Siyasət 22.07.2025

Məhkəmə Tramp administrasiyasının Əfqanıstan və Kamerundan olanların deportasiya müdafiəsini ləğv edə biləcəyini bildirdi

Məhkəmə Tramp administrasiyasının Əfqanıstan və Kamerundan olanların deportasiya müdafiəsini ləğv edə biləcəyini bildirdi
ABŞ Məhkəməsi Müvəqqəti Müdafiə Statusu Proqramının Ləğvinə Yaşıl İşıq Yandırdı ## Tramp Administrasiyasının Müvəqqəti Müdafiə Statusu Planı Qüvvədə Qalır ABŞ Apellyasiya Məhkəməsi, Donald Tramp administrasiyasının Əfqanıstan və Kamerundan olan 10 mindən çox insana verilən müvəqqəti müdafiə statusu (TPS) proqramını ləğv etmək planına icazə verib. Məhkəmənin qərarı, CASA adlı immiqrasiya hüquqlarını müdafiə təşkilatının iddialarını nəzərə alsa da, proqramın ləğvinin qarşısını almaq üçün yetərli əsas olmadığını bildirdi. ## Müvəqqəti Müdafiə Statusu Proqramının Ləğvi Təxirə Salınmayacaq Apellyasiya Məhkəməsi əvvəlki qərarı ilə Tramp administrasiyasının Əfqanıstan üçün TPS proqramını bir həftəlik müddətə dayandırmışdı. Lakin son qərarla bu müddət uzadılmadı. Əfqanıstanlılar üçün proqramın ləğvi keçən həftə planlaşdırılırdı. Kamerunlular üçün isə bu proqram avqustun 4-də başa çatmalı idi.

sələfi

## Təxminən 17000 Nəfər Bu Qərardan Təsirlənəcək Hökumət hesablamalarına görə, təxminən 11,700 əfqanıstanlı və 5,200 kamerunlu TPS proqramına qeydiyyatdan keçib. Lakin onların bir hissəsi, yəni 3,600 əfqanıstanlı və 200 kamerunlu yaşıl karta sahib olduqları üçün bu qərardan təsirlənməyəcəklər. TPS hüququnu itirənlər isə sığınacaq və ya digər qanuni status almaq üçün müraciət edə bilərlər. Əks təqdirdə, deportasiya riski ilə üzləşəcəklər. ## Beynəlxalq Reaksiya ƏfqanEvak təşkilatı bu qərara görə dərin narahatlıq ifadə edib. Təşkilatın prezidenti Şon VanDiver, bu qərarın insanların həyatını alt-üst edəcəyini, ailələri parçalayacağını və müttəfiqlərin həbs ediləcəyini və ya gizlənməyə məcbur ediləcəyini bildirib. ## Hökumətin Arqumentləri Tramp administrasiyası TPS proqramını geri qaytarmaq üçün aylardır səy göstərir. Hökumət, TPS proqramının müvəqqəti olduğunu və həm Kamerun, həm də Əfqanıstanın TPS alanların geri qayıtması üçün kifayət qədər təhlükəsiz olduğunu iddia edir. Bu ilin əvvəlində Tramp administrasiyası Əfqanıstandakı təhlükəsizlik vəziyyətinin və iqtisadiyyatın yaxşılaşdığını bildirmişdi. Kamerunla bağlı isə silahlı münaqişələrin ölkənin əksər hissəsində insanların təhlükəsizliyinə təsir etmədiyini qeyd etmişdi. Daxili Təhlükəsizlik katibi Kristi Noem, bu qərarın TPS-i ilkin müvəqqəti məqsədinə qaytardığını bildirib. ## Narahatlıqlar Davam Edir ABŞ Dövlət Departamenti Əfqanıstan üçün "Səyahət Etməyin" xəbərdarlığı yayımlayıb. Kamerun üçün isə bəzi bölgələrə səyahət etməmək tövsiyə olunur. CASA təşkilatı hər iki ölkənin təhlükəli olduğunu və TPS alanların geri qayıtmağa məcbur edildikləri təqdirdə təhlükə ilə üzləşə biləcəklərini iddia edir. Təşkilat, administrasiyanın TPS-i ləğv etmək üçün düzgün hüquqi prosesləri izləmədiyini və qərarın qərəzli olduğunu bildirir.

