü dəlil, mövzunun daha yaxşı anlaşılmasına doğru atılmış bir addım kimi qəbul edilə bilər. Elmi araşdırmalar aşağı səviyyəli sübutlara əsaslansa da, hətta bu aşağı səviyyəli sübutların toplanması və sistematik analizi elmin inkişafı üçün önəmli ola bilər. Bəlkə də, "əsrlik sirr" ifadəsi daha çox oxucu diqqətini cəlb etmək üçün istifadə olunmuş bir üsul olsa da, həqiqətin açıqlanması üçün bu cür ədəbi üsulların qəbuledilməz olduğunu demək çətindir. Mühüm olan, təqdim olunan dəlillərin və nəzəriyyələrin hərtərəfli qiymətləndirilməsidir.
Şərh Yaz