Gündəm 11.09.2025

Paşinyandan "Tramp marşrutu"na BƏƏ modeli təklifi

Paşinyandan "Tramp marşrutu"na BƏƏ modeli təklifi

Paşinyan Naxçıvan Yolu Üzərində Nəzarət Məsələsində Texnologiyalara İstinad Edir

Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Azərbaycanın əsas ərazisini Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə birləşdirəcək yol üzərində tətbiq olunacaq yoxlama proseslərindən danışıb. Parlamentdə keçirilən müzakirələr zamanı bu məsələ müxalifət deputatı Aqnesa Xamoyanın kəskin sualları ilə gündəmə gəlib.

Müxalifətin Narahatlığı və Sərhəd Nəzarəti Sualları

Müxalifətçi deputat Aqnesa Xamoyan baş nazirə ünvanladığı suallarda yolda tətbiq ediləcək nəzarət mexanizmlərinin mahiyyətini aydınlaşdırmağa çalışıb. Xamoyan soruşub: "Azərbaycan vətəndaşları Sünikdən keçəndə Ermənistan sərhədçiləri onların pasportlarını yoxlayacaqmı? Ermənistan gömrükçüləri yüklərinə baxacaqmı? Əgər azərbaycanlılar həmin yolda hər hansı cinayət törətsələr, Ermənistan polisi müdaxilə edə bilərmi və Ermənistan hakimi onları mühakimə edə bilərmi?”

Paşinyanın Texnoloji Vədləri və Xamoyanın Kəskin Reaksiyası

Nikol Paşinyan bu sualların heç birinə konkret cavab verməkdən yayınaraq, müasir texnologiyaların tətbiqi zərurətindən bəhs edib. O, Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində sərhədçilərin deyil, sensorlu avadanlıqların pasportları yoxladığını nümunə göstərərək, Ermənistanın da bu texnologiyadan istifadə etməli olduğunu bildirib. Paşinyan vurğulayıb ki, "insana toxunmaq, iyləmək, qulağını çəkmək, saçını dartmaqla onun həqiqi olub-olmadığını yoxlamaq üsulu sərhədlərimizdə heç kəsə qarşı tətbiq olunmamalıdır və olunmayacaq". Deputat Xamoyan isə Nikol Paşinyan'ın cavabından belə nəticə çıxarıb: "Bu, heç koridor da deyil, bu, azərbaycanlılar üçün nəhəng bir meydança olacaq."

"Tramp Marşrutu" Layihəsi və Onun Gələcəyi

Sözügedən yol, "Tramp Marşrutu" adlandırılan və Azərbaycanı Naxçıvana birləşdirəcək layihədir. Bu marşrut 8 avqust tarixində Vaşinqtonda ABŞ, Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin imzaladığı birgə bəyannamədə qeyd olunub. Bəyannamənin 4-cü maddəsində Ermənistanın öz ərazisində "Beynəlxalq Sülh və Rifah naminə Tramp Marşrutu" (TRİPP) layihəsi üçün çərçivənin müəyyən edilməsi məqsədilə ABŞ və qarşılıqlı müəyyən edilmiş üçüncü tərəflərlə əməkdaşlıq edəcəyi göstərilir. ABŞ prezidenti Donald Tramp isə birgə mətbuat konfransında Ermənistanın marşrutu 99 illik müddətə ABŞ-yə icarəyə verməyə razı olduğunu bəyan edib.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Aylin Şahbazli
11.09.2025 13:48
Paşinyanın "texnologiya" adı altında "koridor" məsələsini yumşaltma cəhdləri, əslində, problemin mahiyyətini dəyişmir. BƏƏ modelindən bəhs etməklə o, görünür, bu prosesin Ermənistan tərəfindən daha az nəzarətli olacağını göstərmək istəyir. Lakin Aqnesa Xamoyanın dediyi kimi, bu, bir neçə il əvvəl Azərbaycandan keçən qeyri-müəyyən məsələlərin bir növü təkrar olunur. Müxalifətin narahatlığı əsaslıdır, çünki bu məsələdə müəyyən qeyri-şəffaflıq hələ də qalmaqdadır.
Vüsal Elnarli
11.09.2025 13:43
Paşinyanın bu cür texnoloji həllərə müraciət etməsi təqdirəlayiqdir, lakin "Tramp marşrutu" kimi həssas bir məsələdə BƏƏ modelini nümunə göstərməsi məni bir az narahat edir. BƏƏ-nin təcrübəsi fərqli bir kontekstdə və fərqli siyasətlə bağlıdır. Ermənistanın hazırkı siyasi və sosial durumu nəzərə alındıqda, bu modelin tam olaraq tətbiq edilməsi bir sıra ciddi suallar doğurur. Mən Aqnesa Xamoyanın narahatlıqlarını tamamilə anlayıram. Sadəcə texnologiyaya güvənmək, məsələnin hüquqi və təhlükəsizlik aspektlərini tam olaraq həll etməyə bilər. Bu "nəhəng meydança" məsələsinə daha dərindən yanaşılmalı, həm erməni, həm də azərbaycanlı tərəflərin təhlükəsizliyi təmin olunmalı və hər bir suala aydınlıq gətirilməlidir.

Şərh Yaz