İsrailli ifrat sağçı azarkeşlərdən Latviya paytaxtında fişəng provokasiyası

Riqada, Skonto Stadionunda İsrailin Beitar Yerusəlim klubunun azarkeşləri UEFA tərəfindən qoyulmuş qaydalara məhəl qoymayaraq pirotexnika vasitələrindən istifadə etdilər, nəticədə qatı qara tüstü stadionun üzərinə yayıldı. UEFA Konfrans Liqası təsnifat matçının ilk dəqiqəsindəcə "Riqə FK" ilə qarşılaşarkən, Latviyalı azarkeşlər təəccübləndi. Qara balaklava geyinmiş bir "Beitar" fanatı aramsız olaraq tribunaya fişənglər atdı, bu da kiçik bir yanğına səbəb oldu və qonaq tribunalarının bəzi hissələrini yandırdı. Tribunlarda "La Familia" adlı fan-klubunun pankartı asılmışdı. İrqçi davranışları, ərəb əleyhinə şüarları və zorakılığı ilə tanınan bu Beitar Yerusəlim fan-klubu əvvəllər İsraildə polis ilə dəfələrlə qarşıdurmaya girib. 2016-cı ildə gizli polis əməliyyatı nəticəsində 56 fanat silah qaçaqmalçılığı və zorakılıq şübhəsi ilə həbs edilmişdi. Cümə axşamı bir "Beitar" azarkeşi ev sahibi tribununda İsrail bayrağını qaldırdı. Bu, digər "Beitar" azarkeşlərinin alqışlarına səbəb olsa da, qəzəbli nəzarətçilər onları pilləkanlardan aşağı, qonaq tribunasına yönləndirdi. 89 illik tarixində heç bir ərəb oyunçu ilə müqavilə imzalamayan bu komandanın tərəfdarları arasında İsrailin sağçı naziri İtamar Ben-Qvir də var. İsrail-Fələstin münaqişəsi səbəbindən ev oyunlarını hazırda Rumıniyada keçirən klub, azarkeşlərinin Buxarest küçələrində "Ərəblərə ölüm" şüarları səsləndirdiyi kadrların çəkilməsindən bir neçə həftə sonra Latviyaya səfər etmişdi. Həmin oyunda onların komandası Monteneqronun "Sutyeska" klubunu 5-2 hesabı ilə məğlub etmişdi. Cümə axşamı Riqadakı matçdan sonra coşqun azarkeşlər stadion ətrafında təxminən yarım saat saxlanıldı. Tək bir ev sahibi azarkeşi "Beitar" azarkeşlərinin toplandığı istiqamətə "Fələstinə azadlıq!" deyə qışqırdı. Cavab olaraq isə "Fələstinə lənət!" səsləri gəldi. Oyun "Riqə FK"nın 3-0 hesablı qələbəsi ilə başa çatmışdı. Matçdan sonra "Beitar" azarkeşləri sıx nəqliyyatda fişənglər yandıraraq öz məyusluqlarını bildirdilər. Xaos zamanı bir neçə azarkeş Latviya polisi tərəfindən polis furqonlarına mindirildi.

İsrail Futbolunda İkili Standartlar

Beitar Yerusəlim azarkeşlərinin sərxoş və xaotik davranışları Avropa futbolunda yeni olmasa da, bu hadisələr İsrailin Qəzzada davam edən müharibəsi fonunda baş verir. Bu müharibədə 61 mindən çox fələstinli həlak olub və hüquq müdafiəçiləri İsrail komandalarının Avropa futbol turnirlərindən qadağan edilməsi çağırışlarını gücləndiriblər. Dünya futbolunun idarəedici orqanı olan FİFA, Fələstinin İsraili Qəzzadakı müharibəsinə görə beynəlxalq arenadan uzaqlaşdırma tələbinə dair araşdırmasını dəfələrlə təxirə salıb. Rusiyanın 2022-ci ilin fevralında Ukraynaya müdaxiləsindən sonra FİFA Rusiya komandalarını bütün beynəlxalq futbol yarışlarından kənarlaşdırmaq üçün cəmi bir neçə günə ehtiyac duymuşdu. Fələstin Futbol Federasiyasının sözçüsü və Fələstin qadın milli futbol komandasının keçmiş kapitanı Dima Səid "Əl-Cəzirə"yə verdiyi açıqlamada, bu hadisələrin fələstinlilərin həyatına qarşı göstərilən "ikili standartları" vurğuladığını bildirib. O, İsrail futbol azarkeşlərinin Avropada cəzasız şəkildə fələstinlilərə qarşı şüarlar səsləndirməsinə icazə verilməsini "bir fələstinli idmançı kimi... izləməsi ən çətin şeylərdən biri" adlandırıb. “Soyqırımı açıq şəkildə dəstəkləyən, uşaqların öldürülməsinə açıq şəkildə tərəfdar çıxan insanları görmək mənim üçün, ilk növbədə bir insan olaraq, ikinci növbədə isə bir fələstinli olaraq çox zərərlidir. Buna icazə verilməməlidir,” o əlavə edib. O, həmçinin İsrailin Qəzzaya qarşı müharibəsi başlayandan bəri 200-dən çox fələstinli futbolçunun öldürüldüyünü də qeyd edib. Çərşənbə günü Fələstin milli futbol komandasının keçmiş oyunçusu Süleyman əl-Obeyd Qəzzada yardım axtaranlara qarşı İsrail hücumu zamanı həlak olub. Keçən noyabr ayında İsrail futbol azarkeşləri "Makkabi Təl-Əviv" və Hollandiyanın "Ayaks" klubu arasında Amsterdamda keçirilən Avropa Liqası futbol matçından əvvəl və sonra fələstin tərəfdarı olan nümayişçilərlə toqquşmuşdu. Həmin vaxt sosial mediada paylaşılan videolarda İsrail azarkeşlərinin irqçi, ərəb əleyhinə mahnılar oxuduğu, bir taksini vandalizmə uğratdığı və Fələstin bayrağını yandırdığı görünürdü. Oyundan sonra, davalar başlayanda, Hollandiya polisi İsrail azarkeşlərinə qarşı cavab verən şəxsləri həbs etdi, dünya liderləri isə antisemitizm ittihamları irəli sürdülər. Qatar Universitetinin idman tədqiqatları üzrə alimi və postkolonial ədəbiyyat üzrə dosenti Tomas Ross Qriffin bu insidentin İsrail azarkeşlərinin cəzasız şəkildə hərəkət edə bilmə bacarığını nümayiş etdirdiyini bildirib. “Əgər bunlar küçələrdə vuran, taksiləri dağıdan, əmlaka soxulan, pəncərələri sındıran, mülki vətəndaşları döyən ingilis azarkeşləri olsaydı... Avropanın hər yerində qınama olardı. Lakin bu azarkeşləri bir İsrail idman qurumuna bağladığınız zaman, birdən... onlar qurban olurlar,” o deyib. Beitar Yerusəlim avqustun 14-də Rumıniyada "Riqə FK" ilə ev matçını keçirəcək.

24 saat