Qərbi Şəriada işğal altında olan ərazilərdəki Bədəvi icmasına mənsub ən azı 50 Fələstinli ailə, İsrail qüvvələrinin himayəsi altında olan İsrailli köçkünlərin dəfələrlə təcavüz və təzyiqlərinə məruz qaldıqdan sonra evlərini tərk edib. Bu barədə media orqanları və yerli hüquq müdafiə təşkilatları məlumat yayıb.
Wafa Fələstin xəbər agentliyinin bildirdiyinə görə, cümə səhəri Yeriçonun şimal-qərbindəki Ərəb Mleihat Bədəvi icmasından 30 Fələstinli ailə məcburi şəkildə köçürülüb, digər 20 ailə isə cümə axşamı yerlərindən didərgin düşüb. Köçkünlükdən əvvəl bu icma təxminən 500 nəfər əhalisi olan 85 ailəyə ev sahibliyi edirdi.
Fələstinin Bədəvi Hüquqlarını Müdafiə Təşkilatı "Əl-Baidar"ın məlumatına görə, ailələr illərlə "heç bir dəstək olmadan" özlərini müdafiə etməyə çalışdıqdan sonra evlərini tərk etmək məcburiyyətində qalıblar. İsrailin Qəzza müharibəsinin 2023-cü il oktyabrın 7-də başlamasından bəri, Qərbi Şərianın işğal olunmuş ərazilərində İsrail qüvvələri və qanunsuz məskunlaşanlar tərəfindən həyata keçirilən hücumlar kəskin şəkildə artıb.
Alia Mleihat Wafa-ya verdiyi açıqlamada, ailəsinin silahlı köçkünlərin onları və digər ailələri silah gücü ilə təhdid etməsindən sonra Yeriçonun cənubundakı Aqbat Cabr qaçqın düşərgəsinə sığınmaq məcburiyyətində qaldığını bildirib. İcmanın 50 yaşlı sakini və yeddi uşaq atası Mahmud Mleihat Reuters agentliyinə açıqlamasında artıq dözə bilmədiklərini və bu səbəbdən getmək qərarına gəldiklərini söyləyib.
"İsrailli köçkünlər silahlıdırlar və bizə hücum edirlər, İsrail ordusu da onları qoruyur. Biz onları dayandırmaq üçün heç nə edə bilmirik", - o deyib. Əl-Baidar Təşkilatının direktoru Həsən Mleihat bildirib ki, icmadakı ailələr İsrailli köçkünlərin və ordunun davamlı təxribat və hücumlarından sonra çadırlarını sökməyə başlayıblar. Sosial mediada yayılan və Əl-Cəzirənin "Sənəd" agentliyi tərəfindən təsdiqlənən görüntülərdə, ərazidən gecə vaxtı əşyalarla dolu yük maşınlarının uzaqlaşdığı əks olunur. Həsən Wafa-ya hücumların icmanı məhv etmək və "qanunsuz müstəmləkə genişlənməsinə yol açmaq" təhlükəsi yaratdığını da bildirib.
‘Övladlarımızı qorumaq istəyirik’
İsrailin insan haqları təşkilatı B’Tselem, Mleihat qəbiləsinin yaşadığı Yeriço yaxınlığındakı Mu’arrajatda İsrailli köçkünlərin Fələstinlilərə qarşı dəfələrlə törətdiyi zorakılıq aktlarını sənədləşdirib.
2024-cü ildə ağac dəyənəkli köçkünlər Fələstin məktəbinə basqın ediblər, 2023-cü ildə isə silahlı köçkünlər Fələstinliləri daşıyan nəqliyyat vasitələrinin yolunu kəsiblər, bəziləri havaya atəş açarkən, digərləri nəqliyyat vasitələrinə daş atıblar. Mahmud "Övladlarımızı qorumaq istəyirik və getmək qərarına gəldik", - deyərək bunu böyük bir ədalətsizlik kimi qiymətləndirib. O, 10 yaşından bəri bu icmada yaşadığını qeyd edib.
Alia Mleihat Reuters-ə verdiyi açıqlamada, 40 ildir orada yaşayan Bədəvi icmasının indi İordan Vadisinin müxtəlif yerlərinə, o cümlədən yaxınlıqdakı Yeriçoya dağılacağını söyləyib. O, 30 ailənin məcburi köçürülməsini "yeni Nəkbə" adlandıraraq, "İnsanlar öz əlləri ilə evlərini sökür, onilliklərdir yaşadıqları, xəyallarını qurduqları bu kəndi tərk edirlər", - deyə vəziyyəti təsvir edib. Nəkbə, ərəbcə "fəlakət" mənasını verir və 1948-ci ildə İsrail dövlətinin yaranması zamanı yüz minlərlə Fələstinlinin evlərindən kütləvi şəkildə didərgin düşməsinə istinad edir.
İsrail ordusu hələ ki, İsrailli köçkünlərin Bədəvi ailələrinə qarşı törətdiyi təzyiqlər və ailələrin icmanı tərk etməsi barədə şərh verməyib. İsrailin xarici işlər naziri Gideon Saar bazar ertəsi jurnalistlərə açıqlamasında, işğal altındakı Qərbi Şəriada baş verən zorakılıq hallarının qəbuledilməz olduğunu və fərdlərin qanunu öz əllərinə almamalı olduqlarını vurğulayıb.
Fəallar bildirirlər ki, İsrailin qəsəbə genişlənməsi son illərdə sürətlənib və 1967-ci il müharibəsində Qərbi Şərianı işğal etdikdən sonra hərbi işğal altında torpaqlarında qalan Fələstinliləri didərgin salır. Əksər ölkələr İsrail qəsəbələrini qeyri-qanuni və mülki şəxslərin işğal olunmuş ərazilərdə məskunlaşmasını qadağan edən Cenevrə Konvensiyalarının pozulması hesab edirlər.
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz