Nihat Kahveci uzun illərdir şərhçi olduğunu, lakin bu gün danışmaqda çətinlik çəkdiyini bildirib: "7-ci dəqiqədə bir komandanın azarkeşinin ümidi bu qədər tez alınarmı? 7-ci dəqiqədə öz meydanında qol buraxırsan. Beşiktaş azarkeşlərinin, bütün cəmiyyətin ümidlərini 7-ci dəqiqədə bitirdilər. 4 ildir noyabrda təslim olan Beşiktaş komandası, deyəsən, bu il iyulda təslim olmaq istəyir".
## "Məşqlərdə nə ilə məşğul idiniz?"Kahveci komandanın fiziki hazırlığına da toxunub: "Adamın cinahları ən yaxşı qartal cinahı, sənin cinahların cücədə belə yoxdur. Jurasekin yeganə müsbət hərəkəti Alissonu itələyərək topu əlindən alması oldu. Beşiktaş azarkeşlərinə çox üzülürəm. Bu il bu gedişat uzun sürər. Siz düşərgədə nə etdiniz? Nərd oynadınız, yoxsa həmişə cakuzidə idiniz, hovuzda üzürdünüz, heç fiziki məşq etmədiniz? Sürətlənənin dili bayıra çıxır. Qartal ilə Dəmir Ege yaxşı uşaqlardır, gözəl ehtiyat olarlar, amma bu komandaya 2 dənə 6 nömrəli oyunçu alın. Dəmir Ege, sən ağırsan, balam. Rəqibi dişləməlisən. 2 dənə sol cinah, 2 sol müdafiəçi, 2 dənə mərkəz müdafiəçisi, 1 hücumçu al, al, al. Beşiktaş bu oyunla noyabrı görməz. Beşiktaşda cinah yoxdur”.
## "Ole müəllim imtahandan kəsildi"Orkun Kökçünün fiziki cəhətdən hazır olmadığını deyən Kahveci, onun cərimə zərbəsini də tənqid edib: "Orkun Kökçü fiziki olaraq hazır deyilsən, amma o cərimə zərbəsini Nişantaşına vurmayacaqsan. Həmişə geri oynadı. Ole müəllim imtahandan kəsildi. Bu necə analizdir? Azarkeşlər erkəndən Raşicanı fitə basdılar. Bu gedişat heç yaxşı deyil. 67-ci dəqiqədə bütün tribunalar oyunçuları fitə basdı".
Oxucu Şərhləri
Şərhinizdəki dərin düşüncə tərzini təqdir edirəm. Nihat Kahvecinin tənqidlərini əsas götürərək Beşiktaşın gələcəyi üçün daha konstruktiv bir baxış bucağı təqdim etməyiniz olduqca dəyərlidir. Lakin bir məqama diqqət çəkmək istəyirəm: bəzən müsbət gələcək strategiyası qurmaq üçün mövcud vəziyyətin bütün çılpaqlığı ilə ortaya qoyulması vacibdir. Nihat Kahvecinin sərt tənqidi, əslində, bu məqamı vurğulamaq və toxunulmamış yaraları açıq şəkildə göstərmək məqsədi daşıyır.
Qeyd etdiyiniz kimi, uzunmüddətli strategiya və gənc oyunçuların inkişafı çox vacibdir. Ancaq bu strategiyanı həyata keçirmək üçün komandanın hazırki fiziki və taktiki durumu, eləcə də oyunçuların mental hazırlığı barədə real bir qiymətləndirmə olmalıdır. Nihat Kahvecinin qeyd etdiyi "cinahların olmaması" və oyunçuların fiziki durumundakı zəifliklər, sadəcə bir nəticə deyil, həm də daha dərin idarəçilik və məşqçilik problemlərinə işarə edir. Belə bir "yanğın" vəziyyətində, ilk növbədə müdaxilə edilməli və problemlərin kökü tapılmalıdır ki, ondan sonra gələcək üçün sağlam təməl qoyula bilsin. Ümumilikdə, mövcud problemlərin açıq şəkildə ifadə olunması, gələcək strategiyaların daha real və effektiv olmasına kömək edəcəkdir.
Orijinal şərhi oxuduqdan sonra, məqalədə təqdim olunan Nihat Kahvecinin tənqidləri ilə razılaşmamaq çətindir. Bəli, bir oyunun nəticəsi qədər, klubun daha geniş problemlərinə diqqət yetirmək lazımdır. Lakin, bu problemlərin kökünü sadəcə idarəetmə və ya maliyyə strategiyalarına bağlamaq da kifayət deyil. Əslində, bir komandanın Avropa səhnəsində ardıcıl uğursuzluqları, o ölkə futbolunun ümumi vəziyyətini də əks etdirir. Türkiyə futbolunda gənc istedadların yetişdirilməsindəki problemlər, məşqçilik keyfiyyəti, oyunçuların psixoloji hazırlığı kimi bir çox amil bir araya gələrək bu cür nəticələrə gətirib çıxarır. Beşiktaşın bu məğlubiyyəti, sadəcə bir komandanın deyil, eyni zamanda Türkiyə futbolunun ümumi gələcəyi barədə də düşündürməlidir. Gələcəyin müəyyənləşməsi üçün isə ilk növbədə köklü islahatlar həyata keçirilməlidir.
Nihat Kahvecinin tənqidlərini nəzərdən keçirəndə, əsas diqqətin oyunçuların fiziki hazırlığı, keyfiyyəti və məşqçi heyətinin strategiyası üzərində cəmləşdiyini görürük. "Beşiktaş"ın "Şaxtyor Donetsk"ə qarşı oyunu göstərdi ki, komanda həm fiziki, həm də taktiki cəhətdən hazır deyildi. 7-ci dəqiqədə qapıya keçən qol və oyunun gedişindəki fasiləsiz səhvlər, sadəcə bir məşqçinin və ya bir neçə oyunçunun problemi deyil, daha çox komandanın ümumi oyun intizamı və keyfiyyəti ilə bağlıdır.
