Qəzzada uşaq ölümləri: Malnütrisyon və Humanitar Böhran
İsrailin müharibəsi fonunda Qəzza zolağında ən azı 66 uşaq malnütrisiyadan həyatını itirib. Fələstin anklavının səlahiyyətliləri İsrailin süd, qida əlavələri və digər ərzaq yardımlarının daxil olmasına mane olan sərt blokadasını pisləyib.
Qəzza Hökumət Media Ofisinin şənbə günü yaydığı bəyanat İsrail qüvvələrinin əraziyə hücumlarını gücləndirməsi, Qəzza şəhərinin Tuffah məhəlləsində 20 nəfər də daxil olmaqla, azı 60 fələstinlinin həlak olması fonunda verilib.
Media ofisi İsrailin bu ölümcül blokadasını "hərbi cinayət" adlandırıb və bunu "mülki əhalinin məhv edilməsi üçün aclıqdan qəsdən silah kimi istifadə edilməsi" kimi qiymətləndirib.
Ofis "Qəzza zolağında uşaqlığa qarşı davam edən bu cinayəti", eləcə də "açlığa, xəstəliklərə və yavaş ölümə təslim olan uşaqların əzablarına qarşı utancverici beynəlxalq səssizliyi" qınayıb.
Bəyanatda həmçinin İsrailin, eləcə də onun müttəfiqləri, o cümlədən Amerika Birləşmiş Ştatları, Böyük Britaniya, Fransa və Almaniyanın "bu fəlakətə" görə məsuliyyət daşıdığı bildirilib. Birləşmiş Millətlər Təşkilatından təcili müdaxilə etmək və Qəzzaya keçidləri dərhal açmaq tələb edilib. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Uşaq Fondu (UNICEF) bir neçə gün əvvəl Qəzza zolağında malnütrisiyadan əziyyət çəkən uşaqların sayının "həyəcanverici sürətlə" artdığı barədə xəbərdarlıq etmişdi. Təşkilatın məlumatına görə, təkcə may ayında 6 aylıqdan 5 yaşa qədər ən azı 5119 uşaq kəskin malnütrisiyanın müalicəsi üçün qəbul edilib.
Malnütrisyon hallarında kəskin artım
UNICEF bildirib ki, bu rəqəm aprel ayında qəbul edilən 3444 uşağın sayından təxminən 50 faiz, atəşkəsin qüvvədə olduğu və Qəzzaya əhəmiyyətli miqdarda yardımın daxil olduğu fevral ayından isə 150 faiz artım deməkdir.
Agentliyin Yaxın Şərq və Şimali Afrika üzrə regional direktoru Eduar Beyqbeder deyib: "İlin əvvəlindən mayın sonuna qədər cəmi 150 gün ərzində Qəzza zolağında 16736 uşaq – gündə orta hesabla 112 uşaq – malnütrisiyonun müalicəsi üçün qəbul edilib."
"Bu halların hər birinin qarşısı alına bilərdi. Onların çox ehtiyac duyduğu qida, su və qida müalicələri onlara çata bilmir" deyən Beyqbeder, "İnsan qərarları həyat bahasına başa gəlir. İsrail təcili olaraq bütün sərhəd keçidlərindən genişmiqyaslı həyat qurtarıcı yardımların çatdırılmasına icazə verməlidir" vurğulayıb.
Şimali Qəzzada hücumlar şiddətlənir
Bu xəbərdarlıqlar İsrailin şənbə günü həyata keçirdiyi hücumlarda həyatını itirən 60 nəfərin dəfn mərasimi fonunda verilib. Qəzza şəhərinin Tuffah məhəlləsində xilasedicilər iki ardıcıl İsrail zərbəsindən sonra bir neçə yaşayış binasının tamamilə dağılmasından sonra sağ qalanları axtarışlarını davam etdiriblər. Hücumda ən azı 20 nəfər, o cümlədən doqquz uşaq həlak olub.
