Netanyahunun Hökuməti Yeni Çətinliklə Üz-üzə
İsrailin Ultra-Ortodoks partiyası Birləşmiş Tövrat Yəhudiliyi (UTY), məcburi hərbi xidmət mübahisəsi səbəbilə ölkənin parçalanmış sağçı koalisiyasından ayrıldığını bəyan edib. Bu addım Baş nazir Benyamin Netanyahunun hakimiyyətini təhdid edir.
UTY-nin qalan yeddi üzvündən altısı, o cümlədən Deqel HaTora və Aqudat Yisrael fraksiyaları, bazar ertəsi axşam istefa məktubları yazıblar. UTY sədri Yitzhak Goldknopf bir ay əvvəl istefa vermişdi. Goldknopfun sözçüsü, ümumilikdə yeddi UTY Knesset üzvünün hökumətdən ayrıldığını təsdiqləyib.
Deqel HaTora, qərarın qrupun ruhani lideri Rabbi Dov Landonun "təlimatına uyğun olaraq" qəbul edildiyini bildirib. Onların bəyanatında hökumətin "müqəddəs yeşiva tələbələrinin statusunu təmin etmək öhdəliklərini dəfələrlə pozması" səbəbindən MK-ların koalisiyadan və hökumətdən istefa verdiyi qeyd edilib.
Bu qərar, Netanyahunun 120 yerlik Knessetdə yalnız 61 səs çoxluğu ilə qalması deməkdir ki, bu da çox cüzi bir fərqdir. Digər ultra-ortodoks partiyası Şasın da eyni addımı atıb-atmayacağı hələlik bəlli deyil.
Hərbi Xidmət Mübahisəsinin Dərinləşməsi
Ultra-Ortodoks millət vəkilləri uzun müddətdir ki, hərbi xidmət qanunu layihəsinə görə koalisiyadan çıxmaqla hədələyirlər. Onlar, yeşiva tələbələrinin xidmətdən azad edilməsini təmin edən qanun layihəsinin 2022-ci ilin sonunda Netanyahunun koalisiyasına qoşulmaq üçün əsas şərtlərdən biri olduğunu iddia edirlər.
Keçən il Ali Məhkəmə Müdafiə Nazirliyindən bu praktikanı dayandırmağı və seminariya tələbələrini hərbi xidmətə çağırmağı əmr etmişdi. İyun ayında, hətta İranla müharibənin astanasında, koalisiya ultra-ortodoks partiyaları ilə məcburi hərbi xidmət azadlıqları ilə bağlı razılığa gəldikdən sonra çətinliklə sağ qalmışdı.
Netanyahu yeni hərbi xidmət qanunu layihəsi üzərindəki çıxılmaz vəziyyəti həll etmək üçün səylərini artırmışdı. O, öz Likud partiyasının təzyiqi altındadır ki, daha çox ultra-ortodoks kişini orduya cəlb etsin və xidmətdən yayınanlara cəzalar tətbiq etsin. Lakin Şas partiyası üçün bu, qırmızı xəttdir, çünki onlar öz üzvlərinin daimi olaraq hərbi xidmətdən azad edilməsini təmin edən qanun tələb edirlər.
2022-ci ilin dekabrında formalaşmış Netanyahu koalisiyası, ölkə tarixində ən ifrat sağçı hökumətlərdən biridir.