Dünya 30.06.2025

İsrail Qolanın işğalını şərt qoydu: Suriya və Livanla normallaşarıq

İsrail Qolanın işğalını şərt qoydu: Suriya və Livanla normallaşarıq

İsrailin Normalaşma Səyləri və Qolan Təpələri Mövqeyi

İsrailin xarici işlər naziri Saar Qüdsün qərbində Avstriyanın xarici işlər naziri Beate Maynl-Rayzinqer ilə keçirdiyi mətbuat konfransında Qəzza zolağında atəşkəs və Təl-Əvivin region ölkələri ilə normalaşma səyləri barədə açıqlamalar verib. Nazir Saar, İsrailin ərəb ölkələri ilə normalaşma üçün imzalanan "İbrahim Razılaşmaları"nı genişləndirmək istəyində olduğunu bildirib. O qeyd edib ki, ölkə Suriya və Livan kimi qonşu dövlətləri İsrailin əsas və təhlükəsizlik maraqlarını qoruyaraq sülh və normalaşma dairəsinə daxil etməyi arzulayır. Saar, İsrailin 1967-ci ildən bəri işğal altında saxladığı, beynəlxalq hüquqa görə Suriya ərazisi sayılan Qolan Təpələrinin "44 ildir İsrailin suverenliyi altında olduğunu" vurğulayıb. O, "hər hansı bir sülh sazişində Qolanın İsrail dövlətinin bir hissəsi olaraq qalacağını" ifadə edib. Nazir Saarın sözlərinə görə, Yaxın Şərqdə sülh və normalaşma dairəsinə Səudiyyə Ərəbistanının qatılması məmnuniyyətlə qarşılanacağı kimi, Suriyanın iştirakı da müsbət qiymətləndiriləcək.

Qəzzada Müvəqqəti Atəşkəs və Humanitar Yardım

Nazir Saar İsrailin Qəzza zolağında müvəqqəti atəşkəs və əsir mübadiləsi razılaşmasına razılıq verə biləcəyini açıqlayıb. Bu çərçivədə, ABŞ prezidenti Donald Trampın Yaxın Şərq üzrə xüsusi nümayəndəsi Stiv Vitkoffun atəşkəs təklifinə "bəli" dediklərini bildirib. Saar, "Vitkoffun təklifinə əsasən müvəqqəti atəşkəs təmin edilərsə, humanitar vəziyyətin həllinin də daha asan olacağını" iddia edib. O, İsrailin ABŞ-İsrailin dəstəklədiyi "Qəzza Humanitar Yardım Fondu"na (QHFF) ayırdığı və ya ayıracağı maliyyə vəsaitinə dair sualı cavablandırmaqdan imtina edib.

Avstriyanın Mövqeyi və İran Hücumları

Avstriyanın xarici işlər naziri Beate Maynl-Rayzinqer isə İsrailin hücumları altında olan Qəzza zolağına yardımları etibarlı tərəfdaş kimi təsvir etdiyi Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi vasitəsilə, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının prinsipləri çərçivəsində etdiklərini, QHFF ilə əməkdaşlıq etmədiklərini vurğulayıb. Nazir Maynl-Rayzinqer, Qəzzadakı humanitar böhran və BMT-nin aclıq barədə xəbərdarlığından dolayı "çox narahat olduqlarını" qeyd edib. Maynl-Rayzinqer, İsrailli həmkarına "humanitar yardımın Qəzzaya dərhal çatdırılmasına icazə verilməsinin vacibliyini aydın şəkildə ifadə etdiyini" bildirib. O, Avropa Birliyi (AB) ölkələrinin Qəzza zolağına humanitar yardımla bağlı bu narahatlıq səbəbindən ortaq bəyanat imzaladığını qeyd edib. AB İsrailə bazarında bir çox imtiyaz tanıyan AB-İsrail Tərəfdaşlıq Sazişinin dayandırılmasına tərəfdar olmadığını bildirən Maynl-Rayzinqer, sözügedən sazişi dayandırmağın Qəzzadakı insanlara kömək etməyəcəyi qənaətində olduğunu vurğulayıb. Avstriyanın Qəzzaya 60 milyon avro dəyərində humanitar yardım etdiyini bildirən Maynl-Rayzinqer, yardımların "etibarlı, prinsiplərə sadiq tərəfdaşlar" vasitəsilə edildiyini, QHFF-ə isə güvənmədiklərini ifadə edib. O, "burada vergi ödəyicilərinin pulunu istifadə edirik, buna görə də düzgün şəkildə istifadə olunmasını istəyirik" deyib. Ölkəsinin çatdırdığı yardımın Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və digər təşkilatların prinsipləri çərçivəsində istifadə edildiyinin altını çəkən Maynl-Rayzinqer sözlərini belə yekunlaşdırıb: "Bu yaxınlarda, çərşənbə günü, hökumət əlavə olaraq 3 milyon avro humanitar yardım etmə qərarı verdi. Etibarlı bir tərəfdaş olan Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi vasitəsilə yardımları edirik, QHFF ilə deyil." 24 saat