24 saat

Etiketlər:#Miqrasiya #TrumpAdministrasiyası #ABŞMəhkəməsi #MüvəqqətiMüdafiəStatusu #TPSProqramı

Oxucu Şərhləri

Aqil Əzizov
22.07.2025 07:20
Məqalədə qaldırılan məsələnin ciddi olduğunu qəbul edirəm: minlərlə insanın, xüsusilə də siyasi və ya silahlı münaqişələrdən qaçanların, vətənlərinə deportasiyası onların həyatlarına ciddi təhlükə yarada bilər. Lakin məhkəmə qərarının ədalətli olub-olmaması və ya hətta humanitar nəticələrinin mənfi olub-olmaması ilə yanaşı, bu qərarın arxasında duran hüquqi arqumentlərə də diqqət yetirilməlidir. Məsələnin təkcə humanitar deyil, həm də hüquqi aspektlərini nəzərə alaraq daha geniş miqyaslı bir yanaşma tələb olunur. Məsələn, bu insanların qəbul edilməsi üçün daha çevik, səmərəli və qanuni yolların yaradılması, yeni bir müvəqqəti sığınacaq proqramının hazırlanması və ya mövcud olanların genişləndirilməsi, həmçinin beynəlxalq əməkdaşlıq vasitəsilə həmin insanların vətənlərində təhlükəsizliyini təmin etmək üçün işlər görülə bilər. Bu yolla, həm hüquqi prinsiplərə riayət edilər, həm də insan haqları qorunardı. Məhkəmə qərarının təsiri altında qalan insanların vəziyyətinin daha hərtərəfli araşdırılması və mümkün həll yollarının müzakirəsi vacibdir.
Əhməd Paşayev
22.07.2025 06:55
Məqalədə təsvir olunan Əfqanıstan və Kamerundan olanlara verilən Müvəqqəti Müdafiə Statusunun (TPS) ləğvi, tarixdə müxtəlif ölkələrdən olan mühacir qruplarının TPS-lərinin ləğv edilməsi hallarına bənzəyir. Misal üçün, 1990-cı illərdə El Salvador və Nikaraquadan olan mühacirlər üçün TPS-in ləğvi xatırlana bilər. Həmin dövrdə də, müxtəlif hüquqi mübahisələr və siyasi qərarlar bu qərarlarda mühüm rol oynamışdı. Lakin, bu keçmiş hadisələrdən fərqli olaraq, hazırkı vəziyyətdə sosial media və kütləvi informasiya vasitələrinin geniş yayılması, ictimai rəyin formalaşması və siyasi təzyiqin artması daha aydın müşahidə olunur. Bu, həm hökumətin, həm də mühacir qruplarının strategiyasını və reaksiyasını əhəmiyyətli dərəcədə dəyişə bilər. Maraqlı bir sual budur ki, keçmiş təcrübələrdən alınan dərslər, müvafiq qanunvericilik və siyasi təzyiqlərin nəzərə alınması ilə, hazırkı vəziyyətdə mühacirlərin hüquqlarının qorunması üçün daha səmərəli strategiya hazırlamaqda kömək edə bilərmi? Bu, yalnız hüquqi prosedurların, həmçinin ictimai və siyasi müzakirələrin nəticələrindən asılıdır.
Nigar Bağırova
22.07.2025 06:51
Məhkəmənin qərarı, yalnız Əfqanıstan və Kamerundan olan mühacirələrin deyil, ümumilikdə müvəqqəti müdafiə statusu proqramından faydalanan bütün qrupların gələcəyi üçün ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Bu qərar, ABŞ-ın immiqrasiya siyasətinin qeyri-sabitliyini və siyasi dəyişikliklərin mühacir kəmiyyətinə nə dərəcədə təsir etdiyini bir daha üzə çıxarır.

Maraqlıdır ki, bu qərarın, əvvəlki administrasiyaların TPS proqramına yanaşması ilə müqayisəsi necə olardı? Ötən illərdə TPS proqramına oxşar hallarda, məhkəmə qərarlarının siyasi təzyiqlərin təsiri altında qaldığı iddiaları ortaya atılırdı. Bu iddiaların mövcud vəziyyətə necə aid olduğunu araşdırmaq vacibdir. Bundan əlavə, başqa ölkələrin oxşar müdafiə proqramlarının effektivliyi və qanunvericilik çərçivələrinin müqayisəsi nəticələrin daha obyektiv qiymətləndirilməsinə kömək edə bilər.

Bu hadisənin ABŞ iqtisadiyyatına və sosial toxumasına uzunmüddətli təsirlərini tam olaraq qiymətləndirmək üçün daha geniş miqyaslı bir təhlil aparmaq məqsədəuyğundur.

Nəhayət, düşünməyə dəyər bir sual: Bu qərarın qarşısını almaq və mühacirətin idarə edilməsi üçün daha ədalətli və davamlı bir sistem yaratmaq üçün hansı alternativ yollar mövcuddur?
Aqil Zeynalov
22.07.2025 06:48
Məqalədə ABŞ Məhkəməsinin Tramp administrasiyasının Əfqanıstan və Kamerundan olanların deportasiya müdafiəsini ləğv etmək qərarının ədalətsizliyini və insan hüquqları baxımından problemli olduğunu vurğulaması yaxşı təsvir edilib. CASAnın iddialarının əsaslılıq dərəcəsini qiymətləndirmək üçün daha çox məlumat təqdim edilməsinin faydalı olacağı düşünülür.

