Qvardiya qoşunlarının meşə yanğınları ilə mübarizəyə cəlb edilməsi təklifi
ABŞ Şimal Komandanlığının rəhbəri general Qreqori Gillot müdafiə naziri Pit Hekšetdən Los-Ancelesdəki etirazlarla mübarizə aparan Kaliforniya Milli Qvardiyası qoşunlarının bir hissəsinin yanğınlarla mübarizəyə yönləndirilməsini istəyib. General, təxminən 4000 nəfərlik qüvvədən 200 əsgərin Los-Ancelesdən Kaliforniyanın digər bölgələrindəki yanğın söndürmə vəzifəsinə keçirilməsini təklif edib.
ABŞ rəsmilərinin bildirdiyinə görə, qoşunların yerinin dəyişdirilməsi tələbinin məqsədi meşə yanğınları mövsümünə hazırlıqdır. Digər bir rəsmi, onların yanğınlara cavab vermək üçün hazır vəziyyətdə saxlanıla biləcəyini qeyd edib. Kaliforniyada yanğınlar ilin istənilən vaxtı baş verə bilsə də, əsasən yay və payız aylarında pik həddə çatır. Kaliforniya Meşə Təsərrüfatı və Yanğından Mühafizə İdarəsi (Cal Fire) bu il "erkən və aktiv mövsüm" gözləyir, iyul və avqust aylarında orta səviyyədən yüksək fəaliyyət proqnozlaşdırılır.
Qvardiya yerləşdirilməsinin mübahisəli tərəfləri
Los-Ancelesə qoşunların yerləşdirilməsi ciddi mübahisələrə və hüquqi mübarizələrə səbəb olub. ABŞ prezidenti Donald Tramp Kaliforniya qubernatoru Gavin Nyusomun etirazlarına baxmayaraq, federal binaları və immiqrasiya agentlərini xaotik etirazlardan qorumaq üçün təxminən 4000 Milli Qvardiya üzvünü və 700 dəniz piyadasını səfərbər edib. Nyusom bu yerləşdirməni qeyri-qanuni və lazımsız adlandırıb.
Tramp Kaliforniya Milli Qvardiyasını etirazlarla mübarizəyə cəlb edəndə, ştat bu addımın yanğınlara cavab tədbirlərinə mane ola biləcəyi barədə xəbərdarlıq edib. Qvardiya qüvvələri tez-tez Cal Fire heyəti ilə birlikdə işləyir və meşə yanğınları daha tez-tez və şiddətli hala gəldikcə, dövlət rəsmiləri daha çox resursa ehtiyac duyulduğunu bildiriblər. Nyusomun ofisi keçən həftə qeyd edib ki, Milli Qvardiyanın yanğınsöndürmə qüvvəsi Los-Ancelesə yerləşdirilməsi səbəbindən yalnız 40% gücü ilə fəaliyyət göstərir.
Kaliforniya ştatı bu yerləşdirmə ilə bağlı Tramp administrasiyasına qarşı iddia qaldırıb. İddiada bildirilib ki, bu yerləşdirmə "Kaliforniyanın həm şimal, həm də cənub hissələri üçün pik meşə yanğınları mövsümünün ortasında baş verir və onların mühüm dəstəyinə ehtiyac yarana bilər".
Hüquqi mübarizə və məhkəmə qərarı
Qoşunlar bu ayın əvvəlində "Title 10" qanunu çərçivəsində federal xidmətə keçirilib. Bu qanun prezidentə "üsyan" zamanı və ya "prezidentin ABŞ qanunlarını müntəzəm qüvvələrlə icra edə bilmədiyi" hallarda Milli Qvardiya qüvvələrini səfərbər etməyə imkan verir. Tramp administrasiyası Los-Ancelesdə immiqrasiya agentlərinə qarşı şiddət təhdidləri səbəbindən bu şərtlərin ödənildiyini iddia edib.
Nyusom bu addıma etiraz edib və ştat dərhal bunu "səlahiyyət qəsb etmə" adlandıraraq məhkəməyə müraciət edib. Ştat administrasiyası iddia edib ki, administrasiyanın istinad etdiyi qanuna əsasən, Tramp qubernatorun icazəsi olmadan Qvardiyanı səfərbər etmək üçün qanuni səlahiyyətə malik deyil.
Doqquzuncu Dairə üzrə ABŞ Apellyasiya Məhkəməsinin üç hakimindən ibarət heyəti sonda Tramp administrasiyasının tərəfini tutaraq, ştatın iddiasına baxılarkən qoşunların Los-Ancelesdə qalmasına icazə verib. Məhkəmə bildirib ki, Tramp çox güman ki, Qvardiyanı federal səviyyəyə keçirmək üçün "qanuni statutar səlahiyyətini həyata keçirib" və qanun "qubernatorlara heç bir veto səlahiyyəti vermir".