NASA Starliner missiyalarını keçən ilki astronavt qalması səbəbindən ixtisar edir

NASA Boeing Starliner Missiyalarını Azaldır

NASA bazar ertəsi günü verdiyi açıqlamada, Boeing-in Starliner kosmik gəmisi ilə bağlı ilkin müqaviləsinin həcmini azaltdığını elan edib. Bu qərar, keçən il Starliner-in ilk ekipaj sınağının uğursuzluqla nəticələnməsindən və iki astronavtın Beynəlxalq Kosmik Stansiyada (BKS) doqquz aydan çox təklənməsindən sonra gözlənilən idi. NASA layihədən tamamilə imtina etməsə də, artıq Boeing-dən əvvəlki altı missiya əvəzinə dörd missiya həyata keçirməsini tələb edəcək. Qalan iki uçuş isə, hər şeyin uğurlu getməsi halında, əlavə seçim olaraq qalacaq.

İlk tam missiya 2026-cı ilin aprel ayından tez olmayaraq başlayacaq və yalnız yük daşıyacaq, ekipaj deyil. Bu sınaq uğurlu olarsa, sonrakı üç missiyanın ekipajlı olması planlaşdırılır. Bu addım həm Boeing üçün, həm də BKS-ə çatmaq üçün birdən çox yolun olması baxımından müsbətdir. Hazırda SpaceX Dragon kapsulu Falcon 9 raketi vasitəsilə stansiyaya uçuşlar həyata keçirir. "Fərqli ehtiyat sistemlərinin" mövcudluğu, alternativlərdən birində problem yarandığı təqdirdə, böyük əhəmiyyət kəsb edir. Lakin təəssüf ki, Boeing-in təklif etdiyi ikinci variant, yəni Starliner, məhz problem yaradan tərəf oldu.

Kosmosda Təklənmiş Astronavtlar

2014-cü ildə NASA Boeing ilə Starliner layihəsi üçün 4.5 milyard dollarlıq müqavilə imzalamışdı. On il sonra və büdcəni 2 milyard dollar aşdıqdan sonra, kapsul nəhayət ekipajla BKS ilə birləşdi. Lakin bu, az qala fəlakətlə nəticələnirdi, çünki yanaşma zamanı bir neçə nasaz işləyən təkanverici astronavtların nəqliyyat vasitəsinə nəzarəti itirməsinə səbəb olmuşdu. Nəticədə, Starliner pis vəziyyətdə idi və heç kim onun astronavtları sağ-salamat Yerə qaytaracağına güvənmirdi. Bu səbəbdən onların on günlük missiyası doqquz aylıq məcburi qalma müddətinə çevrildi.

Nasaz təkanvericilər bütün BKS-i təhlükə altına salırdı, çünki gəmi stansiyadan ayrılarkən nəzarəti itirib ona çırpıla bilərdi. Sonda, kapsul təhlükəsiz şəkildə ayrılaraq Yerə qayıtsa da, eniş zamanı yeni problemlər ortaya çıxdı. Space.com-un məlumatına görə, enişin nə qədər yaxşı keçdiyi nəzərə alınarsa, ekipaj əslində vaxtında onunla evə qayıda bilərdi. Lakin yeni yaranan problemlər fonunda, heç kim belə bir mühitdə insan həyatını riskə atmaq istəmirdi.

Boeing üçün ümumilikdə uğursuz keçən bir ildə, Starliner-in uğursuzluğu bəlkə də onun ən ictimai və utancverici hadisəsi idi (737 təyyarəsinin qapı panelinin uçması istisna olmaqla – bəli, həqiqətən pis bir il idi). Bütün bunlara baxmayaraq, Starliner kapsulu irəliləməyə davam edir. Yaxın bir neçə ildə yenidən astronavtları BKS-ə aparması gözlənilir. Kim bilir, bəlkə də onları evə də qaytara bilər.

24 saat