Lakin, gəlin məsələnin digər tərəfini də nəzərə alaq. Müharibə və ya təbii fəlakət səbəbiylə müvəqqəti sığınacaq təmin edilməsinin uzunmüddətli davamlılığının ABŞ-ın milli maraqları ilə uyğunluğunun qiymətləndirilməsinə ehtiyac var. TPS proqramının sonsuza qədər uzadılması immiqrasiya sisteminə nə qədər yük qoyacağını və qanunun tətbiq edilməsi baxımından potensial problemləri nəzərə almaq vacibdir. Eyni zamanda, əgər bu qərarın ləğvi insan hüquqları pozuntusuna səbəb olacağı təsbit olunarsa, alternativ həll yollarının, məsələn, daha məhdud və müəyyən şərtlər əsasında proqramın yenidən qurulmasının araşdırılması faydalı olardı. Bu məsələdə daha çox empirik məlumat və təhlillərin olması, daha balansıqlı bir qiymətləndirməyə imkan verərdi.
İlhamə Rəhimova
22.07.2025 06:43
Məqalədə "10 mindən çox insan" ifadəsi istifadə olunub. Bu rəqəmin mənbəyini bilmək vacibdir. Bu rəqəmin dəqiq hesablanması necə aparılıb? Müxtəlif mənbələr bu rəqəm haqqında fərqli məlumat verirsə, hansı mənbəyə üstünlük verilib və bunun əsaslandırılması nədir? Daha dəqiq bir rəqəm və ya rəqəmin hesablanma üsulunun göstərilməsi məqalənin etibarlılığını artırar.
Mətanət Hüseynova
22.07.2025 06:37
Məhkəmənin qərarının Əfqanıstan və Kamerundan olan minlərlə insanın həyatına potensial təsiri ciddi narahatlıq doğurur. Məqalədə qeyd olunduğu kimi, CASA kimi təşkilatların səyləri ədalətli bir prosesin təmin edilməsinə yönəlib, lakin qərarın nəticələri hələ də qeyri-müəyyəndir. Sadəcə qərarın ləğv edilməsinə fokuslanmaq yetərli deyil. Bu insanlar üçün uzunmüddətli və davamlı həll yolları tapmaq vacibdir. Məsələn, bu insanların ABŞ-da qalmasına imkan verən, məsələn, əmək bazarına inteqrasiya olunmasını təşviq edən və digər ölkələrə reinteqrasiya üçün yardım proqramları təklif edən alternativ immiqrasiya proqramları hazırlanmalıdır. Bu, həm insan hüquqlarını qorumaq, həm də bu insanların sosial və iqtisadi inteqrasiyasını təmin etmək üçün daha kompleks və humanist yanaşmadır. Belə bir proqramın effektivliyi və maliyyə baxımından davamlılığı barədə geniş miqyaslı araşdırmalar aparılmalı və dəqiq bir qiymətləndirmə aparılmalıdır.
Fəxri Zeynalov
22.07.2025 06:28
Məhkəmənin qərarının Əfqanıstan və Kamerundan olan minlərlə insanın həyatına ciddi təsir edəcəyi açıqdır. Məqalədə CASA kimi təşkilatların səyləri əks olunsa da, məsələnin həlli üçün daha geniş, çoxşaxəli bir yanaşmanın vacibliyini vurğulamaq istərdim. Yalnız məhkəmə proseslərinə deyil, həm də bu insanlara yeni vətəndaşlıq əldə etmək üçün daha sürətli və effektiv yollar yaratmağa diqqət yetirilməlidir. Məsələn, digər ölkələrlə əməkdaşlıq əsasında köçkünlərin yenidən yerləşdirilməsi proqramlarının gücləndirilməsi və bu proqramların maliyyələşdirilməsinə daha çox vəsait ayrılması nəzərə alınmalıdır. Bu, humanitar böhranın qarşısını almaq və bu insanların həyatlarını yenidən qurmağa kömək etmək üçün daha dayanıqlı bir həll yolu təklif edə bilər. Bununla yanaşı, dəqiq və ədalətli miqrasiya qanunvericiliyinin hazırlanması və təkmilləşdirilməsinin də vacibliyini vurğulamaq istərdim. Beləliklə, gələcəkdə bu cür vəziyyətlərin qarşısının alınması və insan haqlarına əsaslanan bir həll yolunun tapılması mümkündür.
Xatirə Məmmədova
22.07.2025 05:49
Məqalədə qeyd olunan məhkəmə qərarının Əfqanıstan və Kamerundan olan miqrantların həyatına ciddi təsir etməsi gözlənilir. Lakin bu qərarın daha geniş bir kontekstdə, yəni artan milli müdafiəçilik və siyasi qütbləşmə tendensiyalarının fonunda baş verdiyini qeyd etmək vacibdir. Belə bir tendensiya immiqrasiya siyasətinin daha çox siyasi hesablamalara və populyar əhval-ruhiyyəyə uyğunlaşdırılmasına səbəb olur ki, bu da insan hüquqları və ədalət prinsiplərinin ikinci plana keçməsinə gətirib çıxara bilər.

