İsrailin Qəzzaya hücumları: Son sutkada 123 ölü, 3 uşaq aclıqdan həlak oldu

Qəzzada davam edən İsrail hücumları və dərinləşən humanitar böhran nəticəsində son 24 saat ərzində 123-dən çox fələstinli, o cümlədən yardım axtaran 21 nəfər həyatını itirib, 437 nəfər isə yaralanıb. Mühasirə altında olan bölgənin Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, bu ağır humanitar böhran fonunda səkkiz nəfər, o cümlədən üç uşaq, İsrailin tətbiq etdiyi aclıq və qida çatışmazlığından dünyasını dəyişib. Bu, 2023-cü ilin oktyabrında müharibə başlayandan bəri aclıqla əlaqəli ölümlərin ümumi sayını 235-ə, o cümlədən 106 uşağa çatdırıb. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Fələstinli Qaçqınlar üzrə Agentliyinin (UNRWA) rəhbəri Filipp Lazzarini baş verənləri "Qəzzada uşaqlara və uşaqlığa qarşı aparılan müharibənin ən son təzahürü" kimi qiymətləndirib. O, X sosial şəbəkəsində etdiyi paylaşımda, bombardman və hava zərbələri nəticəsində 40 mindən çox uşağın həlak olduğunu və ya yaralandığını, 17 minə yaxın uşağın valideynsiz qaldığını, bir milyon uşağın isə dərin travmalar alaraq təhsildən məhrum edildiyini bildirib. Lazzarini vurğulayıb ki, uşaqlar uşaqdır və heç kim uşaqlar öləndə, yaxud gələcəklərindən qəddarcasına məhrum ediləndə, harada olurlarsa olsunlar, o cümlədən Qəzzada susmamalıdır.

Atəşkəs Danışıqları Yenidən Başlayır

Qəzzada itkilərin sayı artmaqda davam etdiyi bir vaxtda, Fələstinin Həmas qruplaşmasının nümayəndə heyəti çərşənbə günü Misirdə potensial atəşkəsin müzakirələrinə başlamağa hazırlaşırdı. Əvvəlki dolayı atəşkəs danışıqları iyulun sonlarında Qətərdə nəticəsiz başa çatmışdı; İsrail və Amerika Birləşmiş Ştatları Həmasın sülh təklifinə cavabından saatlar sonra nümayəndə heyətlərini geri çəkmişdi. Həmas rəsmisi Tahir ən-Nono bildirib ki, Qahirədəki danışıqlar müharibəni dayandırmaq, humanitar böhranı yüngülləşdirmək və "Qəzzadakı xalqımızın əziyyətinə son qoymaq" yollarına yönələcək. Danışıqlara yaxın fələstinli bir rəsmi Reuters agentliyinə açıqlamasında, Həmasın müharibəni bitirməyin yeganə yolunun danışıqlar olduğuna inandığını və müharibəyə son qoyacaq hər hansı bir fikri müzakirə etməyə açıq olduğunu qeyd edib. Həmas nümayəndəsi həmçinin Reuters-ə qruplaşmanın anklavın idarəçiliyini bitərəf bir komitəyə təhvil verməyə hazır olduğunu, lakin Fələstin dövləti qurulmadan silahlarını yerə qoymayacağını bildirib. İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu isə Həmas "məhv edilənə qədər" müharibəni davam etdirəcəyinə söz verib.

