İsrailli ifrat sağçı fanatlar Latviya paytaxtında fişəng yandırdı

Riqada, Latviyada yerləşən Skonto Stadionunda qara tüstü buludları yüksəldi. İsrailin “Beitar azarkeşləri” UEFA qaydalarına məhəl qoymayaraq ardıcıl pirotexnika vasitələri işə saldılar. UEFA Konfrans Liqası təsnifat mərhələsinin “Riga FK” ilə matçının cəmi bir dəqiqəsi keçmişdi ki, latviyalı azarkeşlər heyrət içində idilər. Qara balaklava geyinmiş bir “Beitar” tərəfdarı laqeydcəsinə tribunada atəşfəşanlıq edir, kiçik yanğına və qonaq tribunalarının bəzi hissələrinin yanmasına səbəb olurdu. Tribunaların üzərində “La Familia” adını daşıyan “Beitar” azarkeş klubunun pankartı asılmışdı. İrqçi şüarları və zorakı davranışları ilə tanınan bu klub əvvəllər İsrail polisinin diqqət mərkəzində olmuşdu. Hələ 2016-cı ildə gizli polis əməliyyatı nəticəsində silah qaçaqmalçılığı və zorakılıq şübhəsi ilə 56 azarkeş həbs edilmişdi. Cümə axşamı bir “Beitar” azarkeşi ev sahibi komandanın tribunasında İsrail bayrağı qaldırdı. Digər Beitar azarkeşləri onu alqışlasa da, qəzəbli nəzarətçilər onları pilləkənlərdən aşağı salaraq qonaq tribunasına keçirdilər. 89 illik tarixində heç vaxt ərəb futbolçusu transfer etməyən komanda, sağçı İsrail naziri İtamar Ben-Qvirin dəstəyi ilə fəxr edir. Hazırda İsrail-Fələstin münaqişəsi səbəbindən ev oyunlarını Rumıniyada keçirən klub, azarkeşlərinin Buxarest küçələrində Monteneqronun “Sutyeska”sını 5-2 məğlub etdikləri oyundan bir neçə həftə sonra “Ərəblərə ölüm” şüarları səsləndirdikləri videoya çəkilmişdi. Cümə axşamı Riqadakı oyundan sonra səs-küylü Beitar azarkeşləri təxminən yarım saat stadionun ərazisində saxlanıldı. Tək bir ev sahibi azarkeş qapıların arxasında toplaşan “Beitar” tərəfdarlarına doğru “Fələstinə azadlıq!” qışqırdı. Cavab olaraq, “Fələstin lənətə gəlsin!” səsi eşidildi. Oyun “Riga FK”ın 3-0 hesablı qələbəsi ilə başa çatmışdı. Daha sonra Beitar azarkeşləri sıx hərəkətli yollarda fişənglər yandıraraq öz narazılıqlarını bildirdilər. Xaosun ortasında bir neçə azarkeş Latviya polisi tərəfindən polis furqonlarına aparıldı.

'İkili Standartlar'

Beitar azarkeşləri tərəfindən sərgilənən bu xaotik, spirtli içki ilə bağlı davranış Avropa futbolunda yeni olmasa da, İsrailin Qəzzada 61 mindən çox fələstinlini öldürdüyü müharibə fonunda baş verir. Bu vəziyyət insan haqları təşkilatları tərəfindən İsrail komandalarının Avropa futbol turnirlərindən qadağan edilməsi tələblərinə səbəb olub. Dünya futbolunun idarəedici orqanı olan FİFA və digər idman təşkilatları, Fələstinin İsraili Qəzzadakı müharibəsinə görə beynəlxalq arenadan kənarlaşdırmaq təklifinin nəzərdən keçirilməsini dəfələrlə təxirə salıb. 2022-ci ilin fevralında Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsindən sonra FİFA Rusiya komandalarını bütün beynəlxalq futbol yarışlarından kənarlaşdırmaq üçün cəmi bir neçə günə ehtiyac duymuşdu. Fələstin Futbol Assosiasiyasının sözçüsü və Fələstin qadın milli futbol komandasının keçmiş kapitanı Dima Said, bu faktın Fələstinlilərin həyatına qarşı nümayiş olunan “ikili standartları” vurğuladığını Al Jazeera-yə bildirib. O, İsrail futbol azarkeşlərinin Avropada cəzasız şəkildə anti-Fələstin şüarları səsləndirməsinin “bir fələstinli idmançı olaraq... izləməsi ən çətin şeylərdən biri” olduğunu qeyd edib. Said sözlərinə davam edərək, “Soyqırımı açıq şəkildə dəstəkləyən, uşaqların öldürülməsini açıq şəkildə müdafiə edən insanları görmək, əvvəla, bir insan olaraq mənə çox zərərlidir, ikincisi isə, bir fələstinli olaraq, buna icazə verilməməlidir” dedi. O həmçinin İsrailin Qəzzaya qarşı müharibəsi başlayandan bəri 200-dən çox fələstinli futbolçunun öldürüldüyü faktına da diqqət çəkib. Çərşənbə günü Fələstin milli futbol komandasının keçmiş oyunçusu Süleyman əl-Obeid Qəzzada yardıma ehtiyacı olanlara edilən İsrail hücumunda həlak olub. Ötən noyabr ayında İsrailli futbol azarkeşləri, “Makkabi Təl-Əviv” və Hollandiyanın “Ayaks” komandaları arasında Amsterdamda keçirilən Avropa Liqası futbol matçından əvvəl və sonra fələstinlilərə dəstək verən etirazçılarla qarşıdurma yaşayıblar. Həmin vaxt sosial mediada yayılan videolarda İsrailli azarkeşlərin irqçi, ərəb əleyhinə mahnılar oxuduğu, taksini vandalizmə məruz qoyduğu və Fələstin bayrağını yandırdığı görünürdü. Oyun başa çatdıqdan sonra, dava zamanı Hollandiya polisi İsrailli azarkeşlərə qarşı cavab verən şəxsləri həbs etdi, dünya liderləri isə antisemitizm ittihamları irəli sürdülər. Qətər Universitetinin idman tədqiqatları üzrə alimi və postkolonial ədəbiyyat üzrə dosenti Tomas Ross Qriffin bu hadisənin İsrailli azarkeşlərin cəzasız hərəkət etmələrini nümayiş etdirdiyini bildirir. “Əgər bunlar küçələri talan edən, taksiləri dağıdan, əmlaka ziyan vuran, pəncərələri sındıran, mülki vətəndaşları döyən ingilis azarkeşləri olsaydı, bütün Avropada qınanma olardı. Lakin siz bu azarkeşləri İsrail idman təşkilatları ilə əlaqələndirəndə birdən… onlar qurban olurlar”, – deyə o əlavə etdi. “Beitar Jerusalem” komandası “Riga FK” ilə ev oyununu avqustun 14-də Rumıniyada keçirəcək.

24 saat