Məhəllə sakinlərindən Mahmud əl-Naxala "Əl-Cəzirə"yə bildirib: "Biz sakitcə oturmuşduq ki, şəxsi nömrədən zəng gəldi və bizə bütün blokanı, əl-Naxala ailəsinə məxsus yaşayış sahəsini dərhal boşaltmağı söylədilər. Gördüyünüz kimi, bütün blok demək olar ki, məhv edilib."
"Hələ də iki üçmərtəbəli evin niyə hədəf alındığını bilmirik... Qəzzada baş verənləri – əzabları, qətliamları – insanların seyr etməsi və susması ürəkparçalayıcıdır. Bu nöqtədə burada nə baş verdiyini artıq tam başa düşə bilmirik" deyə o əlavə edib.
Tuffahdakı bombardmanlar Qəzza şəhərində köçkünlərin sığındığı çadırlara edilən başqa bir hava hücumundan sonra baş verib. Bu hücumda ən azı 13 nəfər, o cümlədən bir neçə uşaq həyatını itirib.
Digər qurbanlar arasında Rəfahın cənubunda ABŞ-ın dəstəklədiyi Qəzza Humanitar Fondu (GHF) tərəfindən idarə olunan yardım paylama məntəqəsi yaxınlığında güllələnərək öldürülən bir şəxs də olub.
"Hərbiləşdirilmiş" yardım əməliyyatları
Qəzza rəsmilərinin bildirdiyinə görə, mübahisəli qrup 19 mayda fəaliyyətə başlayandan bəri, GHF obyektlərində və yaxınlığında İsrail qüvvələri 550-dən çox insanı öldürüb.
"Əl-Cəzirə"dən Hani Mahmudun Qəzza şəhərindən verdiyi məlumata görə, İsrail digər qrupların təchizat girişinə ciddi məhdudiyyətlər qoymağa davam etdiyi üçün GHF zolaqda yeganə qida mənbəyi olaraq qalır.
"Buradakı bir çox insan GHF-nin mərkəzlərindən uzaq durmağa çalışır, çünki ora getmək təhlükəlidir, çünki orada yardım axtaranların davamlı və qəsdən güllələnməsi baş verir" deyən Mahmud əlavə edib: "Ancaq yenə də uzaq durmaq bir həll yolu deyil, çünki qida bağlamaları yoxdursa, bu o deməkdir ki, uşaqlar ac yatağa gedəcəklər."
Yardım qrupları GHF-nin "hərbiləşdirilmiş" əməliyyatlarını pisləyib. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının baş katibi Antonio Quterreş cümə günü bildirib ki, ABŞ-ın Qəzzadakı əməliyyatı "mahiyyət etibarı ilə təhlükəli" və "insanları öldürür".
İsrailin "Haaretz" qəzeti isə İsrail qoşunlarının Qəzzada GHF obyektlərində silahsız fələstinlilərə atəş açmağı əmr etdiyini yazıb və bir əsgər bu səhnələri "qətl sahəsi" kimi təsvir edib.
İsrail ordusu bu iddiaları rədd edib.
Ərəb-Britaniya Anlaşma Şurasının direktoru Kris Doyl GHF-nin Qəzzadakı yardım paylama sistemini "iyrənclik və tamamilə biabırçılıq" adlandırıb.
O, "Əl-Cəzirə"yə deyib: "Bu, müstəqillik, bitərəflik və neytrallıqla bağlı bütün qlobal humanitar prinsiplərin təhrifidir."
"Gördüyümüz kimi, 550-yə yaxın fələstinli yemək əldə etməyə çalışarkən, uzun yollar qət edərək piyada hərəkət edərkən öldürülüb və sonra ailələr onların geri qayıdıb-qayıtmayacağından narahat olurlar" deyən Doyl, vəziyyəti "İsrailin müharibə normalarından, beynəlxalq hüquqdan tamamilə və qəti immunitetdən necə yararlandığının başqa bir nümunəsi" kimi təsvir edib.
O əlavə edib ki, "Bu, indi ləğv edilməli və yardımın çatdırılması və paylanması üçün lazımi sistemlər yenidən qurulmalıdır."