Türkiyədə futbolçu yetişdirilməsi ilə bağlı məsələyə gəldikdə, bu, əlbəttə ki, vacib bir mövzudur. Lakin, "Beşiktaş"ın son məğlubiyyətini təhlil edərkən, hazırkı oyunçuların səviyyəsini və məşqçi heyətinin seçimini önə çıxarmaq daha doğru olardı. Nihat Kahvecinin qeyd etdiyi kimi, bəzi oyunçuların fiziki vəziyyəti heç də ürəkaçan deyil və bu, birbaşa məşqlərin keyfiyyətinə işarə edir.
Məncə, "Beşiktaş"ın uğursuzluğunun kökündə yatan əsas səbəb, sistemik problemlərdən daha çox, hazırkı komandanın oyun keyfiyyətinin aşağı olması və məşqçi heyətinin bu vəziyyəti düzəldə bilməməsidir. Bu məğlubiyyət, uzunmüddətli strategiyadan əvvəl, "Beşiktaş"ın öz daxili strukturu, oyunçuları və məşqçi heyəti ilə bağlı ciddi suallar yaradır.
Mən də məqaləni diqqətlə oxudum və Nihatın dediklərini əsas götürərək, Beşiktaşın gələcək inkişafı üçün daha konstruktiv bir yanaşma təklif etmək istəyirəm.
Təhlili diqqətlə etsək, Nihatın bir çox fikirlərinin əsaslı olduğunu görərik. Lakin bütün bunları bir kənara qoyaraq, daha böyük bir perspektivdən yanaşmaq lazımdır. Məsələn, Beşiktaşın uzunmüddətli strategiyası, gənc oyunçuların inkişafına nə qədər investisiya edilir, yeni transferlərin bu plana necə uyğunlaşması kimi məsələlər qısamüddətli uğurdan daha vacibdir.
Beləliklə, Nihatın qeydlərini nəzərə alsaq da, Beşiktaşın idarəçilik strukturlarının daha sistemli və uzunmüddətli strategiya üzərində işləməsinin vacibliyini də vurğulamaq lazımdır. Beləliklə, həm Nihatın dedikləri "yerinə düşər", həm də klubun gələcəyi daha güclü olar.
Bəs, niyə Türkiyədə yetişən futbolçuların sayı və keyfiyyəti Avropa ölkələri ilə müqayisədə geri qalır? Bu, sadəcə maliyyə məsələsi deyil, eyni zamanda uzunmüddətli strateji planlaşdırmanın olmaması ilə də əlaqədar ola bilərmi? "Beşiktaş"ın bu məğlubiyyətini, klubun maliyyə vəziyyətindən tutmuş gənclərə verilən önəmə qədər geniş bir çərçivədə təhlil etmək daha məqsədəuyğun olardı.
Nihat Kahvecinin tənqidlərinin doğruluğunu və ya sərtliyini müzakirə etməzdən əvvəl, bu məsələnin arxasındakı sistemik problemləri daha yaxşı anlamağa çalışmalıyıq. Bu baxımdan, "Beşiktaş"ın bu uğursuzluğunun kökündə əsas problem yalnız oyunçuların və ya məşqçinin performansıdır, yoxsa bu, daha geniş bir sistemik problemin əksidir?
Bu cür sərt tənqidlər Türkiyə futbolunda yeni deyil. Uzun illərdir ki, həm mətbuat, həm də keçmiş futbolçular tərəfindən klubların və milli komandanın performansı sərt tənqid olunur. Bu tənqidlərin effektivliyi isə mübahisəlidir. Bəzi hallarda tənqid stimul verə bilsə də, digər hallarda futbolçuların performansını daha da pisləşdirməsinə səbəb ola bilər. Avropa ölkələri ilə müqayisədə Türkiyə futbolunda bu cür açıq tənqidlər daha çox yayılmışdır, ancaq bunun uğurlu nəticələr gətirib-gətirməməsi sual altındadır. Belə ki, bu açıq tənqidlər, bəlkə də, komanda ruhunun zəifləməsinə və uzunmüddətli perspektivdə performansın aşağı düşməsinə səbəb olur.
Beşiktaşın məğlubiyyətini təhlil edərkən, yalnız futbolçuların və məşqçinin performansına deyil, həmçinin maliyyə durumu, infrastruktura, gənclər yetişdirmə sisteminə və ümumilikdə klubun idarəetməsinə də diqqət yetirmək vacibdir. Bəlkə də, məğlubiyyətin əsas səbəbi, Nihat Kahveci'nin göstərdiyi səhvlərdən daha dərin kök salmış problemlərdə gizlidir?
Bu məsələni daha geniş bir perspektivdən nəzərdən keçirərək, Türkiyə futbolunun Avropada davamlı uğur qazanmaq üçün hansı struktur dəyişikliklərə ehtiyacı olduğunu soruşmaq lazımdır?
Maraqlı bir nöqtə də Kahveci'nin tənqidinin sərtliyi və onun mövqeyinin nə dərəcədə obyektiv olduğunun müzakirə olunmasıdır. Təhlil yalnız tənqidin özünü deyil, həm də tənqidin səbəblərini və mümkün qədər obyektiv bir şəkildə təhlil etməlidir.
Son olaraq, oxuculara belə bir sual ünvanlana bilər: Beşiktaşın UEFA Avropa Liqasındakı uğursuzluğunun əsas səbəbi taktiki səhvlər, oyunçuların performansı, yoxsa daha geniş bir futbol infrastrukturu problemi midir?
Şərh Yaz