İsrail müharibəsi Qəzza uşaqlarını çörəkpulu qazanmağa məcbur edir

Qəzza şəhərinin küçələrində termosu ilə gəzən on beş yaşlı Məhəmməd Aşur ətrafdakılara səslənərək, bir fincan qəhvə almalarını ümid edir. Bu yaşda Məhəmməd öz həmyaşıdları ilə məktəbdə olmalı idi. Lakin atasının İsrailin Qəzzaya qarşı apardığı müharibədə həlak olmasından sonra, o, təhsilini yarımçıq qoyaraq ailəsinin dolanışığını təmin etmək yükünü öz üzərinə götürmək məcburiyyətində qalıb. Gənc qəhvə satıcısı Al Jazera-ya verdiyi açıqlamada "Bu yükü daşımaq mənim boynuma deyil", deyib. "Bu iş – termosları, fincanları daşımaq, get-gəl etmək həddindən artıq ağırdır. Yorulmuşam, amma bacı-qardaşlarımı dolandırmaq üçün bunu etməliyəm." Məhəmməd İsrailin başlatdığı müharibənin nəticəsində işləməyə məcbur qalan Fələstinli uşaqların sayının artan bir hissəsidir. Müharibədə ən azı 39.000 uşağın valideynlərindən birini və ya hər ikisini itirməsi, eləcə də anklavın iqtisadiyyatının dağılması səbəbindən səkkiz yaşından kiçik uşaqlar belə ailələrinin sağ qalması üçün işləməyə vadar edilib. Onlar təhsillərini itirməklə yanaşı, uşaqlıqlarını da itirirlər. Məhəmmədin anası Ətəd Aşur oğlunun məktəbdə olmasının vacibliyini dərk etdiyini, lakin başqa çıxış yollarının olmadığını bildirib. O, "Atası öldürüldükdən sonra heç bir gəlir mənbəyimiz qalmadı", deyib. O qeyd edib ki, Məhəmmədin böyük qardaşları iş tapa bilməyib, özü də ailəni təmin edə bilmir. "O, hələ uşaqdır, lakin ona aid olmayan bir məsuliyyəti daşıyır", deyə Aşur əlavə edib. "Şərtlər bizi buna məcbur etdi."

Uşaqların Çiyinlərinə Düşən Yük

Qəzzadakı yardım agentlikləri uşaqların müharibənin ən ağır nəticələri ilə üzləşdiyini və adətən yetkinlərin üzərinə düşən əlavə məsuliyyətləri daşımağa məcbur qaldığını bildirir. UNICEF-in sözçüsü Tess İnqram deyib: "Daha çox uşağın zibil qalaqlarını eşələyərək qırıntı və ya odun parçaları axtardığını, qəhvə satdığını görürük. Bu, Qəzzada uşaq əməyi problemini göstərir." O bildirib ki, təşkilat tərəfdaşları ilə birlikdə "bu mənfi uyğunlaşma mexanizmlərini dayandırmaq üçün əllərindən gələni edir, o cümlədən ailələrə pul yardımı edir, onları uşaq əməyinin riskləri barədə maarifləndirir və ailələrə yenidən iş tapmağa kömək etməyə çalışır." İşğal altındakı İordan çayının qərb sahilindəki Ramallahdan danışan "Save the Children" təşkilatının Qəzza üzrə humanitar direktoru Reyçel Kammings qeyd edib ki, müharibənin səbəb olduğu ailə quruluşunun pozulması da uşaqları bacı-qardaşlarına və ya yaşlı ailə üzvlərinə qulluq etmək rollarına sövq edir. "Qəzzada bütün ailə strukturu pozulub və Fələstinli uşaqlar çox həssas vəziyyətdədirlər", deyə o, vurğulayıb. "Bu çox kövrək vəziyyət həqiqətən də öz ağır təsirini göstərir."

Təhsildən Məhrum Olan Yüz Minlər

Statistika Qəzza zolağında uşaqların müharibədən necə ağır zərər çəkdiyini açıq şəkildə nümayiş etdirir; burada əhalinin demək olar ki, yarısı 18 yaşdan kiçikdir. "Save the Children" təşkilatının məlumatına görə, 660.000-dən çox uşaq formal təhsildən kənarda qalıb, təxminən 132.000 uşaq isə kəskin qidalanma riski ilə üz-üzədir. Qəzza şəhərindən reportaj hazırlayan Al Jazeera-nın müxbiri Hind Xudari valideynlərin gəlir mənbəyini itirməsinin, xüsusən də Fələstinli uşaqları "etməməli olduqları işləri görməyə" məcbur etdiyini bildirib. "Onlar məktəbdə, dostları ilə oynayaraq vaxt keçirməli idilər", deyə o, əlavə edib. "Qəzza müharibəsi Fələstinli uşaqlara çox böyük ziyan vurub." Ailəsi üçün pul qazandığı növbəti uzun günün sonunda evə qayıdarkən Məhəmməd bir məktəbin yanından keçir və hələ də şagird olmağı arzulayır. "Atam sağ olsaydı, məni evdə, məktəbə gedərkən tapardınız", deyə o, kədərlə söyləyir.

24 saat