İsrail Qəzzada Üç Strateji Nöqtəni Əlində Saxlamaq İstəyir
İsrailin KAN dövlət televiziyasında adları açıqlanmayan mənbələrə istinadən yayılan xəbərə görə, ABŞ Prezidenti Donald Trampın Qəzza planına əsasən, əsir mübadiləsi razılaşması tətbiq edildikdən və ordunun Qəzza zolağından mərhələli şəkildə geri çəkilməsindən sonra belə, İsrail Qəzza və ətrafındakı üç strateji nöqtədə uzunmüddətli hərbi varlığını davam etdirməyi planlaşdırır. İsrail rəsmiləri ordunun Qəzza zolağı sərhədləri daxilində bufer zonada (sahəsi göstərilməyib), Misir-Qəzza zolağı sərhədindəki Filadelfiya Dəhlizində və Qəzza şəhərinin şərqində yerləşən “70-ci Təpə” (Mintar Təpəsi) bölgəsində qalmasını nəzərdə tutan planın təfərrüatlarını Vaşinqton rəhbərliyinə çatdırıblar.
Strateji Nöqtələrdə Daimi Nəzarət
Xəbərdə bildirilir ki, bu nöqtələr İsrail üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir, ona sahədə üstünlük və izləmə-nəzarət gücü verir. İddia edilir ki, ABŞ rəhbərliyi İsrailin geri çəkilmənin ilk mərhələsi tətbiq edildikdən sonra bu nöqtələrdə qalmasının zəruriliyini anlayışla qarşılayıb. Plana görə, İsrail ordusu bütün əsirlər azad edildikdən sonra münaqişə zonalarından geri çəkiləcək. Ordu Qəzza zolağında müvəqqəti olaraq sarı xətdə qalacaq, daha sonra təhlükəsizlik vəziyyətini idarə etmək üçün ABŞ səlahiyyəti altında fəaliyyət göstərən xarici qüvvələrin bölgəyə girməsi ilə eyni zamanda qırmızı xəttə çəkiləcək. Son mərhələdə isə ordunun Qəzza zolağı sərhədlərində yerləşdirilərək, Filadelfiya Dəhlizi və 70-ci Təpə bölgəsindəki nəzarətini davam etdirərək mümkün təhlükəsizlik təhdidlərinin qarşısını almağa davam edəcəyi gözlənilir.
Həmas-İsrail Danışıqları və Trampın Çağırışı
Həmas dünən ABŞ Prezidenti Donald Trampın Qəzza planındakı əsir mübadiləsi hissəsini qəbul etdiyini və digər bəzi maddələrin müzakirə edilməli olduğunu açıqlamışdı. Donald Tramp da "Həmasın az əvvəl verdiyi bəyanata əsasən, onların daimi sülhə hazır olduqlarına inanıram. İsrail bombardmanları dərhal dayandırmalıdır ki, əsirləri tez və təhlükəsiz şəkildə çıxara bilək" demişdi. İsrail Baş Nazirinin Ofisindən verilən açıqlamada, Tel-Əviv rəhbərliyinin Qəzzadakı əsirlərin azad edilməsi üçün planın ilk mərhələsini tətbiq etməyə hazırlaşdığı bildirilmişdi. İsrail Baş Naziri Binyamin Netanyahu isə bir həftə ərzində Qəzzadakı İsrailli canlı və ölü əsirlərin azad ediləcəyinə ümid etdiyini qeyd edərək, bu müddətdə İsrail ordusunun “Qəzzanın dərinliklərində işğalını davam etdirəcəyini” iddia etmişdi.
Bombardmanlar Davam Edir, Həmas Təcili Hərəkətə Çağırılır
ABŞ Prezidenti Donald Trampın "hücumları dərhal dayandırın" çağırışına baxmayaraq, İsrail ordusu Qəzza zolağının müxtəlif bölgələrinə şiddətli bombardmanları davam etdirir. Yerli mənbələrdən alınan məlumata görə, İsrailin gecə boyu davam edən hücumlarında çox sayda insan yaralanıb, Qəzzadakı Əzhər Universiteti hədəf alınıb. Əzhər Universitetinə edilən şiddətli bombardman nəticəsində kampus binaları tamamilə dağılıb və yararsız hala düşüb. İsrail hərbi təyyarələri Qəzza zolağının cənubundakı Xan Yunusun şimalında yerləşən Əsda bölgəsində məcburi köçkünlərin çadırlarını hədəf alıb. Hücumda çox sayda Fələstinli yaralanıb. İsrail artilleriya hissələri də Vadi Qəzzanın şərqində yerləşdirilmiş zirehli maşınlarından humanitar yardım gözləyən Fələstinlilərə atəş açıb. Hücumda çox sayda insan yaralanıb.
Qəzza şəhərində isə İsrail hərbi təyyarələri Sabra, Cəla və Səlasiyan məhəllələrinə ardıcıl hava zərbələri endirib. Tayaran qovşağı ətrafında Ləvh və Əbu Şaban ailələrinə aid binalar hədəf alındığı hücumlarda çox sayda insan yaralanarkən, hədəf alınan binalar və ətrafdakı evlərdə genişmiqyaslı dağıntılar baş verib. İsrail təyyarələri həmçinin, Qəzza zolağının mərkəzindəki Maqazi düşərgəsini də hədəf alıb. Hücumda yaralananlar olub, sakinlərin evlərinə zərər dəyib.
Misirdə Əsir Mübadiləsi Danışıqları
Digər tərəfdən, Həmas və İsraildən nümayəndə heyətlərinin ABŞ Prezidenti Donald Trampın Qəzza planı istiqamətində oktyabrın 6-da Misirdə əsir mübadiləsini müzakirə edəcəyi bildirilib. Misir Xarici İşlər Nazirliyi tərəfindən edilən açıqlamada, Misirin vasitəçilərlə koordinasiya şəraitində və Qəzzadakı müharibəni sona çatdırma səyləri çərçivəsində İsrail ilə Həmas nümayəndə heyətlərinin müzakirələrinə ev sahibliyi edəcəyi qeyd edilib. Oktyabrın 6-da keçiriləcək dolayı danışıqlarda, Donald Trampın planı doğrultusunda, əsir mübadiləsinin şərtləri və detallarının müzakirə ediləcəyi bildirilib. Açıqlamada, müzakirələrin Donald Trampın planından sonra Qəzzadakı müharibənin sona çatması istiqamətində əldə edilən regional və beynəlxalq tempi artırma səyləri istiqamətində həyata keçiriləcəyi vurğulanıb.
Tramp Həması Təcili Hərəkətə Çağırır
ABŞ Prezidenti Donald Tramp sosial media hesabından etdiyi paylaşımda da Həmasın “tez olması lazım olduğunu” bildirib. Tramp, “Girovların azad edilməsinə və sülh razılaşmasının tamamlanması şansına imkan yaratmaq üçün İsrailin bombardmanları müvəqqəti olaraq dayandırmasını yüksək qiymətləndirirəm. Həmas dərhal hərəkətə keçməlidir, əks təqdirdə bütün təkliflər geri çəkiləcək. Çoxlarının gözlədiyi kimi bir gecikməni və ya Qəzzanın yenidən təhdid yaratdığı hər hansı bir nəticəni qəbul etməyəcəyəm” ifadələrini işlədib.
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz