İranın Körfəz Ölkələrindəki ABŞ Hərbi Bazalarına Qarşı Qisas Riski: Analitik Perspektiv
Son dövrlər Yaxın Şərqdə artan gərginlik fonunda, İranın Körfəz Əməkdaşlıq Şurası (KƏŞ) ölkələrində yerləşən ABŞ hərbi bazalarına qarşı potensial cavab zərbəsi riski beynəlxalq ictimaiyyətin diqqət mərkəzindədir. Lakin "Gulf State Analytics" təşkilatının mütəxəssisi Georgio Cafieronun qiymətləndirməsinə görə, İranın belə bir addım atması ehtimalı o qədər də yüksək deyil.
Qisas Addımlarının Tehran üçün Yaradacağı Təhlükələr
Cafiero vurğulayır ki, İranın Körfəz ölkələrindəki ABŞ hərbi bazalarına hücum etməsi Tehrana böyük siyasi və iqtisadi zərərlər verə bilər. Hər hansı bir qisas addımı, xüsusilə də birbaşa ABŞ-a qarşı yönəlmiş hərbi əməliyyatlar, regional sabitliyi tamamilə pozmaqla yanaşı, Tehranın beynəlxalq arenadakı mövqeyini də kəskin şəkildə zəiflədəcək. KƏŞ ölkələri ilə münasibətlərin daha da gərginləşməsi, iqtisadi əlaqələrin məhdudlaşdırılması və yeni sanksiyaların tətbiqi İran iqtisadiyyatına ciddi zərbə vura bilər.
Geosiyasi Vəziyyət və Potensial Nəticələr
Analitik, İranın Körfəz regionunda strateji maraqlarının olduğunu və bu maraqların ABŞ hərbi bazalarına birbaşa hücumla təhlükə altına düşəcəyini qeyd edir. Belə bir addım, Tehrandan neft və qaz ixracının kəsilməsinə səbəb ola biləcək daha geniş bir münaqişəyə yol açaraq, ölkənin əsas gəlir mənbələrini təhlükəyə atar. Üstəlik, KƏŞ ölkələri ilə son dövrlərdə əldə edilən diplomatik irəliləyişlər və regional dialoq cəhdləri də alt-üst olar. Bu, İranı beynəlxalq təcridə və daha dərin iqtisadi böhrana sürükləyə bilər.
Regional Təhlükəsizlik və Sabitlik Məsələsi
Mütəxəssislər hesab edirlər ki, Körfəz ölkələrinin özləri də regionda gərginliyin artmasında maraqlı deyillər. Onlar, əksinə, iqtisadi inkişafa və sabitliyə üstünlük verirlər. İranın ABŞ hərbi bazalarına qarşı mümkün qisas hərəkətləri, bu ölkələrin təhlükəsizliklərini birbaşa hədəf alacaq və Tehranın regional aktor kimi nüfuzuna ciddi zərər vuracaq. Bu səbəbdən, İranın rasional hərəkət edərək, strateji itkilərə yol açacaq riskli addımlardan çəkinməsi daha ağlabatan görünür.