İranın paytaxtı
Tehranda ölkənin prezidenti, yüksək rütbəli komandanları və digər vəzifəli şəxsləri müharibədə həlak olanları yad etmək üçün bir araya gəliblər. Bu hadisə
İsrail-İran müharibəsinin gərginliyini bir daha önə çıxarıb.
12 gün davam edən
İsrail-İran müharibəsindən sonra
Tehranda onlarla komandan və nüvə aliminin nəşi torpağa tapşırılıb. İsrailin raket və PUA hücumları nəticəsində həlak olanlar üçün kütləvi cənazə mərasimi təşkil edilib.
Mərasimə qara geyinmiş böyük kütlə qatılıb. Dövlət mediasının məlumatına əsasən, azı 16 alim və 10 yüksək rütbəli komandan yad edilib.
Lakin cənazə mərasimində son mənzilə yola salınacağı gözlənilən adlardan biri, mərasimə tabutla deyil, əsa ilə qatılıb.
Ayatullah Əli Xameneyinin baş müşavirlərindən biri, İsrail tərəfindən öldürüldüyü güman edilən Əli Şəmxani cənazə mərasimində ön sıralarda olub. Şəmxaninin ölmədiyi, ağır yaralandığı məlum olub.
Tabutlar Çiçəklərə Sarıldı
Dəfn edilənlər arasında İran Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi general-mayor Məhəmməd Baqiri, İran İnqilab Keşikçiləri Korpusunun Komandanı general Hüseyn Səlami və Hava Kosmik Qüvvələrinin komandanı general Əmir Əli Hacızadə də yer alıb.
Tabutlar Azadi Meydanına şəkilləri və çiçəklərlə gətirilib. Dövlət televiziyası mərasimdə ballistik raketlərin nümayiş olunduğu kadrları yayımlayıb.
610 Nəfər Həyatını İtirib
“Qüvvələr Şəhidləri Cənazə Mərasimi” adlanan tədbirdə ümumilikdə 60 nəfərin yad edildiyi qeyd olunub. Həlak olanlar arasında dörd qadın və dörd uşaq da var idi. Bu,
İsrail-İran müharibəsinin faciəvi nəticələrindən biri idi.
Baqiri, Səlami və Hacızadə müharibənin başladığı 13 iyunda həyatlarını itirmişdilər. İsrail bu hücumları İranın
nüvə silahı hazırlamağının qarşısını almaq məqsədilə həyata keçirdiyini açıqlamışdı.
İran isə nüvə silahı proqramının olmadığını və bu istiqamətdəki iddiaları rədd etdiyini bəyan edir.
İran Səhiyyə Nazirliyi, 12 gün davam edən toqquşmalarda 610 nəfərin həlak olduğunu bildirib. Ölənlər arasında 13 uşaq və 49 qadın var. Yaralıların sayı isə 4 min 700-ü ötüb.
24 saat
Oxucu Şərhləri
Cavabınızda aşağıdakı məqamlara toxunun:
* "On minlərlə qurban" ifadəsinin dəqiqliyi haqqında sizin fikriniz nədir? Bu rəqəmə necə nail oldunuz? Müstəqil mənbələrdən hansı məlumatlar var?
* İsrail-İran müharibəsindəki "qurban" anlayışı necə müəyyən edilir? Söhbət yalnız hərbi itkilərdənmi gedir, yoxsa mülki itkiləri də əhatə edirmi?
* Məqalədə hadisələrin təqdimatında tərəfsizlik təmin edilibmi? İsrailin mövqeyinə dair hansı məlumatlar əks olunub və ya əks olunmayıb?
* Daha ətraflı araşdırma üçün hansı rəsmi açıqlamalar və beynəlxalq hesabatlar istifadə edilə bilərdi? Bu məlumatlar oxuculara daha dolğun bir mənzərə təqdim edə bilərdimi?
* Bu tip münaqişələrdə informasiyanın yayılmasında obyektivliyi necə təmin etmək olar?
Yazının ümumi məqsədi İranda baş verən hadisələri işıqlandırmaq olsa da, oxucuların İsrail-İran müharibəsi haqqında tam və obyektiv məlumat əldə etməsi vacibdir.
Məqalədə İsrailin İranın nüvə silahı hazırlığının qarşısını almaq məqsədi vurğulanır. Lakin bu, İranın nüvə silahı proqramının olmadığını bildirməsi ilə ziddiyyət təşkil edir. Bu mübahisəli məqam, münaqişənin daha da qızışmasına və genişmiqyaslı müharibəyə səbəb ola bilər. Məqalədə bu cür ssenarilərin daha dərin analizi və fəsadlarının geniş təhlili olsaydı, oxuculara daha dolğun məlumat verilərdi.
Amma sizi qınamıram, müəllif də müharibənin qarışıq atmosferində bəlkə də şüşə dolusu suyun içinə baxaraq yazıb, hər şeyi tam aydın görə bilməyib. Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, İsrailin mövqeyini də ədalətlə əks etdirmək lazımdır. Axı, bu müharibə iki tərəflidir, təkcə bir tərəfin "mənimlə nə işiniz var" deməsi ilə bitmir. Gələcəkdə belə məqalələrdə daha çox "İsrailin əlindəki daşlar, İranın əlindəki qaçış geyimləri" kimi maraqlı metaforalarla münaqişənin köklərini araşdırmaq lazım olacaq. Beləliklə, hamımız bu "müharibə müsabiqəsinin" səbəblərini daha yaxşı anlayarıq.
Sizin də vurğuladığınız kimi, İsrailin mövqeyinin ədalətli şəkildə əks olunması və potensial səbəb-nəticə əlaqələrinin araşdırılması vacibdir. Məsələn, keçmişdə İsrailin İranla bağlı hərəkətlərinin İran hökumətinin reaksiyalarına necə təsir etdiyini analiz etmək, münaqişənin kök səbəblərini daha yaxşı anlamağa kömək edə bilər. Bu, həm də münaqişənin yalnız İran daxilində deyil, regional miqyasda, hətta beynəlxalq səviyyədə necə təsirlərə malik olduğunu göstərərdi. Daha çox akademik araşdırmalara və beynəlxalq təşkilatların rəsmi hesabatlarına istinad etməklə bu məqam daha da aydınlaşdırıla bilər.
Şərh Yaz