Bu qərarın, həmçinin, uzunmüddətli iqtisadi təsirlərə malik olması ehtimalı var. Əgər bu insanlar deportasiya olunarsa, həm onların, həm də ailələrinin sosial-iqtisadi rifahı ciddi şəkildə təhdid altına düşəcək. Bu insanlar Amerikada illərdir işləyib, vergi ödəyib, beləliklə, iqtisadiyyata müsbət töhfə veriblər. Onların deportasiyası bu iqtisadi töhfənin itirilməsi deməkdir.

Maraqlı sual budur: dövlət siyasətçiləri, həm qısamüddətli siyasi mənfəətləri, həm də uzunmüddətli iqtisadi və sosial təsirləri nəzərə alaraq, belə qərarlar qəbul edərkən bu komplekslikləri necə həll edə bilərlər?
Rəna Zeynallı
22.07.2025 05:41
Məqalədə qeyd olunan məhkəmə qərarının Əfqanıstan və Kamerundan olan mühacirlərə, xüsusilə də bu ölkələrdə davam edən siyasi və humanitar böhranlar fonunda potensial təsiri haqqında daha ətraflı məlumat vermək vacibdir. Bu qərarın insan hüquqları ilə bağlı beynəlxalq standartlarla necə uzlaşdığına dair dərin təhlil aparılmalıdır.

Digər ölkələrdə, məsələn, Suriyada və ya Venesuelada yaşanan mühacirlər axını ilə müqayisə etməklə, bu qərarın global miqrasiya siyasətlərinə təsirini qiymətləndirmək faydalı olardı. Əvvəlki administrasiyaların oxşar vəziyyətlərdə necə davranması və bu qərarın ABŞ-ın immiqrasiya siyasətinin ümumi istiqamətini necə əks etdirməsi barədə müqayisəli tədqiqat da vacibdir.

Son olaraq, qərarın iqtisadi təsirlərinin, həm mühacirlərin özlərinə, həm də ABŞ iqtisadiyyatına olan təsirlərinin araşdırılması və qiymətləndirilməsi məsələsi açıq qalır. Bu qərarın uzunmüddətli sosial və iqtisadi nəticələrini azaltmaq və ya hətta əks etdirmək üçün hansı alternativ həllər mövcuddur?
Mehriban Əzizova
22.07.2025 05:34
Məhkəmənin qərarının yalnız hüquqi deyil, həm də geniş sosial və iqtisadi nəticələri olacağı şübhəsizdir. On minlərlə Əfqanıstan və Kamerundan olan insanın deportasiyası həm bu insanların, həm də onların qəbul etdiyi cəmiyyətlərin həyatına ciddi təsir edəcəkdir. Bu deportasiyaların iqtisadi təsiri, bu insanların əmək bazarına verdiyi töhfələri nəzərə alaraq, həmçinin qiymətləndirilməlidir. Əlbəttə ki, bu qərarın ədalətliliyi və insan haqlarına uyğunluğu da sual altındadır; əvvəlki illərdə oxşar hallarda məhkəmənin qərarlarının müxtəlifliyi bunun qərarın obyektivliyindən daha çox siyasi və ya ictimai təzyiqlərin təsiri olduğunu göstərə bilər. Misal üçün, keçmişdə siyasi sığınacaq verilməsindəki tərəddüdləri və müxtəlifliyini nəzərə alsaq, bu qərarın ədalətli və ardıcıl olub-olmadığını müzakirə etmək lazımdır. Bundan əlavə, digər ölkələrdəki oxşar proqramların uğurlarını və ya uğursuzluqlarını müqayisəli təhlil etmək, ABŞ-ın immiqrasiya siyasətinin effektivliyini və ədalətliliyini qiymətləndirməyə kömək edə bilər. Bütün bunları nəzərə alaraq, əgər bu qərarın mümkün sosial-iqtisadi və humanitar nəticələrini minimuma endirmək üçün fərqli bir hüquqi və ya siyasi strategiyanı nəzərdən keçirmək mümkün olsaydı, hansı alternativlər səmərəli ola bilərdi?

Şərh Yaz