İsrailin Qəzza Şəhərini Ələ Keçirmə Planı

İsrailin təhlükəsizlik kabineti ötən həftə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının beynəlxalq qınaqlarına və İsrail ordusu daxilindəki narazılığa baxmayaraq, Qəzza Şəhərini nəzarətə götürmək planlarını təsdiqləmişdi. Bu addım onsuz da ağır humanitar böhran yaşayan bölgə üçün beynəlxalq qınaqla qarşılanıb. Lakin çərşənbə günü İsrail ordusu Baş Qərargah rəisi Eyal Zamirin yüksək rütbəli komandirlər, Şin Bet nümayəndələri və digər zabitlərlə görüşündə əməliyyat planının "əsas çərçivəsini" təsdiqlədiyini açıqlayıb. Bəyanatda, Zamirin "qarşıdan gələn missiyalardan əvvəl qoşunların döyüş hazırlığını artırmağın, ehtiyatların səfərbərliyə hazırlığını təmin etməyin, eyni zamanda peşəkarlıq təlimləri keçirməyin və istirahət üçün şərait yaratmağın vacibliyini vurğuladığı" qeyd edilib. Əl-Cəzirənin Qəzza Şəhərindəki müxbiri Hani Mahmud, İsrail qüvvələrinin genişləndirilmiş işğalın hazırlıq mərhələsində olduğunu və gecə ərzində bir çox məhəlləni hədəf aldığını bildirib. Mahmudun verdiyi məlumata görə, "Qəzza Şəhərinin şərq hissəsindən, xüsusilə Zeytun məhəlləsi və ətraf ərazilərdən, habelə Sabra məhəlləsinə qədər partlayış səsləri aydın eşidilirdi. Ağır artilleriya və hava zərbələri nəticəsində yaşayış massivlərini hədəf alan zərbələrdən sonra gecə ərzində yeddi nəfərin həlak olduğu bildirilir." Şəhərin Şeyx Radvan məhəlləsində isə ərazidən qaçarkən daha üç nəfər həlak olub. Mahmud əlavə edib ki, şimali Qəzzaya yardım üçün əsas giriş nöqtəsi olan Zikim keçidi "fələstinlilər üçün ölümcül" bir məkana çevrilib, ümidsiz insanların kütləsinə baxmayaraq, məhdud sayda yardım yük maşınına icazə verilib. O, "orada daha çox insan, ya qəsdən İsrail hərbi atəşindən, ya da izdihamdan ölür" deyib.

Yardım Məhdudiyyətlərinə Kəskin Tənqidlər

Birləşmiş Krallıq, Kanada, Avstraliya, Fransa və Yaponiya da daxil olmaqla 24 ölkənin xarici işlər nazirləri çərşənbə axşamı günü Qəzzadakı humanitar böhranın "təsəvvüredilməz səviyyəyə" çatdığını bəyan edərək İsraili anklava məhdudiyyətsiz yardımın daxil olmasına icazə verməyə çağırıb. Bu çağırış, İsrailin mart ayından may ayına qədər anklavı blokadaya almasından, yalnız sonra mübahisəli ABŞ dəstəkli GHF vasitəsilə məhdud yardımlara icazə verməsindən sonra gəlir. Ciddi aclıq və humanitar böhranla bağlı artan beynəlxalq tənqidlər fonunda, iyulun sonlarında yardım təchizatına qoyulan məhdudiyyətlər bir qədər yumşaldılmışdı və bəzi günlərdə onlarla yardım yük maşını Qəzzaya daxil olmuşdu. Lakin UNRWA-nın məlumatına görə, gündəlik 500-600 yük maşını yardıma ehtiyac duyulsa da, bölgəyə daxil olan yardımlar bu rəqəmin yalnız kiçik bir hissəsini təşkil edir, üstəlik, bir çox fələstinli yardım toplamağa gedərkən həlak olur. Mahmud əlavə edib ki, İsrailin Qəzzada humanitar böhran yaratdığına dair beynəlxalq qınaqlar artmaqdadır, lakin yerdə vəziyyətdə heç bir dəyişiklik müşahidə olunmur. O deyib: "Onlar bəzi yardım yük maşınlarının Qəzzaya daxil olmasına icazə verdilər ki, orada yardım gəldiyi barədə mediada təəssürat yaradılsın. Amma bunun baş verənlərlə heç bir əlaqəsi yoxdur... daha çox insan hər gün məcburi aclıqdan dünyasını dəyişməyə davam edir."

24 saat