Pakistan XİN rəhbəri Banqladeşdə tarixi görüşlər keçirdi

Banqladeş və Pakistan Arasında Yaxınlaşma: Yeni Üfüqlər Açılır

Pakistanın xarici işlər naziri İshaq Dar Banqladeşdə yüksək səviyyəli rəsmilər və siyasətçilərlə, o cümlədən xarici işlər üzrə müşavir Touhid Hossainlə danışıqlar aparıb. Pakistan-Banqladeş əlaqələrində yeni bir mərhələnin başlanğıcı kimi qiymətləndirilən bu səfər, Dakanın Hindistanla münasibətlərinin gərginləşdiyi bir vaxta təsadüf edir.

Şənbə günü Dakanı ziyarət edən Dar, 2012-ci ildən bəri Banqladeşə səfər edən ən yüksək rütbəli Pakistan rəsmisidir. İslamabad bu səfəri “tarixi” və “Pakistan-Banqladeş əlaqələrində əhəmiyyətli bir mərhələ” adlandırıb.

Keçən avqust ayında Banqladeşdə baş verən kütləvi üsyan nəticəsində Şeyx Hasina baş nazir vəzifəsindən devrildikdən və Yeni Dehliyə qaçdıqdan sonra, Dhaka və İslamabad arasında münasibətlər yumşalmağa başlayıb. Hasina Hindistan tərəfdarı kimi tanınırdı.

Darın səfəri iki ölkənin səyahət üçün viza məhdudiyyətlərini asanlaşdırmasından bir neçə gün sonra gerçəkləşir. Bazar günü ticarət əməkdaşlığı da daxil olmaqla bir sıra sazişlərin imzalanması gözlənilir. Ötən il iki ölkə dəniz ticarətinə başlayıb, fevral ayında isə hökumətlərarası kommersiya əlaqələrini genişləndiriblər.

İqtisadi və Ticarət Əməkdaşlığı Güclənir

Pakistan Xarici İşlər Nazirliyi Dar və Ticarət Naziri Cam Kamal Xanın Bazar günü səhər Banqladeşin ticarət müşaviri Şeyx Bəşiruddinlə görüşündən sonra X sosial şəbəkəsində bildirib ki, “İki tərəf iqtisadi və kommersiya əməkdaşlığını, xüsusilə ticarətin artırılmasını və əlaqələrin gücləndirilməsini müzakirə ediblər”.

Yerli daşıyıcıların təsdiq almağa çalışdığı birbaşa Dhaka-Karaçi uçuşlarının başlanması planları da mövcuddur. Bu barədə Banqladeşin “The Daily Star” qəzeti məlumat yayıb.

Pakistan Xarici İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, Dar həmçinin Cənubi Asiya ölkəsinin müvəqqəti lideri Məhəmməd Yunusla da görüşəcək. Şənbə günü Dakanın Pakistan Ali Komissiyasında keçirdiyi mətbuat konfransında Dar, ölkəsinin “Banqladeşlə əməkdaşlıq yönümlü və gələcəyə hesablanmış əlaqələr qurmaq üçün güclü istəyini” vurğulayıb.

Siyasi Dialoq və Tarixi İrsin Üzərindən

Pakistanın yüksək səviyyəli diplomatı həmçinin Banqladeşli siyasi nümayəndə heyətləri, o cümlədən 1971-ci ildə Banqladeşin müstəqilliyinə qarşı çıxan Camaat-i-İslami partiyasının üzvləri ilə görüşüb.

Camaat-i-İslami partiyasının sədr müavini Seyid Abdullah Məhəmməd Tahir görüşdən sonra jurnalistlərə bildirib ki, “Biz gələcəkdə qardaş müsəlman dövləti [Pakistan] ilə əlaqələri necə daha da inkişaf etdirmək və regional alyansı (Cənubi Asiya Regional Əməkdaşlıq Təşkilatını) daha fəal və güclü etmək yollarını müzakirə etdik.”

Dar keçən ilki üsyana rəhbərlik edən yeni yaradılmış Milli Vətəndaş Partiyasının (NCP) və Banqladeş Millətçi Partiyasının (BNP) liderləri ilə də görüşüb.

Cümə günü, hər iki ölkənin yüksək rütbəli hərbi komandirləri Pakistanda görüşüblər. Bir gün əvvəl Pakistanlı nazir Xan Dhakada danışıqlar apararaq ticarət əməkdaşlığını və investisiyaları artırmaq üçün birgə komissiyaların yaradılması barədə razılığa gəlib.

Pakistan ordusu 1971-ci il müharibəsi zamanı, Şərqi Pakistanın Banqladeş olaraq ayrıldığı vaxt, geniş miqyaslı vəhşiliklərdə ittiham olunurdu. Yüz minlərlə insan həlak olmuşdu – Banqladeşin təxminlərinə görə milyonlarla – və Daka sakinləri hələ də İslamabadın bu qətliamlara görə üzr istəməsini tələb edirlər.

Regional Münasibətlərdə Dəyişikliklər

1971-ci ildən sonra Banqladeş, 170 milyon əhalisi olan ölkəni demək olar ki, tamamilə əhatə edən Hindistana ciddi şəkildə arxalanırdı.

Lakin, Yunus, Hindistandan Hasinanı geri qaytarmağı tələb edib. Hasina, bəşəriyyətə qarşı cinayətlərə bərabər olan ittihamlarla bağlı məhkəməsinə qatılmaqdan imtina edir.

Bu ay Dhaka, Hindistanı Hasinanın hazırda qadağan edilmiş Avami Liqa partiyasını dəstəkləməkdə ittiham edib. Yeni Dehli isə bu ittihamları rədd edərək, “öz torpağında digər ölkələrə qarşı siyasi fəaliyyətlərə icazə vermir” deyib. Bu vəziyyət, regional Pakistan-Banqladeş əlaqələrində yeni dinamikanın formalaşmasına zəmin yaradır.

24 saat