Fransız Həbsxanasından Çamaşır Torbasında Bənzərsiz Qaçış
Fransanın Lion-Korbas həbsxanasından çirkli paltar torbasında qaçış edən 20 yaşlı məhkum Elyazid A. səlahiyyətlilər tərəfindən yenidən tutulub. “Coker” və ya “Bərabərləşdirici” ləqəbləri ilə tanınan Elyazid bazar ertəsi səhər Lion-Korbasdan 25 kilometr aralıda yerləşən bir kənddəki zirzəmidə gizlənərkən tapılıb.
Qaçışın 24 Saat Boyunca Fərq Edilməməsi
Müəyyən edilib ki, Elyazid cümə günü azadlığa buraxılan kamera yoldaşının çıxışı zamanı, çirkli paltar yığını ilə dolu plastik torbada həbsxanadan çıxarılıb. Bu qaçışa kömək edən kamera yoldaşı hələ də axtarılır. Hadisənin ən diqqət çəkən tərəfi isə, həbsxana işçilərinin məhkumun itkin düşməsini tam 24 saat ərzində fərq etməməsi olub ki, bu da təhlükəsizlik sistemindəki boşluqları üzə çıxarıb.
Rəsmi Orqanlardan Təcili Araşdırmalar
Fransanın Ədliyyə Naziri Jerald Darmanen baş verən hadisədən dərhal sonra həm Lion Prokurorluğunun, həm də Fransa Cəza Çəkmə Müəssisələri İdarəsinin ayrı-ayrılıqda istintaqa başladığını elan edib. Lion-Korbas həbsxanası da öz daxili araşdırmasını aparır. Bu araşdırmaların məqsədi hadisənin necə baş verdiyini və oxşar halların gələcəkdə qarşısının alınması üçün hansı tədbirlərin görülməli olduğunu müəyyən etməkdir.
"Təhlükəsizlik Riski" Olarak Qeyd Edilməyən Məhkumun Profili
Milli Cəza Çəkmə Xidmətlərinin rəisi Sebastyen Kavel bildirib ki, Elyazid A. həbsxanada kiçik cinayətlərə görə saxlanılsa da, cinayət planlaşdırmaq və cinayətkar təşkilata üzvlük kimi ağır ittihamlarla da araşdırılır. Buna baxmayaraq, məhkumun “təhlükəsizlik riski” kimi qeyd olunmadığını vurğulayıb. Kavel, qaçış üsulunun “son dərəcə nadir” olduğunu, lakin bu hadisənin müəssisədəki “ciddi və qəbuledilməz işləyiş pozuntularının” nəticəsi olduğunu qeyd edib. O, problemin daha çox “insan xətası” olduğunu vurğulasa da, hədsiz sıxlığın da işçilərin fəaliyyətini çətinləşdirdiyini etiraf edib.
Fransız Həbsxanalarında Hədsiz Sıxlıq Problemi
Lion Vəkillər Kollegiyasının may ayında dərc etdiyi hesabata görə, 678 məhkum tutumlu Lion-Korbas həbsxanasında demək olar ki, 1220 nəfər saxlanılır. Bu vəziyyət təkcə fiziki sıxlıq problemi yaratmır, həm də məhkumların əsas hüquqlarının və insan ləyaqətinə uyğun şəraitdə saxlanılmasının təmin olunub-olunmadığı ilə bağlı ciddi müzakirələri qızışdırır. Fransa genelindəki cəzaçəkmə müəssisələrində də oxşar mənzərə mövcuddur; 63 min nəfərlik tutuma malik qurumlarda hazırda 85 min məhkum var. Sebastyen Kavel, kameraların daim yenidən doldurulması səbəbindən məhkumların itkin düşməsinin fərq edilməsinin çətinləşdiyini qeyd edib.
Avropada Cəzaçəkmə Qurumlarındakı Vəziyyət və Son Hadisələr
Avropa Şurasının 2024-cü il hesabatına görə, Fransa Kipr və Rumıniyadan sonra Aİ-də ən pis hədsiz sıxlıq nisbətinə malikdir. Ölkədə helikopterlə qaçış daxil olmaqla, son 40 ildə təxminən 20 “görkəmli” qaçış hadisəsinin yaşandığı məlumdur. Cəzaçəkmə müəssisəsi həmkarlar ittifaqları personal çatışmazlığının ən az 5 min nəfər mühafizəçi olduğunu iddia edir. Aprel ayında bir çox Fransa həbsxanasına silahlı hücumlar baş vermiş, Tulondakı bir cəzaçəkmə müəssisəsinin girişinə avtomat silahlarla atəş açılmışdı. Digər hadisələrdə nəqliyyat vasitələri yandırılmış və mühafizəçilərin yaşayış binaları dağıdılmışdı. Bu hadisələr hökumətin narkotik dəstələrinə qarşı təzyiqlərindən sonra bir “müharibə elanı” kimi şərh olunub. Bəzi ekspertlər bu cür kəskin reaksiyaları radikal qrupların, o cümlədən sələfi ideologiyalı dəstələrin fəaliyyəti ilə əlaqələndirir.