Konqo-Ruanda dəstəkli üsyançılar şərqdə daimi atəşkəsə imza atdı

Sülh Sazişinə Doğru Atılan Addım

Konqo və Ruandanın dəstəklədiyi M23 qiyamçıları şənbə günü Qatarda Şərqi Konqodakı onilliklərdir davam edən Konqo münaqişəsinə son qoymaq üçün prinsiplər bəyannaməsi imzalayıblar. Bu bəyannamə tərəfləri daimi atəşkəsə və bir ay ərzində imzalanacaq hərtərəfli sülh sazişinə sadiqliyə çağırır. Əldə edilən razılaşmanın nüsxəsinə əsasən, yekun sülh sazişi ən geci 18 avqust tarixində imzalanmalıdır və bu saziş ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə iyun ayında Konqo və Ruanda arasında imzalanmış sülh sazişi ilə uzlaşmalıdır. Prinsiplər haqqında bəyannamə, Konqo və Ruandanın 27 iyun tarixində imzaladığı sülh razılaşmasının əsas məqamlarını əhatə edir. Bu, üsyançı qrupun Şərqi Konqodakı iki əsas şəhəri ələ keçirməsindən bəri tərəflər arasında ilk birbaşa öhdəlikdir.

Şərqi Konqodakı Vəziyyət və Humanitar Böhran

Qonşu Ruandanın dəstəklədiyi silahlı qrup, Konqonun mineral zəngin şərqində nəzarət uğrunda mübarizə aparan 100-dən çox silahlı qrup arasında ən görkəmlisidir. Konqoda yeddi milyon insanın məcburi köçkünə çevrilməsi səbəbindən Birləşmiş Millətlər Təşkilatı bölgədəki münaqişəni "Yerdəki ən uzunmüddətli, mürəkkəb və ciddi humanitar böhranlardan biri" adlandırıb. Bölgədəki gərginlik dayanıqlı inkişafa ciddi maneələr törətməkdədir.

Razılaşmanın Əsas Bəndləri və Gələcək Perspektivlər

Yekun sülh sazişinin konkret şərtlərinin və hansı güzəştlərin ediləcəyinin dərhal bəlli olmadığı qeyd olunur. M23 qiyamçıları Konqo ordusu tərəfindən saxlanılan və çoxu ölüm cəzası ilə üzləşən üzvlərinin azad edilməsini tələb edirdi. Konqo isə onların ələ keçirdikləri ərazilərdən geri çəkilməsini istəyirdi. Əsas məsələlərdən biri Ruandanın üsyançılara verdiyi dəstəyi, o cümlədən BMT ekspertlərinin Şərqi Konqoda olduğunu bildirdiyi minlərlə əsgərini geri çəkib-çəkməyəcəyidir. Ruanda və Konqo Vaşinqtonda sülh sazişi imzalayarkən, Ruandanın xarici işlər naziri Olivye Nduhungirehe bildirmişdi ki, Ruanda, Kqali tərəfindən 1994-cü ildə Ruandada soyqırım törətməkdə ittiham olunan silahlı qrupun Konqo tərəfindən zərərsizləşdirilməsindən sonra "müdafiə tədbirlərini" – Şərqi Konqodakı qoşunlarına işarə edərək – ləğv etməyə razılaşıb. Analitiklər qeyd edirlər ki, silahlı üsyançıların bu ilin əvvəlində ələ keçirdikləri Şərqi Konqo şəhərləri olan Qoma və Bukavudan geri çəkilməsi çətin olacaq və bu, Konqo hakimiyyətinin edəcəyi güzəştlərdən asılı olacaq.

24 saat